Santokhi haalt bakzeil in de zaak tegen van den Bergh, die een boek publiceerde over zijn ervaring met corruptie in Suriname. Hij eiste bij de rechtbank in Rotterdam onder meer een publicatieverbod wegens smaad en laster.
De rechter veegde al zijn eisen van de tafel. Het verlies van ons staatshoofd is echter een winst voor het volk. Een overwinning van Suriname. Een overwinning van onze democratische rechtsstaat. Een overwinning van de vrijheid van meningsuiting, waaronder de persvrijheid. En tegelijkertijd een harde les voor gezagsdragers, volksvertegenwoordigers, kapitaalkrachtigen, het Openbaar Ministerie en misschien ook voor delen van de Rechterlijke Macht. Tenminste als ze willen lezen, kunnen begrijpen en internaliseren. Wie redde Suriname in dit opzicht? Juist ja, de Nederlandse voorzieningenrechter. En wie zou Suriname redden? Suma bo set’eng? Vandaar dat men zegt, ‘karma is a bitch!’
Belangenafweging
Bij de belangenafweging is de rechter ervan uitgegaan dat, om het publiek te informeren over of te waarschuwen voor vermeende misstanden, journalisten tot op zekere hoogte mogen overdrijven en zelfs provoceren. Dat heet journalistieke vrijheid. ‘Aan de vrijheid van meningsuiting wordt een hoog niveau van bescherming toegekend en biedt weinig ruimte voor beperkingen van het debat over openbare aangelegenheden …
De mogelijke ernst van bepaalde uitlatingen doet niets af aan het recht op het onderhavige hoog niveau van bescherming van de vrije meningsuiting … Daar komt bij dat de grenzen van toelaatbare kritiek ruimer zijn als het om kritiek op een politicus en staatshoofd gaat, zoals de President.
Politici, en zeker staatshoofden, stellen zich namelijk willens en wetens bloot aan een nauwgezet onderzoek van hun woorden en daden door journalisten en het grote publiek en daarom moeten zij een grotere mate van tolerantie aan de dag leggen. Ook dit brengt mee dat de President onder omstandigheden moet gedogen dat zijn portret wordt gebruikt in/op een publicatie over corruptie in Suriname … de voorzieningenrechter is van oordeel dat deze omstandigheden zich voordoen in dit specifieke geval …’
Onwetend of achterlijk
De belangenafweging van de voorzieningenrechter ‘dat politici en staatshoofden zich willens en wetens blootstellen aan een nauwgezet onderzoek van hun woorden en daden door journalisten en het grote publiek’, gaat hier in Suriname niet op. Of ‘dat de grenzen van toelaatbare kritiek ruimer zijn en zij daarom een grotere mate van tolerantie aan de dag moeten leggen.’ Integendeel. Als je politici doorvraagt, wordt je afgesnauwd en soms zelfs bedreigd of afgetakeld. Bepaalde journalisten durven zelfs niet door te vragen. Als je voor elk wissewasje, waarvoor politici een klacht indienen, wordt opgehaald, wat verwacht je dan op den duur? Tegen de achtergrond van de beschreven belangenafweging kun je je afvragen of de politici cum suis hier onwetend of achterlijk zijn?
Die het kruis heeft, zegent zijn zelven eerst
Ondertussen blijven politici en kapitaalkrachtigen buiten schot. Op bijna elk gebied is Suriname bij internationale beoordelingen achteruit gegaan, zoals wat betreft corruptie en persvrijheid. De vraag rijst ook of de intentie van loonsverhogingen van politici tot 75% toevallig samenhangt met de voorgenomen 250% prijsverhoging van elektriciteit. Raar toch? Die het kruis heeft, zegent zijn zelven eerst. Suriname is kampioen in geheimzinnigheid, gebrek aan transparantie en openbaarheid van bestuur. Dat is mijn perceptie. Who let the dogs out? Who, who, who, who!
Dr. Roy I. Bhikharie, PhD
Eerst het Volk, dan de Rest
