Het voorspel tussen China en Suriname heeft te lang geduurd, maar het Aziatisch land heeft dus uiteindelijk aangegeven tot de daad te willen overgaan. Het leek slechts te gaan om een politieke relatie tussen China en Suriname, een historische band. Maar kenners van de nieuwe imperialistische strategie die herkennen de stijl van de zogenaamde soft diplomatie en de uitgebreide paringsdans, die aan de business voorafgaat. Wanneer zou China in Suriname toeslaan? Dat was de vraag die men zich dan stelde als men de ontwikkelingen in Afrika en enige andere Latijns Amerikaanse landen volgt. En de interactie tussen China en Suriname gaat aan de internationale watchers zoals de International Business Times niet ongemerkt voorbij, maar daarover straks meer. China heeft onlangs aan de Caricom (w.o. Suriname), landbouwdeskundigen, medici en studiebeurzen beloofd. China zal 8 Caricom-landen w.o. Suriname in de komende 3 jaar helpen op landbouwgebied door onder meer landbouwonderzoekscentra op te zetten, 100 medici ter beschikking te stellen,100 parttime postgraduate studenten te trainen en studiebeurzen te geven voor 1.000 studenten. Onze president verkondigt dat hij de brug wil vormen in de relatie tussen China en Latijns-Amerika. Suriname heeft namelijk een aantal geografische petten op als die van Caricom en Unasur. Een interessant gegeven is dat de meeste Chinezen van het Caribisch gebied in Suriname wonen die 160 jaar geleden begonnen naar Suriname te komen. Internationaal wordt de vraag nu gesteld waarom Beijing zo geïnteresseerd is in dit ‘kleine Zuid-Amerikaanse landje’. Suriname is lange tijd internationaal ‘onder de radar’ gebleven, vindt men. Maar de aandacht van ‘natural-resource-hungry’ China heeft men wel kunnen trekken. Suriname is gezegend met bauxiet, een onaangetast oerwoud dat 80 % van het land bedekt, en een uitgebreid landbouwareaal. China baande zijn weg naar Suriname langzaam maar zeker met schenkingen en lage interestleningen, werd in New York Times gemeld. Suriname heeft een 10%-populatie van Chinezen. Zo’n gelukkig land, zo’n kleine populatie en zoveel land, merkte de vorige Chinese ambassadeur in ons land op. Analytici stellen dat Suriname, China nodig heeft, sinds de geldkraan dicht werd gedraaid in Nederland. China zou de topfinancier nu van Suriname zijn. Het geld gaat naar low-income huizen, hulp bij garnalenkweek en een upgrade van de staatstelevisie. Een groot deel betreft ook de infrastructuur met betrokkenheid van China Dalian International Corp. Een USD 6 miljard zou op gegeven moment eraan te pas komen bij de bouw van een diepzeehaven en nieuwe highways. Vanaf 2009 zou China minder geneigd zijn om de investeringen in Suriname te delen met anderen. Internationale analytici hebben nog geen exact beeld over het karakter en de intensiteit van de Chinese aandacht. Analytici zeggen dat China geen bijzondere aandacht voor Suriname heeft, alleen dat men Suriname niet wil verwaarlozen tegenover de rest van de aan natuurlijke hulpbronnen rijke Zuid-Amerika. Tegelijkertijd beweren analytici dat Suriname qua natuurlijke hulpbronnen even aantrekkelijk voor China is als de rest van Zuid-Amerika, maar er zouden ook negatieve punten kleven aan Suriname. Investeerders zouden niet altijd aangetrokken zijn tot Suriname vanwege de taal, de cultuur (een mix) en de afwezigheid van transparantie in de economie. Maar China is al altijd bezig geweest om zich in de wereld aan te passen aan taal- en cultuurbarrières. Volgens de Chinese ambassadeur zijn zijn intenties in Suriname puur liefdadig en vanuit sympathie. Opvallend is dat China geen problemen heeft met het verleden van de president, ook niet met de Amnestiewet. Onze president heeft nog geen invulling gegeven aan een uitnodiging, maar zijn Buza-minister is er wel geweest op werkbezoek in China. Ondanks politieke wisselingen aan beide kanten zal de samenwerking tussen China en Suriname voortgezet worden. Regeringen zijn welwillend geweest met de Chinese immigratie die nog gaande is, maar op het lager niveau is er nog een spanning. Voor een herhaling van de spanningen op Papatam in 2009 wordt nog gevreesd. Hier waren ook Chinese winkeliers het slachtoffer van, terwijl de massaprotesten gericht waren tegen de Brazilianen. Het gevolg zou volgens analytici zijn dat de Chinezen zich meer naar binnen zijn gaan richten, dan ze al deden, met o.a. 2 nieuwsbladen en een Mandarijnse tv-station.
De vraag rijst, ook tegen de achtergrond van de groeiende Chinese populatie en de uitdijende aanwezigheid in de handel, hoe de China affaire uiteindelijk zal eindigen. Hoe lang en met welke intensiteit zal China’s interesse in Suriname blijven bestaan, is een vraag die nog een antwoord behoeft. Analytici die toevallig ook op onze universiteit doceerden, die hebben maar twee uitersten als antwoord. Suriname zal of een voorbeeld worden van een gelegenheid waarvan China gebruik maakte, omdat het Westen de andere kant opkeek vanwege morele gronden verband houdende met de president of …. het wordt ‘een andere Libië’ waar de intensiteit van de plunderingen zo een niveau heeft bereikt dat het Aziatisch land alle good will van de Surinaamse bevolking verliest. Dat laatste vooral is een angstwekkende voorspelling, vooral als het komt van een docent die op een Amerikaanse en de Surinaamse universiteit doceerde. De Surinaamse regering en adviserende afdelingen moeten goed analyseren welke richting de relatie met China opgaat.
