Er is een zeer goed artikel in de digitale krant verschenen over de stabiliteit van de economie en productiviteit. Terecht wordt door de schrijver gesteld dat het onmogelijk is om een stabiele economie en ook sociale welvaart te hebben voor de samenleving zonder dat er gesleuteld wordt aan de productiviteit in de economie. Elk stuk welvaart dat er ervaren wordt, komt van productieve inzet van arbeid, kapitaal en andere productiemiddelen. Met verhoging van de productiviteit alleen kan de welvaart stijgen. Welvaart zonder productiviteit is een kunstmatige welvaart, omdat gratis geld niet bestaat. Gratis welvaart waarvoor geen arbeid is verricht of waaraan geen ondernemerschap of inzet van kapitaal heeft plaatsgevonden, bestaat niet.
Suriname heeft zeker weten geen hoge werkethiek, Surinaamse arbeiders worden slecht betaald en blinken niet uit in zakelijk en effectief werken. We kennen allemaal de foto waar 5 ‘opzichters’ staan te kijken naar 2 ‘arbeiders’. Deze 2 arbeiders werken ook nog op straat met hun rugzak waarmee ze uit huis vertrokken nog op de rug. De overheid die een groot deel van de economie opslokt is het grootste voorbeeld van een lage productiviteit van Suriname. De meeste bedrijven in Suriname hebben geen notie van wat productiviteit is, ze meten en beïnvloeden het ook niet.
We hebben indertijd genoteerd dat de Surinamse regering een productiviteitscentrum bij wet had ingesteld. Dat centrum heeft als doel om de productiviteit van de Surinaamse economie op peil te brengen. We grijpen even terug naar dat moment. In een bericht van december 2022 lezen we dat het productiviteitscentrum opgenomen was in het Herstelplan 2020-2022 in het kader van het streven van de regering om nationale productiviteitsverbetering te bewerkstelligen met als doel dat de gewenste verbetering direct doorwerkt naar de verhoging van het Bruto Nationaal Product (bnp). De planeconomen van Suriname hebben het belang van zo een centrum wel erkend, anders zou het niet in het Herstelplan voorkomen. Een taak van het CIP is daarom, dat de productiviteit in Suriname wordt gemeten, met de bedoeling dat er continu kan worden gewerkt aan verbetering en groei binnen de productiesector. Vooral micro, kleine en middelgrote ondernemingen zullen volgens de minister profijt trekken van de begeleiding vanuit het centrum.
Het opstarten van het centrum zal gefaseerd geschieden in vier blokken van drie maanden. De verwachting is dat na twaalf maanden vanaf het moment van de start, het centrum dusdanig in werking moet zijn getreden dat zijn activiteiten zichtbaar moeten zijn in ons land. Het operationaliseren van het centrum zou in 2023 een feit moeten zijn. Dat doel schijnt door de regering niet te zijn gehaald.
Het operationeel maken van een centrum voor productiviteit is geen eenvoudige zaak, omdat Suriname daar geen ervaring mee heeft. Betwijfeld wordt of Suriname het kader wel heeft om zo een centrum te draaien en te bemensen. Het is goed om de lezen dat Suriname het internationaal netwerk kan aanboren om tijdelijk het kader binnen te halen zodat zo’n belangrijk centrum kan worden opgestart.
In het Herstelplan lezen we dat de oprichting van een innovatiecentrum belangrijk is ter bevordering van de economische en sociale ontwikkeling, en verduurzaming van inkomen en productiviteit. In het Herstelplan staat ook dat bij zowel de particuliere bedrijven als bij de overheid het van belang is dat de productiviteit verbeterd wordt. De verbetering hiervan werkt meteen door naar de verhoging van het BNP. In het plan stond ook aangegeven, dat de economische groei gestimuleerd dient te worden door het verhogen van de productiviteit. Andere middelen zijn het bevorderen van diversificatie, het stimuleren van het midden- en kleinbedrijf, de duurzamere benutting van het potentieel van de natuurlijke hulpbronnen en het aantrekken van investeringen, waardoor de werkgelegenheid zal toenemen.
De vertegenwoordiger van de bedrijven, de VSB, vindt het productiviteitscentrum ook belangrijk. De VSB meldde in 2022 dat ze met haar counterparts (overheid en vakbeweging) een onderhoud had gehad inzake de invulling van de Center of Innovation and Productivity (CIP). Suriname stond volgens de 2018 editie van het Global Competitiveness Report gepubliceerd door het World Economic Forum op de 110e plaats van 140 landen in de wereld. Met het aannemen van de Wet Centrum voor Innovatie en Productiviteit (CIP) in november 2018 is er blijk gegeven van haar intentie om economische en sociale vooruitgang en duurzaamheid te bevorderen.
Het CIP is opgericht om de structurele problemen van Suriname aan te pakken die betrekking hebben op de publieke sector, een kleine (formele) private sector en de afhankelijkheid van de mijnbouw. Het onderhoud van de VSB toen met de tripartiete partners kwam ook vanwege de vorderingen die zijn geboekt in samenwerking met de internationale arbeidsorganisatie. De VSB heeft aangegeven een belangrijke bijdrage te willen en zullen leveren aan een goed functionerend centrum.
Door politici wordt steeds gesproken over stabiliteit van de economie, maar geen van ze heeft het over de productiviteit. Daarom mag gerust gesteld worden dat de politici geen oprecht verhaal aan de kiezers voorhouden over economie en welvaart. Kiezers moeten nu van de politici eisen dat wanneer men aan de macht is, er ook maatregelen getroffen worden voor verhoging van de productiviteit. Daaronder valt ook het trainen van arbeiders zoals ze de juiste werkattitude hebben en ook de juiste technische skills. De politiek moet de issue van productiviteit hoger op de agenda zetten.
