“Pesten kan ernstige psychologische gevolgen hebben voor jonge kinderen, waaronder concentratieproblemen, angst, depressie en een laag zelfbeeld”, zegt Miquel Ommel, kind- en jeugdpsycholoog, in een reactie aan Dagblad Suriname.
Ook kunnen de sociale gevolgen groot zijn, zoals het kwijtraken van vrienden en het gevoel buitengesloten te worden. Kinderen die gepest worden, vinden het vaak lastig om goede relaties op te bouwen. Pesten kan leiden tot depressie, wat zonder hulp kan uitgroeien tot suïcidale gedachten of gedragingen.
Soort pesterijen
Uit het scholierenonderzoek ‘Geweld tegen Kinderen in Suriname’, uitgevoerd door Julia Terborg, bleek dat pesten vooral voorkomt op basisscholen. Het gaat voornamelijk om verbale pesterijen, zoals ‘belachelijk maken’, ‘beledigen’, ‘verstoten’ en ‘uitschelden’. Slechts vier procent rapporteerde fysiek geweld.
Cyber pesten
Volgens Miquel is een andere veelvoorkomende vorm onder Surinaamse jongeren het cyberpesten. Hierbij maken jongeren gebruik van sociale media platforms zoals WhatsApp, Facebook, Snapchat, TikTok en Instagram. “Ze zien bijvoorbeeld dat beledigende opmerkingen onder “posts” meer “likes” krijgen, wat hen motiveert om hetzelfde te doen om erbij te horen. Het gebrek aan fysiek contact op sociale media maakt dat dit gedrag vaker voorkomt. Het wetenschappelijk onderzoek van Craig (2020) bevestigt dit”, aldus Miquel.
Empathie van de ouders
“Wanneer een kind slachtoffer wordt van cyberpesten, is het belangrijk voor ouders om empathie te tonen, te luisteren zonder te oordelen en het kind duidelijk te maken dat het niet zijn of haar schuld is, maar ook actie ondernemen door te ondersteunen door middel van het blokkeren of rapporteren. Daarvoor moet je de privé-instellingen kennen en hoe zo’n platform werkt”, legt de psycholoog verder uit.
Culturele factoren
Alle jongeren gaan op een bepaald moment in hun ontwikkeling op zoek naar hun identiteit en een sociale groep waarin ze zich geaccepteerd voelen, zegt Miquel. “Deze zoektocht maakt hen kwetsbaar voor het overnemen van pestgedrag. Het is daarom van groot belang om open over deze thema’s te blijven praten. Dit helpt jongeren om beter inzicht te krijgen in de dynamiek van pesten en moedigt hen aan verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedrag”, verklaart hij erbij.
Geen leeftijd voor pesten
Daarnaast merkt hij op dat pesten geen leeftijd kent. “Pesten komt zelfs voor in bejaardenhuizen en onder collega’s op de werkvloer. Het is dus niet uitsluitend iets van jongeren”, benadrukt Miquel. “Door de ontwikkelingen in hun leven en het gebrek aan ervaring en veerkracht kunnen jongeren echter meer moeite hebben met het omgaan met pestgedrag, wat het voor hen soms uitdagender maakt”, aldus de kind- en jeugdpsycholoog Miquel Ommel.
SD