De viering van 160 Chinese vestiging spreekt van een bewuste verbondenheid met Suriname. Immigratie veronderstelt een beweging, werd ons uitgelegd. Vestiging benadrukt bestendigheid, duurzaamheid. Vanuit deze gedachte plaatsen Chinezen zich heel bewust in de Surinaamse samenleving en tonen daarmee hun verbondenheid met ons land. Bij deze jubileumviering past het om als DOE waardeering uit te spreken voor de waarden die onder de Chinezen zo manifest zijn. Solidariteit en prestatiegerichtheid plaatsen wij boven aan de lijst, want veel inspanning geschiedt collectief. Maar daarnaast ook vredelievendheid en harmonieus handelen. Alles wat bereikt wordt komt door een solidaire houding en een gezamenlijke gerichtheid op het doel. Dit is niet vreemd als men weet hoe belangrijk het gezins- en familieleven is.
Familie
Kenmerkend voor de opvoeding is dat het een sociaal georiënteerd karakter draagt. Het begrip ‘samen’ wordt duidelijk vorm gegeven in de familiestructuur. Geen wonder dat bij Chinese jongeren, in het algemeen, al vroeg een gedisciplineerde en leergierige attitude merkbaar is. De belangrijke rol die de familie vervult in het maatschappelijk leven is terug te voeren op vaak eeuwenoude tradities en waarden. Cultuuroverdracht vindt plaats binnen de familie en is een instrument om de sociale orde in stand te houden. In 1949 werd het Marxistisch-Leninisme als nieuwe ideologie in China ingevoerd. Er volgde een introductie van volkscommunes. Niet de familie diende meer centraal te staan. Het ging allemaal om trouw aan de partij. Het is echter gebleken dat het niet eenvoudig was de krachtige sociaal-economische positie van de familie te vervangen. Het belang van de Chinese familie werd daarom aan het einde van de vorige eeuw door de Chinese overheid weer onderschreven.
Verenigingen
Met de aanwezigheid van de Chinezen in Suriname groeide ook het aantal Chinese verenigingen en organisaties. Oorspronkelijk kenden we slechts Kong Ngie Ton San(1880) in een veel later stadium Chung Fa Foei Kon. Nu zijn er ruim 15 of meer Chinese verenigingen. Een duidelijke behoefte om in solidariteit op te trekken. Vanuit de verenigingen zijn sport, kultuur en onderwijs(taalscholen) gestimuleerd. Het zwembad Witte Lotus is daar een goed voorbeeld van.
Verbondenheid
Wellicht zijn de vele relaties die ontstaan zijn tussen Chinese mannen en niet- Chinese vrouwen een voorbeeld van integratie in de Surinaamse samenleving. Zoals uit de analen blijkt, waren in eerste instantie Chinese mannen die voet aan wal zetten in Suriname. Hierdoor ontstonden concubinaatsrelaties of huwelijken met vrouwen uit andere etnische groepen. Zowel in Coronie als Nickerie zijn er klinkende namen die volledig Chinees aandoen, maar bij het zien van de personen het idee dat men met een lala snesi te doen heeft, moet worden bijgesteld. De 25 Chinese immigranten die in 1858 naar Totness werden overgebracht om het kanaal te graven bleven voor een deel wonen en verwekten kinderen met de lokale bevolking. Namen als Tjen A Tak, Tjon A Kon, Tjin Liep Shie zijn enkele die in genoemde gebieden zeer bekend zijn. DOE spreekt waardering uit voor de bijdrage die Chinezen op verschillende gebieden in ons land geleverd hebben. De solidariteit die zichtbaar is in het gezin, de vereniging, en en het ondernemerschap mag gerust als voorbeeld voor de gehele natie gesteld worden. Dat de integratie van deze groep zich verder doorzet en dat Suriname als geheel daar voordeel aan mag beleven.
Partij voor Democratie en Ontwikkeling in Eenheid