Suriname heeft nog flink wat werk aan de winkel. Dat mogen we wel aannemen wanneer we het rapport dat gaat over mensenhandel en mensensmokkel onder ogen krijgen. De 2013 Trafficking Report wordt jaarlijks uitgebracht door de Verenigde Staten en werd gepresenteerd op 19 juni 2013. In dat rapport wordt er over alle landen op de wereld een analyse gedaan op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel. Aan de hand van de analyse wordt elk land gerangschikt in verschillende groepen. Bij de rangschikking wordt gekeken wat de houding is van het land tegenover deze misdrijven, of er maatregelen getroffen worden om dit tegen te gaan en of er vooruitgang te merken is in het bestrijden hiervan.
Wat is dat eigenlijk?
Mensenhandel en mensensmokkel lijken op papier op elkaar, maar er zit wel een belangrijk verschil in. Wanneer men het heeft over mensenhandel gaat het over het aantrekken, vervoeren of verhandelen van mensen tegen hun wil in. Het doel is om hen uit te buiten. Het gaat in de meeste gevallen om seksuele uitbuiting en arbeidsuitbuiting, maar die zijn niet de enige vormen. Mensensmokkel aan de andere kant, vindt plaats met instemming van de slachtoffers. En daar zit precies het verschil in. Beiden vormen blijven strafbaar.
Seksuele uitbuiting vindt plaats als een persoon naar een land gelokt of gebracht wordt om daar tegen zijn of haar zin in seksuele diensten te verlenen. Deze vorm van uitbuiting vloeit voort uit de vrouwenhandel en vindt ook voornamelijk plaats bij vrouwen en kinderen. Van arbeidsuitbuiting is er sprake wanneer iemand gedwongen wordt om arbeid en diensten te verrichten. Dit gebeurt veelal onder heel slechte omstandigheden en komt vaak voor in onder andere de visserij.
Suriname in de goede richting?
Volgens het rapport is Suriname op drie manieren betrokken bij deze misdrijven.
Er wordt gesproken over Suriname als bron, waarbij het gaat om mensen die hier wonen en slachtoffer worden van de misdrijven. We zijn eveneens de eindbestemming voor slachtoffers en tenslotte wordt ons land gebruikt als doorvoer voor slachtoffers. Over de jaren heen heeft Brazilië ons beschreven als één van de belangrijkste transportlanden voor slachtoffers die van daaruit worden vervoerd naar Europa. Het zijn vooral migranten die blootgesteld zijn aan deze uitbuitingen. Uit rapporten van de media is gebleken dat veel van de slachtoffers zich onder de Chinese migranten vindt.
Suriname is in de groep Tier 2 Watch List geplaatst. We zijn dus stationair gebleven vergeleken met 2012. Dat wil zeggen dat wij nog niet helemaal voldoen aan minimumstandaarden en eisen die staan geschreven in de Trafficking Victim’s Protection Act. Het Trafficking Victim’s Protection Act is een document waarin afspraken zijn gemaakt ten aanzien van protocollen en te treffen maatregelen om mensenhandel en mensensmokkel tegen te gaan. Ook staat erin hoe je slachtoffers van deze misdrijven moet opvangen en begeleiden. Weliswaar is aangegeven dat landen in deze categorie significante stappen maken in de goede richting. Het feit dat we stationair zijn gebleven, geeft aan dat we sinds 2012 tot heden niet voldoende gedaan hebben om onze positie in de strijd tegen deze misdrijven te verbeteren. Integendeel. Suriname deed het van 2006-2011 beter volgens het rapport. We zijn gedaald van de Tier 2 groep, naar de Tier 2 Watch List.
Over de jaren heen hebben we meer zaken over deze misdrijven veroordeeld en zijn er ook meer slachtoffers op het spoor gekomen. Maar als we letten op de hoeveelheid zaken die worden behandeld en vervolgd, is het toch wel even fronsen. Want als we het volgens internationale standaarden erger doen nu, dan wil dat zeggen dat meer van deze misdrijven zich voordoen en dat we dus meer zaken op het spoor moesten zijn gekomen. Als we 2011 vergelijken met 2012, merken we dat er slechts 6 zaken meer zijn behandeld. De website van het ministerie van Justitie en Politie vermeldt dat van 2005-2011 in totaal 40 zaken onderzocht zijn, waarvan men dacht dat ze te maken zouden kunnen hebben met deze misdrijven. Van deze 40 zijn 18 personen veroordeeld voor mensenhandel.
Verbeterpunten
In het rapport zijn enkele punten aangehaald waaraan we moeten werken als land. Een actieve houding hebben voor het vervolgen en veroordelen van overtreders, ook wanneer het om functionarissen gaat die eraan hebben meegewerkt. We moeten eraan werken dat het vervolgen van overtreders niet geheel afhankelijk is van het getuigenis van slachtoffers, omdat velen daarvoor bang zijn. Aan de slachtoffers moet er goede begeleiding in het leven geroepen worden. Er moeten diensten en faciliteiten ter beschikking staan die gespecialiseerd zijn voor slachtoffers van deze misdrijven. De verschillende instellingen die betrokken kunnen raken met de misdrijven moeten getraind worden om de situaties te herkennen die te maken hebben hiermee. Ook moet aan hen geleerd worden hoe in te grijpen wanneer zo’n situatie zich voordoet. Verder is er ook aangegeven in het rapport dat controle in het binnenland zeer marginaal is en dat daaraan hard gewerkt moet worden. Want doordat de controle daar te wensen overlaat, is het een gunstige locatie voor de ontplooiing van deze activiteiten.
Kijk van Suriname op het rapport
Er zijn verschillende organisaties die zich in Suriname inzetten voor de bestrijding van mensenhandel. Dagblad Suriname wilde heel graag een reactie van één van de organisaties die hiermee nauw betrokken is. Vanuit het blad zijn er uitputtende pogingen gedaan om in contact te komen met de organisaties die zich bezig houden met het bestrijden van mensenhandel in Suriname, allemaal tevergeefs. Bij het ministerie van Justitie en Politie is er ook een Werkgroep Counter Trafficking in Persons, echter was niemand bereid een reactie te geven en wees iedereen naar een ander. Ook de unit belast met mensenhandel bij de politie was niet bereikbaar voor commentaar. Misschien dat we in het kader van dit artikel wel enigen kunnen motiveren voor een reactie.
