Volgens het Inheemse Gezondheids Agentschap (SESAI, Secretaria de Saúde Indígena) stierven in 2023 meer inheemse Yanomami dan in 2022. 363 mensen stierven – dat is meer dan 1% van de bevolking in het Yanomami Indigenous Territory.
Illegale goudwinning en drugshandel binnen het Yanomami leefgebied is een levende nachtmerrie voor de inheemse bevolking daar. Fysiek en seksueel geweld is wijdverbreid, rivieren zijn vergiftigd met kwik, bomen worden met de grond gelijk gemaakt, inheemse volkeren kunnen niet zelfvoorzienend leven, veel mensen zijn nu verslaafd aan drugs en alcohol.
De invasie van goudzoekers in het inheemse gebied van de Yanomami nam een hoge vlucht onder de regering-Bolsonaro, die niet alleen stopte met het monitoren en verwijderen van illegale goudzoekers, maar zelfs illegale goudwinning aanmoedigde.
De crisis woedt ook aan de Venezolaanse kant van het Yanomami-gebied. Alleen wanneer hun grondgebied volledig vrij is van goudzoekers en goudwinning, zullen de mensen die in het Yanomami Indigenous Territory wonen, kunnen overleven en bloeien, aldus de non-gouvernementele organisatie Survival International.