Er wordt in de Staat Suriname zwaar getild aan het bejegenen van staatshoofden. Bepaalde strafbare feiten tegen een bevriend staatshoofd kunnen theoretisch de overtreder zijn ‘hoofd’ kosten. Mede in het kader hiervan is het zaak dat wij de vriendschappen die ons staatshoofd namens ons aangaat met andere collega’s onder een kritische blik plaatsen. Ook een beetje uit eigen belang omdat die vriendschappen, bepalend zijn voor andere vriendschappen en zakelijke deals die ons ten voordele moeten zijn. Het staatshoofd heeft in principe de vrijheid niet om puur uit eigen overwegingen banden aan te sterken met bepaalde staatshoofden. Een recent geval van versteviging van zo’n relatie is die met de president van Equatoriaal Guinea Teodoro Obiang Nguema Mbasogo. Deze 69-jarige politicus is president sinds 1979, eerder dan de staatsgreep die door een aantal sergeanten in Suriname werd gepleegd. Nguema was 37 jaar toen hij aantrad als president en zit nu dus ca 33 jaar aan. Lang zittende presidenten zijn heel vaak geassocieerd met mensenrechtenschendingen en corruptie; de Arabische Lente ligt nog vers in het geheugen. Deze president is geen uitzondering. Gisteren meldden wij immers dat er zware internationale kritiek is voor de link die bestaat tussen deze president en een VN-prijs. Een televisieploeg is op staatskosten naar het Afrikaans land gestuurd om een oppervlakkig beeld te schetsen van het land van de president die ons land zou aandoen. Opvallend waren wegen en gebouwen die zijn getoond in de documentaire, maar geen mensen, goede onderwijsfaciliteiten en universiteiten. Er werd immers ook vermeld dat kennis geïmporteerd moet worden. Wat er aan de vorming van de human capital werd gedaan om de behoefte op te vangen is niet gebleken, alhoewel bekend is dat het analfabetisme in het land is gedropt. Onze reporters hadden beter in de woonwijken moeten gaan. Teodoro Obiang Nguema Mbasogo verdreef in 1979 zijn oom (de eerste gekozen president van het land) middels een militaire staatsgreep. Een jaar later zou de staatsgreep in Suriname volgen, waarbij ook de eerste president van Suriname opzij werd gezet. Evenals ons staatshoofd is een deel van de militaire opleiding van Nguema ook in een voormalig moederland, nu Spanje. Een tweede overeenkomst dus. Nguema was voor zijn staatsgreep onder andere hoofd van de Black Beach Prison, een gevangenis die berucht was voor het ernstig martelen van gevangenen. De staatsgreep in Equatoriaal Guinea was bloedig, bij de onze werd de staatsgreep niet zo genoemd, omdat 5 mensen het leven lieten. De reden voor de coup was overigens dat oom Fransico Macias Nguema als president opdracht had gegeven tot de moord van een aantal familieleden onder wie de broer van de huidige president. Men dacht dat deze president krankzinnig was geworden. Oom Nguema werd voor het gerecht gesleept en veroordeeld tot de doodstraf voor een aantal moorden tijdens zijn regime en ook voor genocide. Hij werd binnen 2 maanden berecht en geëxecuteerd middels het vuurpeloton. De jonge Nguema beloofde een frisse start, maar zweeg zijn eigen aandeel in het onrecht onder zijn oom dood. Daarna volgden een aantal verkiezingen, waarbij Nguema enige kandidaat was en soms won hij overtuigend middels die door internationale waarnemers als frauduleus werden bestempeld. Er zijn zelfs verkiezingsuitslagen van tenminste een kiesdistrict waar hij eens meer dan 100 % (103 %) van de stemmen haalde. De laatste keer dat Nguema werd gekozen, was voor de 4de keer in 2009 met 97% van het aantal stemmen. Ook hier was er sprake van verdenkingen van fraude en intimidatie. Internationale en nationale critici bestempelen het regime van de door het Surinaamse staatshoofd geridderde Nguema als het meest corrupte, raciale, onderdrukkende en ondemocratische in de hele wereld. De facto wordt Equatoriaal Guinea aangemerkt als een eenpartijstaat die gedomineerd wordt door de Democratische Partij van Equatoriaal Guinea. Nguema heeft de bevoegdheid om middels decreet te regeren. Er is nagenoeg geen mogelijkheid tot oppositie in het land. Dit komt o.a. door het ontbreken van een vrije pers; er zijn geen nieuwsbladen in Equatoriaal Guinea en uitzendmedia zijn of staatsbezit of onder controle van politieke comparanten. ‘Welk recht heeft een oppositie om handelingen van een regering te bekritiseren’, zou Nguema zich onbegrijpend hebben afgevraagd in 2006. De relatie met de USA en het Afrikaans land zakte op een laag pitje toen een Amerikaanse diplomaat in het land beticht werd van het bedrijven van magie bij de graven van 10 Britse luchtmachtpiloten uit de Tweede Wereldoorlog. Na 9-11 was de USA genoodzaakt hun oliestrategie te herzien, hetgeen leidde tot een andere attitude tegenover de olierijke Equatoriaal Guinea. Nguema wordt desalniettemin door de VN Mensenrechtencommissie beschuldigd als het direct onder zijn supervisie hebben van het martelen van politieke tegenstanders. Nguema is beschuldigd van “liquidaties, door de overheid gesanctioneerde ontvoeringen, systematische marteling van gevangenen, het creëren van levensbedreigende situaties in gevangenissen en willekeurige arrestaties. In juni zou de staatsradio Nguema zelfs tot ‘God van het land’ hebben verklaard die ‘macht heeft over alle mensen en zaken’. Nguema zou volgens de staatsradio ‘in permanent contact zijn met de Almachtige’ en het recht hebben ‘te doden zonder daarvoor aansprakelijk te zijn en daarvoor naar de hel te gaan’. Zijn oom zou zich trouwens ook een goddelijke status hebben aangemeten. Toeval of niet, Nguema is bekend als El Jefe (Baas). Het nettovermogen van Nguema is 600 miljoen US dollar volgens Forbes, daarmee een van de rijkste staatshoofden ter wereld. De president zou, om zijn volk tegen corruptieverleiding te behoeden, hebben aangegeven om persoonlijk de staatskas onder zijn hoede te nemen. In dat kader loosde hij een half miljard dollars op buitenlandse bankrekeningen onder beheer van zijn familie. Die buitenlandse banken zouden ook honderden miljoenen ‘giften’ van multinationals voor hem ontvangen. Bij de corruptieperceptie-index is Equatoriaal Guinea een van de 12 meest corrupte landen ter wereld. De Riggs Bank in USA is door de gelden ‘van’ deze president en de daardoor ontstane negatieve publiciteit ten onder gegaan. Forbes schat dat Nguema 700 miljoen US dollar staatsgelden in USA-banken heeft geparkeerd. Over zijn zoon, want dat heeft hij ook, laten we het op dit moment wat het is. Deze bovenstaande informatie is te lezen op openbare internetbronnen. We hopen voor ons zelf dat het niet waar is, dus dat onze president een moreel hoogstaand staatshoofd, dat democratie en rechtstaat hoog in zijn vaandel draagt, tot zijn vriend heeft gemaakt. Als de info waar is, dan vragen wij ons af hoe het toch tot een winstsituatie voor ons kan leiden. De kansen daarvoor zijn klein, het geld van Nguema kunnen wij dan toch niet accepteren, het zou niet van hem zijn, maar van het volk.
