Terwijl men in Suriname vol spanning wacht, ging de film ‘Hoe Duur Was De Suiker?’, naar het gelijknamige boek van schrijfster Cynthia McLeod, in première als openingsfilm van het Nederlandse Filmfestival 2013. Het aanwezige publiek reageerde vrij enthousiast. Volgens Vogue.nl was men zelfs diep onder de indruk. De Nederlandse recensenten zijn echter op een enkeling na vrij negatief. Sommige recensies zijn ronduit vernietigend, anderen wat genuanceerder.
Waar het gevoelige onderwerp in Nederland in het verleden werd doodgezwegen lijkt men nu juist open te staan voor een rauwe weergave van de werkelijkheid. De Nederlandse pers lijkt te hebben gehoopt op een Nederlandse versie van Django Unchained, op een confronterende film omtrent hetzelfde onderwerp waarin vooral de woede goed naar voren werd gebracht. Helaas, men kreeg dat niet.
Waar men verwachtte de rauwheid van de slavernij te zien, werd men getrakteerd op een romantisch drama over het wel en wee van de Nederlandse kolonisten. De Telegraaf schrijft bijvoorbeeld: “Dat zo’n onsympathiek personage (Sarith) het middelpunt van een film vormt, is minder zwaarwegend dan het belabberde acteren over vrijwel de gehele linie.” en ‘Wat de kijker voorgeschoteld krijgt, doet denken aan de generale repetitie van het schooltoneel.’.
Op Spitsnieuws beaamden ze het gebrek aan diepgang en rauwheid. “Een film over dit thema moet eigenlijk serieus pijn doen en dat is bij Hoe Duur Was De Suiker niet echt het geval.” Daarnaast had de pers kritiek op de dialogen die als houterig en te modern werden omschreven.
Ook op Volkskrant.nl klaagt men over de inhoud: “De amoureuze verwikkelingen in Hoe duur was de suiker? lijken dikwijls op die uit een soap”. De vergiffenisscene noemen ze “Goedbedoeld, maar bezien vanuit de personages en de tijd waarin de film zich afspeelt, ook volstrekt ongeloofwaardig”.
Niet alle acteurs hadden het zwaar te verduren. De Nederlandse actrice van Surinaamse origine, Yootha Wong-Loi-Sin die de rol van Mini-Mini vertolkt, wordt ‘als nieuwkomer overtuigend in de rol van de slavin die haar eigen weg moet vinden’ genoemd.
Het zijn voornamelijk de keuzes van regisseur Jean van der Velde geweest die voor onvrede zorgen. Het was zijn beslissing een aantal wijzigingen door te voeren waardoor de film net een andere ‘feel’ heeft dan het immens populaire boek. “De rol van Sarith is zo prominent aanwezig, dat het lijkt alsof alles om haar draait. Hierdoor weten de scènes van Mini-Mini zich nooit goed te ontwikkelen”, aldus de site Zubb.nl. Dezelfde site vermeldt verder dat de schematische aanpak een aantal keren zelfs zorgt voor onbedoelde lacheffecten en sluit haar recensie af met “Dit hoofdstuk uit onze geschiedenis verdient een betere film dan deze opgerekte soap. Ondanks een aantal goede elementen blijft na afloop toch vooral een bittere nasmaak hangen. Niet door het onderwerp, maar door wat ervan is gemaakt”.
In een interview gaf de regisseur aan dat ‘de film niet per se streng hoeft te zijn als het gaat om de slavernij’. ‘Het is overduidelijk dat slavernij slecht is en daar de focus op leggen is een open deur die ik niet wilde intrappen. Ik wilde vooral de vanzelfsprekendheid laten zien waarmee mensen meegaan in een systeem. De schrijfster wilde met haar boek ook een genuanceerder beeld van die periode weergeven waarbij beide kanten werden belicht en de Hollanders niet alleen maar als wrede kolonisten werden afgebeeld die zwarte mensen zweepten.’
Hoofdrolspeler Kees Boot gaf aan teleurgesteld te zijn in de reacties van de pers. “Als je iets maakt, hoop je dat iedereen het mooi vindt. Ik kan wel janken van die recensies!”
Vele Surinamers in Nederland wilden bij de première aanwezig zijn. Simone Zebeda was één van de gelukkigen. “Ik vond het matig. Had meer verdieping gemogen. Echt jammer dat het niet meer diepgang had. De beleving was bij het lezen van het boek velen malen beter dan bij het kijken naar de film. Maar artistiek gezien wel mooi om te zien en even terug naar die tijd. Historie wordt wel heel goed weergegeven.”
De film is vanaf volgende week donderdag in Nederland te zien in de bioscopen.
