Vandaag is in het parlement gepland een huishoudelijke vergadering in eerste instantie, waarna het de bedoeling is dat een aanvang wordt gemaakt met de begrotingsbehandeling van het dienstjaar 2014, waarvan nagenoeg 4 maanden al achter de rug zijn. Met deze achterstallige behandeling zijn we weer beland in de situatie, zoals het was in het NF-periode. Of de huishoudelijke en de openbare vergadering onder de gegeven politieke omstandigheden in de coalitie realiseerbaar zijn, is een belangrijke vraag. Politieke discipline aan de ene kant en interpretatie van de orderegels zullen daarbij van belang zijn. De late behandeling van de begrotingsbehandeling is te wijten aan de politieke strubbelingen, die al geruime tijd gaande zijn in DNA. Al geruime tijd is er met name een spanning tussen de NDP en de PL geweest. Dat bleek met name duidelijk uit de wijze waarop de woordvoerder van het kabinet van de president zich uitliet over de PL-voorzitter en de coalitiepartij zelf. Vooral was een zeer cynische houding waar te nemen ten aanzien van uitspraken, gedaan door de PL-voorzitter op de zijn karakteristieke wijze op politieke podia. Men zou dromen en niet realistisch zijn. Maar het was zeer zeker geen houding in een bepaald programma op overheidsradio, die los stond van het algemeen politiek gevoel binnen de partij en in de partijtop. De inleiding van de breuk was lang en begon toen de president in het openbaar althans duidelijk waarneembaar verklaarde dat een aantal politieke leiders en/of hun partijen een politieke visie mist. Daaruit bleek duidelijk dat de PL, alhoewel noodzakelijk voor politieke rust in DNA, een gedoogde partij was. Dat was dus een omgekeerde situatie wanneer er sprake zou zijn van een gedoogkabinet. De openbare aanklachten bleven niet uit de lucht. Een ander moment was weer toen de president, na te zijn gecapituleerd onder de politieke druk, toegaf dat er onderministers moesten worden benoemd, op zich onnodig kon gehaald worden uit de woorden van de president. Die zouden er voor spek en bonen zijn. Maar de echte houding van de NDP naar de PL toe werd steeds duidelijk op de staatsradio toen de partijvoorzitter politieke ambities op politieke podia bekendmaakte, zoals gericht op het presidentschap en het behalen van 12 zetels bij de verkiezingen van 2014. Het schijnt dat in coalities de afgelopen 20-30 jaar er een cultuur is bij de dominante partij om de anderen klein, verdeeld en zwak te houden. Men ziet in sterke, opkomende of ambitieuze politieke partijen een bedreiging. In de NF-periode was het de NPS, die expansie en ontwikkeling van de VHP-organisatie ervoer als een doorn in het oog. Uit een uitgelekte cable van Wikileaks (van de Amerikaanse ambassadeur in Suriname naar het thuisfront) en een analyse van de socioloog dr. Schalkwijk blijkt dat de import van Chinezen in Suriname bevorderd werd door de NPS om de kleinhandel, die een zekere binding had met de VHP, te breken. Ook toen een aantal VHP-jongeren het plan opvatte om een politiek blad uit te geven, bleek dat er misnoegen daarover waren vanuit de NPS. Dit plan kreeg de zegen ook niet van de VHP-leiding en zorgde voor ontevredenheid over de verhoudingen in het NF. Er zou geen sprake zijn van gelijkwaardigheid tussen de electoraal even goed ondersteunde politieke partijen en de VHP zou aan de leiband van de NPS lopen. De algemene indruk was dat de NPS geen baat had bij een sterke en onafhankelijke NPS. VHP-voorzitters hebben zich in deze houding geschikt, totdat de NPS gedecimeerd werd en de VHP-voorzitter de NF-leider werd. Die positie is moeilijk te verteren voor een aantal NPS’ers en de NDP-voorzitter heeft tenminste een keer duidelijk daarop gezinspeeld door te laten blijken dat dat een afgang is en/of dat de NPS dat niet mag accepteren. Het losweken van NPS-politici kan gemakkelijker verlopen vanwege de ondergeschikte rol die de NPS nu heeft in het NF-verband, nu uitgerekend onder de VHP. Diezelfde houding die de NDP en de NPS-voorzitter Venetiaan had tegenover de VHP, heeft de NDP geruime tijd geëtaleerd tegenover de PL. Van de andere partijen in MC gaan geen dreiging uit, omdat die nog niet groot genoeg zijn of omdat de politieke leiders geen bedreigende ambities vertonen, gericht op bijvoorbeeld het presidentschap. De NS is verdeeld en vanwege een korte geschiedenis is er ook geen sterke partijloyaliteit die ter sprake komt. De KTPI kent een latente spanning tussen een politieke erfgenaam, die zijn sporen verdiende, en de opvolgende generatie. De overige partijen zijn te klein en al blij als aanhangsel. Binnen de NDP zelf zijn er ook behoorlijke spanningen. Dat komt wellicht omdat er geen sterke traditie is van democratische besluitvorming. Er wordt veel geregeld en aangewezen en weinig besproken en gestemd. De MC is in elk geval in staat om het quorum van de helft plus 1 op te brengen, zeker met een welwillende DOE. Nu moet er een discipline aan de dag worden gelegd, zodat er vergaderd kan worden. De DNA-voorzitter heeft maanden niet in het openbaar kunnen vergaderen, omdat er geen quorum was (DNA-leden van coalitie bleven strategisch weg). De DNA-voorzitter had het gevoel dat een coalitietop soelaas zou bieden. Na maanden escaleerde de situatie, waardoor de regering nu steunt op een uiterst smalle DNA-meerderheid. Regeren is dan wel mogelijk, maar uiterst kwetsbaar. Een motie van wantrouwen tegen de regering is niet ondenkbaar. Afhankelijk van wat de prioriteiten en plannen zijn van deze regering zou het regeren vast kunnen lopen vanwege een verminderd mandaat in het parlement. Op de agenda van de huishoudelijke vergadering staat o.a. bespreking van de spreektijd voor de begrotingsbehandeling. Heel vaak worden ruzies over deze spreektijd, ontstaan in de huishoudelijke vergadering, nog uren voortgezet in de openbare vergadering. De oppositie is altijd ontevreden en die is nu versterkt met 6 man meer. In elk geval wordt het interessant om te zien hoe de nieuwe situatie zich uitpakt.
