Weer een gemiste kans! Reeds twintig jaar geleden had dit project uitgevoerd moeten worden. Maar de potentiële uitvoerders waren toen nog licht in gewicht. Ze konden toen nog geen grote projecten aan en ze waren toen ook nog niet in staat om de juiste uitvoerders te selecteren. Toen zaten de Marrons nog braaf in de achterbanken van de assemblee onder de paraplu van grote broer. Nu zitten ze op de voorste rij en hun stem is vaak doorslaggevend. Vaak zijn ze slimmer dan hun collega’s uit de stad. Binnenkort krijgen ze zelfstandige koninkrijkjes in ons binnenland onder het mom van “grondenrechten
voor natuurmensen” terwijl ze de natuur zelf om zeep helpen door bomen te kappen, maanlandschappen te creëren en de rivieren te bevuilen met kwik.
Terug naar Tapajai, de politieke macht wisselde en het project is door partijpolitiek tegengehouden, omdat het een “revoproject” was.
Nu is de macht weer gewisseld en het project is professioneel herstart.
De voordelen van Tapajai: Goedkope, schone energie, werkgelegenheid. In de constructietijd zou het daar gonzen van het werk en dat zou nog tientallen jaren duren, omdat er ook waterkrachtcentrales konden worden gebouwd. Kortom ontwikkeling en nog eens ontwikkeling!
Nadelen van Tapajai: De Tapanahony wordt minder bevaarbaar. Dit kan worden opgelost door een parallelweg te laten bouwen langs de rivier. Men is dan niet meer afhankelijk van bootvervoer. Ontwikkeling!
De rivier is een grensrivier en men moet toestemming krijgen van de Fransen.
Het water zal worden geleid naar het stuwmeer om omgezet te worden tot elektriciteit; men moet dus samenwerken met Suralco.
De Jaikreek, waar alles om draait, is een heilige rivier voor de Aucaners. Deze rivier wordt na uitvoering een zijrivier van de Surinamerivier en wordt dus een Saramccaanse rivier. Men moet dus gaan onderhandelen met de Aucaners.
Het dorp Paloemeu gaat onder water. Dit dorp is nog jong en is ontstaan uit mensen die werken voor het logeeroord van de Mets ter plaatse. Met onderhandelen kunnen de Inheemsen verhuizen naar hoger gelegen gebied, terwijl veel meer leden van het dorp aan werk geholpen kunnen worden. Ontwikkeling! Maar waarom is het project dan stopgezet?
De geschiedenis herhaalt zich, beste lezer. Nadat de grote investering van Alcoa door gedraal afgeblazen was, begon men te huilen. Nadat Billiton het land verlaten had, begon men nog luider te huilen. Let op mijn woorden, beste lezer, binnenkort zal men weer huilen als Kabalebo wordt opgestart en men vijfhonderd kilometer zal moeten reizen om werk te zoeken.
Er zijn nu veel deskundigen in het oosten. En deze deskundigen hebben dank zij ons kiesstelsel veel power. Maar power moet op de juiste plaats worden gebruikt. Als je een automotor op een driewieler monteert, ga je brokken maken. Ongeveer twaalf jaar geleden toen de elektrificatie van Brokopondo tot en met Brownsweg een feit was, heeft men verzocht om “slechts een jaar” gratis stroom. De toenmalige president, die zeer sociaalvoelend en ook een beetje vatbaar was voor politieke chantage, heeft toen braaf ingestemd. Tot heden is er nog gratis stroom. Een gegeven woord heeft in het binnenland geen waarde. Ik kan ongelijk hebben, maar ik denk dat de stopzetting van Tapajai zo in elkaar zit:
Als de regering dit plan zou doordrukken, valt er geen eer te behalen want het project komt niet voor de verkiezingen klaar. Maar de president is ook voorzitter van een politieke partij met een sterke Marronvleugel. De concurrentpartijen zullen het Tapajaiproject gebruiken om stemming te maken tegen het regeerbeleid (grondenrechten, rivier zonder water, land onder water, ontheiligen van de rivier enz.). En de partij van pres gaat dan stemmen verliezen.
Door het Tapajaiproject niet door te laten gaan haalt de president hen de wind uit de zeilen. Zelfs omgekeerd. Hij kan de achterban vertellen dat hun eigen leiders de ontwikkeling hebben tegengehouden! Werkgelegenheid, goedkope energie, ontwikkeling en scholing in elektrotechniek en weg- en waterbouw, ontwikkeling van het gebied enz. Wij richten nu onze blik op het westen.
Tapajai tapu! Een groot project is afgeketst. Het licht in het oosten gaat langzaam uit.
Door Rudi Jadnanansing
