Gisteren zijn in DNA voorstellen besproken om het minimumloonsysteem vast te stellen. De Nationale Loonraad wordt nu voor langere tijd ingesteld. Het meest ideaal is dat zo een belangrijke raad voor onbepaalde tijd wordt ingesteld. Nu is het voorstel ook, dat het minimumloon jaarlijks wordt vastgesteld en als het nodig is ook midden in het jaar, bijvoorbeeld als er zware inflatie heeft plaatsgevonden. Ook krijgt de Nationale Loonraad een secretariaat om het technische werk te helpen uitvoeren.
In 2014 werd de Wet Minimum Uurloon, na herhaaldelijk uitgesproken beleidsintenties die decennialang teruggaan tot zelfs de jaren ’70, eindelijk aangenomen in De Nationale Assemblee. Dat was onder de regering van de NDP.
Het motief van de invoering van een minimumloonstelsel is door de tijd heen geweest de bestrijding van de armoede (het verminderen dus van de werkende armen) en het bereiken van enige mate van gelijke beloning op de laagste ladder bij de loontrekkers. Deze ratio achter de minimumloonwetgeving is nog steeds relevant. De noodzaak van de instelling van een minimumloon stelsel heeft lang bestaan. Toen het zijn beslag kreeg in 2014 is uitgegaan van een algemeen minimumloon stelsel, met een aparte behandeling van enkele werknemerscategorieën dan wel bedrijven categorieën. Toen was duidelijk dat het instituut van een wettelijk minimumloon werd vastgesteld, ook werd geanticipeerd op een minimumloon-vaststelling mechanisme dat nog ingesteld moest worden.
In de Wet Minimum Uurloon werd in drie fases, met ingang van respectievelijk 2015, 2016 en 2017, een minimumuurloon ingevoerd. Haast 3 jaren na inwerkingtreding van het minimumloon was het gepast om in 2018 de werking van deze wet aan een evaluatie te onderwerpen en haar functioneren te verbeteren. Het tot nog toe ontbrekende minimumloon vaststelling mechanisme was daar een belangrijk onderdeel van.
Het Ontwikkelingsplan 2017-2021 geeft verder aan, dat in samenwerking met de VN-organisaties, maar vooral de International Labour Organisation (ILO), zal Suriname zijn langetermijnbeleid voor de uitbouw van het Sociaal Bestaansminimum formuleren en uitvoeren met bijzondere aandacht voor de duurzaamheid van het systeem. Het strategisch doel van het sociaal beschermingssysteem is als volgt geformuleerd:
Het Ontwikkelingsplan 2017-2021 gaf voorts aan dat de Wet Minimum Uurloon in september 2014 werd afgekondigd als derde component van het sociaal zekerheidsstelsel. Per 1 januari 2015 is de wet in werking getreden.
Het Ontwikkelingsplan 2017-2021 verwees ook naar het minimumloon. Met deze maatregel het minimumloon beoogde de regering alle personen die arbeid verrichten een minimuminkomen te garanderen. Tevens zou de Staat ook aan haar plicht kunnen voldoen om voor werknemers voorwaarden voor onder andere beloning door regelingen ten aanzien van lonen te treffen zoals neergelegd in artikel 29 van de Grondwet. Het fundamenteel doel van het invoeren van een minimumloon is om de nodige sociale bescherming te bieden ten aanzien van de minímale noodzakelijke niveaus van lonen, beloningen of verdienste.
Het bestaan van mechanismen ter vaststelling van het minimumloon is essentieel. Dit mechanisme heet sinds 2019 de Nationale Loonraad. De nadere regels van deze Loonraad zijn geregeld in het Besluit Nationale Loonraad.
De Nationale Loonraad is bij de vaststelling van het minimumloon in Suriname het belangrijkste orgaan naast de minister. De internationale standaarden bevelen aan dat in zulke organen de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties op gelijke voet in de zin van gelijke aantallen vertegenwoordigd zijn. Tevens wordt aanbevolen dat het orgaan – in het belang van de effectiviteit van de besluitvorming – een of meer onafhankelijke leden heeft. De onpartijdigheid van deze personen moet onbetwist zijn, terwijl ze voor de desbetreffende functie gekwalificeerd moeten zijn.
De Loonraad zal behoudens de uitdrukkelijk in de wet genoemde taken consultaties houden met betrekking tot de selectie en toepassing van criteria voor de vaststelling of herziening van minimumlonen.
Ook moet gesproken worden over het tarief of tarieven van het minimumloon, de herziening van het tarief of de tarieven, problemen ondervonden bij de uitvoering van minimumloon wetgeving en het verzamelen van data en het uitvoeren van studies ter informatie van de Arbeid-minister.
Het vaststellen van een minimumloon is onderworpen aan zeer complexe en uitgebreide technische exercities die eerst verricht moeten zijn, alvorens op de wetenschappelijke berekeningen en schattingen gebaseerde vaststellingen van het minimumloon kunnen worden gepleegd. Dit zal veel aandacht en tijd vergen en een jaarlijkse voltijdse activiteit betreffen. Voor de complexiteit en de samenhang met meervoudige onderzoekingen en factoren wordt slechts verwezen naar de factoren die worden aangedragen in het kader van voorgenomen tussentijdse verhogingen van het minimumuurloon.
Artikel 6 gaf in de wet van 2014 van het Arbeids Adviescollege eerder de bevoegdheid om omtrent het minimumloon op verzoek of uit eigen hoofde te adviseren over de uitvoering van de wet, had geen toegevoegde waarde. In 2019 werd een beter model ingesteld: vaststelling van het minimumloon door de Nationale Loonraad.
De Loonraad heeft o.a. tot taak het evalueren en doen van voorstellen tot bijstelling van de calculatiemethode van het minimumloon. De expliciete bevoegdheid om de calculatiemethode vast te stellen is uitdrukkelijk in een staatsbesluit opgenomen. Naar onze mening zijn de wijzigingen wel in het voordeel van de kwetsbare werknemers.
