Is Suriname werkelijk een natie waar corruptie diepgeworteld is in de cultuur, ongeacht het politieke systeem? Vanaf de toekenning van zelfbestuur na de Tweede Wereldoorlog tot de onafhankelijkheid in 1975, worstelt Suriname met corruptie. In zekere mate was deze corruptie destijds nog beheersbaar. Maar, sinds de onafhankelijkheid heeft corruptie exponentieel toegenomen, volgens sommigen zelfs geïntegreerd in de Surinaamse cultuur.
Een ander zwaarwegend punt is de periode vanaf 2010, toen Desi Bouterse aantrad als president. Onder zijn socialistische bewind heeft Suriname volgens deskundigen trekken gekregen van een kleptocratie, wat een “regering van dieven” impliceert. Volgens Marten Schalkwijk van de Anton de Kom Universiteit is er sprake van een maffiasysteem: “Zo’n tien families hebben voor één à twee miljard euro geroofd”, beweert hij. Deze families hebben nauwe banden met de politieke top of maken er zelfs deel van uit.
We vroegen dr. Laura, een expert in governance en corruptiestudies, om haar visie op deze problematiek. Volgens haar is het fenomeen van corruptie binnen een democratisch of socialistisch systeem niet uniek voor Suriname. “Corruptie gedijt in systemen waar controlemechanismen zwak zijn en waar een cultuur van straffeloosheid overheerst”. zegt ze.
Volgen dr. Laura heeft elk politiek systeem, ongeacht of het een democratie of socialistisch is, de potentie om corrupt te zijn als er geen sterke instituten en controlemechanismen zijn. Wat betreft de situatie in Suriname, wijst zij erop dat het gebrek aan transparantie, accountability en een effectieve rechtstaat factoren zijn die bijdragen aan de wijdverspreide corruptie.
“De kern van het probleem ligt in de institutionele zwakheden en de cultuur van afhankelijkheid en cliëntelisme”, vervolgt ze. “Zolang er geen fundamentele hervormingen plaatsvinden die deze zwakheden aanpakken, zal Suriname moeite blijven houden om corruptie uit te bannen, ongeacht het heersende politieke systeem.”
In dit licht is het essentieel voor Suriname om zijn governance-structuren te herzien en te versterken, om zo de cyclus van corruptieve praktijken te doorbreken. Het is een complexe uitdaging, maar niet onmogelijk. Door gerichte hervormingen en het versterken van instituten kan Suriname een meer transparante en rechtvaardige samenleving worden.