Veel studenten die rechten studeren willen graag notaris worden. Tot nu toe is het een beroep dat heel hoog staat aangeschreven in onze gemeenschap. Dagblad Suriname sprak met een betrouwbare informant over de werkzaamheden en de dienstverlening van notarissen. Een notaris is bij wet een openbare ambtenaar maar hij kan ook gezien worden als zelfstandige ondernemer. In Nederland zijn de regels die horen bij de uitoefening van dit beroep enigszins anders. In Nederland is er onderlinge concurrentie wat betreft het honorarium en de tarieven die gehanteerd worden. In Suriname maken notarissen geen reclame voor hun notariaat, in Nederland wel. De werkzaamheden worden verricht onder algemeen toezicht van het Hof van Justitie. In Suriname is het aantal notarissen bij wet bepaald. Momenteel is dat gesteld op 20. Wanneer de noodzaak daartoe aanwezig wordt geacht, mag de Staat het aantal notarissen optrekken. Notarissen werken in Suriname met vastgestelde tarieven. Dit is afhankelijk van de soort akte die gepasseerd wordt. Bij een zaak met betrekking tot scheiding en deling bijvoorbeeld is het percentage gesteld op zes. Bij koop en verkoop licht het percentage tussen 10% en 12 %. Daaruit gaat 3 % rechtstreeks naar de notaris en de rest is voor de overheid.
Er is een vereniging van notarissen die er op moet toezien dat zaken correct verlopen. Alle notarissen en kandidaat-notarissen hebben een universitaire opleiding gedaan in Nederland. Op de Anton de Kom Universiteit van Suriname kan deze opleiding, die een specialisatie is, niet gevolgd worden. Elk notariaat heeft notariële en juridische medewerkers in dienst die het “voorwerk” verrichten onder toezicht van de notaris en/of de kandidaat-notaris. De notaris en kandidaat- notaris doen het echte notariële werk. Voordat de akte gepasseerd wordt, wordt deze grondig nagekeken door de notaris en/ of de kandidaat-notaris. Kandidaat-notarissen hebben in beginsel bijna dezelfde bevoegdheden als een notaris. Ze kunnen ook aktes passeren als plaatsvervanger van hun patroon of van een andere notaris.
Een kandidaat-notaris is nog niet benoemd tot notaris, omdat deze bijvoorbeeld nog niet de gestelde 4 jaar werkzaam is als kandidaat en/of omdat er al 20 notarissen zijn. Als de kandidaat-notaris een akte passeert, is hij mede verantwoordelijk/aansprakelijk voor de inhoud en alle eventuele gevolgen. Het gebeurt wel eens dat cliënten naderhand het gevoel krijgen of tot de ontdekking komen dat hun zaak niet correct is afgehandeld en soms dat ze zelfs benadeeld er van af zijn gekomen. In dit geval is er wel een controle door de samenleving en door de rechterlijke macht. Er is geen tuchtcommissie. Er is sprake van uniformiteit tussen notarissen onderling.
Een opleiding tot notaris kost in Nederland bijkans Euro 9.000. Dit bedrag is slechts voor de colleges. De jaarlijkse colleges kosten Euro 2.000, maar de master opleiding is iets duurder en wel Euro 3.500. Daarnaast moet men nog voor de boeken betalen. Per boek is dat gemiddeld Euro 100.
Saskia Bandhan
