De Amerikaanse ambassade gaf het startschot van de Black History Month in het CCS- gebouw. Dr. Hans Breeveld haalde prominenten aan. Jesse Owens en Harry Belafonte. Maar ook Martin Luther King kwam ter sprake. Her verhaal Jesse Owens is enigszins apart. Owens is een zwarte Amerikaanse atleet die tijdens de Olympische spelen in Berlijn in 1936 4 wereldrecords vestigde binnen 45 minuten. Hij werd direct een internationale sensatie. 1936 was het jaar waarin de schrik van de Joden, Adolf Hitler, aan de macht was. Hij greep de Spelen aan om te tonen dat zijn ‘übermensch’ in staat was grote prestaties te leveren. Een zwarte man vermorzelde die trots. Hitler liep tijdens de medailleceremonie stilletjes weg en schudde natuurlijk de hand van Jesse Owens niet. Tijdens de Spelen kon Owens in Duitsland gaan en staan waar hij wilde. Terug in Amerika was hij weer een “nikker” die achter in de bus plaats moest nemen. Tijdens het gala die ter ere van hem werd gehouden, moest hij de goederenlift nemen.
Wat Breeveld additioneel en diepgaander behandelde waren de perceptie en het zelfbeeld van de zwarte man die hij steeds presenteerde. Owens bewees dat de “neger” ook talenten had. Hij veranderde het beeld waarop negers naar zichzelf kijken. Volgens Breeveld kan door sport en entertainment de kracht van de zwarte man naar boven komen.
Hoe liep het af met Jesse Owens? Hij werd geschorst door de Amerikaanse Atletiekfederatie (AAU) omdat hij doodvermoeid weigerde mee te doen aan internationale wedstrijden. Ondanks de vele lofuitingen en zijn verkiezing tot Atleet van het Jaar weigerde de AAU, natuurlijk een organisatie gedomineerd door blanken, zijn schorsing op te heffen.
Om aan geld te komen rende Owens als entertainer tegen honden, treinen, paarden en ijsschaatsers. Maar hij zou toch zijn verdiende waardering krijgen. Op 15 augustus 1951 pakte burgemeester Schreiber van Berlijn in een stadion met 750.000 Duitsers beide handen van Owens vast en zei: “In 1936 weigerde Hitler je de hand te schudden. Vandaag zal ik dat rechtzetten door ze allebei vast te nemen en in de lucht te houden.” Vijftien jaar later onderscheidde president Ford van Amerika hem met de Medal of Freedom.
Black History Month is een initiatief vanuit Amerika, dus komen overwegend Amerikanen aan bod. Toch was er een zwarte man in Amerika met roots in Suriname die onderbelicht blijft. Het gaat om Otto Huiswoud. We zijn die zwarte man vergeten.
