Het jaar 2015 is voor ons een belangrijk jaar. Het wordt een evaluatie van onszelf, in die zin dat wij dan meten in welke mate wij in staat zijn om personen te beoordelen. Het gaat dan om personen die het land, waarin wij wonen willen/moeten inrichten en wel dat gedeelte waarover wij geen jurisdictie hebben. We weten al inmiddels dat het al hoge corruptieniveau, alleen maar erger is geworden. De huidige president had als NDP-voorzitter tijdens de verkiezingscampagnes aangegeven dat hij mensen zou laten opsluiten en zaken zou laten terugdraaien. Men heeft de zondaars zelfs overtroffen. Het is zaak om te evalueren wat de staat is van de democratie, het middel waarmee wij in Suriname het leven leefbaar maken en houden. Ook is van belang te evalueren wat er gaande is op het vlak van de mensenrechten in de afgelopen periode. De Intelligence Unit van het blad The Economist (EIU) brengt sinds 6 jaren terug jaarlijks een index uit waarop een aantal landen beoordeeld wordt op hun staat (en kracht) van de democratie. Op de 6de versie van de Democracy Index staan 167 landen gecategoriseerd in 4 categorieën en wel naar afnemende kwaliteit: volwaardige democratie, gebrekkige democratie, hybride regimes en autoritaire regimes. Onder de 167 zijn de meeste (32.4%) zwakke/gebrekkige democratieën – waaronder ook Suriname – , op de voet gevolgd door autoritaire regimes: 31.1% oftewel 2.6 miljard personen. De kleinste groep (15%) zijn de volwaardige democratieën waarin ook Nederland zit. De rest (21.5%) zijn hybride regimes: regimes in een overgangsfase tussen autocratie en democratie. Op de rangschikking zit Suriname op nummer 55 overall en bij de gebrekkige democratieën op tussen de 55 landen op de 33ste plaats. Suriname zit dus dichter bij de hybride regimes dan bij de volwaardige democratieën. Bij de score wordt gelet op de kwaliteit van het verkiezingsproces, het functioneren van de overheid, politieke participatie, politieke cultuur en burgerrechtelijke vrijheden, waar we op een schaal van 1 op 10 scoren respectievelijk 9.17, 6.43, 5.00, 5.00 en 8.24. Met het verkiezingsproces en burgerrechtelijke vrijheden (vrijheid van meningsuiting, pers, vereniging en vergadering etc..) doen wij het redelijk goed. Bij politieke participatie en politieke cultuur scoren wij een onvoldoende. Het enige land dat op Suriname lijkt en dat een volwaardige democratie is, is Mauritius. Jamaica (40) en Trinidad (48) zijn ook fragiele democratieën, maar scoren beter. Trinidad scoort op exact dezelfde punten onvoldoendes als Suriname en Jamaica heeft een onvoldoende alleen voor politieke participatie. Suriname scoort gemiddeld over alle 5 punten een 6.77. Dat is boven het Latijns Amerikaanse en Caribische (LAC) gemiddelde van 6.38. Vergeleken met de jaren 2010 tot en met 2012 heeft Suriname in 2013 0.12 punt meer gescoord. De EIU geeft in haar 2013-rapport aan dat in onze LAC-regio er niet veel is veranderd. Suriname wordt niet met name genoemd.
Het Mensenrechtenrapport over Suriname, dat over 2013 is uitgebracht door het ministerie van Buitenlandse Zaken van de USA (State Department), geeft een verder beeld van de stand van de mensenrechtensituatie in Suriname. Hier heeft men de internationaal gehanteerde gewoonte om misstanden keer op keer te herhalen. Dwangarbeid door vreemdelingen, waaronder Chinezen in de bouw en constructie en kinderarbeid in de informele sector in Nickerie, Saramacca en Marowijne, worden genoemd in het rapport, evenals geïsoleerde gevallen van kinderarbeid in de informele goudmijnbouw, de informele sector in het stedelijk gebied en commerciële seksuele exploitatie. Over 2013 (tot november) ontving OPZ 205 klachten over politieagenten. De afdeling ITZ onderzocht daar bovenop nog 421 gevallen over ongeoorloofd gedrag van de politie. In 183 gevallen werden sancties opgelegd, waarvan 14 ontslagen. Dit rapport vermeldt ook dat het uitgangspunt van een onafhankelijke rechterlijke macht onder druk is komen te staan vanwege de Amnestiewet van 2012 en het stagneren van de 8 Decemberstrafzaak. Het rapport vermeldt dat over het betreffende jaar een radiopresentator een doodsbedreiging heeft ontvangen, omdat er teveel kritiek was op de regering. Ook zouden journalisten nog steeds zelfcensuur toepassen vanwege intimidatie en druk. Ook is gemeld dat een gevoel er is dat de regering e-mails bespioneert. Het rapport memoreert een serieus corruptieprobleem. Er zijn aantijgingen van wijdverspreide corruptie op alle niveaus in het bijzonder bij gronduitgifte en bij grondstoffen- en houtconcessies. Ook is er sprake van misbruik van staatsmiddelen en ‘onder-de-tafel-betalingen’ voor vergunningen en overheidscontracten. Er is een onwil bij de regering (inclusief OM) geconstateerd om de corruptie aan te pakken. Ook wordt genoemd dat de Juspol-minister in een dispuutsituatie is gebleven met sommige bonden. Volgens de Amerikanen waren wijdverspreide corruptie bij de overheid, intimidatie van de media en lange detentie voor behandeling van strafzaken de meest serieuze mensenrechtenschendingen in Suriname in de betreffende rapportageperiode. Als ‘overige mensenrechtenproblemen’ worden aangemerkt zelfcensuur door sommige media en journalisten, discriminatie van de vrouw en Inheemse en Tribale Volken en andere minderheden en huiselijk geweld tegen de vrouw, mensenhandel en kinderarbeid in de informele sector. Bij een evaluatie van 4 jaar regering Bouterse-Ameerali blijkt dat in de beoordeling van onze mensenrechtensituatie nieuwe aspecten inherent aan de regeerstijl negatief bijdragen aan de opsomming van de schendingen, zoals door State Department geconstateerd, waaronder dus de verergering van de corruptie (het aanhouden daarvan) en de intimidatie vanuit de regeringsmedia. Nationaal is al meerdere keren gerefereerd aan de stijl van Jozef Goebbels, de propagandaminister van Hitler. Onder het huidige regime is onze mensenrechtenbeoordeling en de kwaliteit van de democratie er niet beter op geworden, op sommige punten zelfs verslechterd. Dit wordt als sinds vorig jaar opgemerkt, maar de betrokkenen weigeren om het over een andere boeg te gooien en er wordt niet gecorrigeerd. Dat is belangrijk bij onze overwegingen in 2015.
