Een terugblik op 2023 laat goede en minder goede dingen zien. De mens die zich heeft verrijkt, zal erover juichen en zij die het zwaar hebben gehad, zullen zich negatief uiten.
De toenemende welvaart heeft er in vele landen voor gezorgd, dat twee tegengestelde kwaden zich in de samenleving hebben genesteld namelijk, spilzucht en hebzucht. Vele op macht beluste politici kenden al gauw geen scrupules meer en sloegen uit pure inhaligheid munt uit de inkomsten van het land en verrijkten zich. Zo vestigde het kankergezwel egoïsme zich in de samenleving.
Een van de destructieve gevolgen van egoïsme is corruptie. Het kwaad van corruptie reikt tot in alle uithoeken van de wereld. Het vormt de kern van de meest urgente problemen die we kennen, van economische onzekerheid, tot endemische armoede, tot de altijd aanwezige dreiging van radicalisering en extremisme. In zo’n corrupte maatschappij trekken eerlijke mensen altijd aan het kortste eind.
Opvallend bij veel regeringen is dat ze de corruptie bij het volk aanpakken (bijv. de politie of de douane), maar bij topfunctionarissen knijpen ze een oogje dicht, met het gevolg dat ze niet alleen hun geloofwaardigheid verliezen, maar dat vooral de corruptie nooit wordt uitgeroeid. Uitroeien moet dus bij de top beginnen.
Vooral politieke partijen zijn gevoelig voor corruptie. Bijvoorbeeld de mensen die de campagnekas spekken, vragen daarvoor veel terug. Niemand geeft meer zonder een bijbedoeling. Ze zetten de leider van de politieke partij onder druk en blijven dingen eisen bijvoorbeeld een bepaalde baan voor zichzelf, familie of vrienden. En als ze die niet krijgen, worden ze bitter, gaan chanteren of saboteren. Politici hebben ook de neiging om misbruik te maken van hun toppositie en zich zo te verrijken.
Een blik in de wereld laat zien dat er ongehoorde rijkdom en ongehoorde armoede is, dat er miljoenen mensen op de vlucht zijn voor honger, geweld en armoede. Wanneer we naar al die problemen kijken, zien we dat één constante factor hieraan ten grondslag ligt en dat is egoïsme. Zelfs als regeringen zitten te praten over de aanpak van de grote problemen, domineren hebzucht, eigenbelang en egoïsme aan de vergadertafel.
We zouden kunnen zeggen dat de huidige manier van leven onbarmhartig is. Rijkdom gaat ten koste van armen, onze snelle productie gaat ten koste van de natuur. De samenleving zit opgescheept met een mens die een innerlijke strijd voert tussen egoïsme en empathie. ‘omzien naar elkaar’is namelijk evenzeer deel van de menselijke natuur, dat hoort gewoon bij beschaving. Welke van die twee zal in de mens overwinnen?
De hamvraag is, wat moet er gebeuren om armoede en uitbuiting uit te bannen en een economie te voeren die de aarde en de natuur ontziet?
Ik geloof oprecht dat de mens in de kern goed is, maar dat hij op een gegeven moment de verkeerde afslag heeft genomen. De hedendaagse tijdgeest is meer verdeeldheid, een wereld van have en have-nots, van links en rechts. We moeten toe naar een wereld die eenheid binnen diversiteit uitstraalt.
Het wij-gevoel na de Tweede Wereldoorlog was:’ samen zorgen we ervoor dat het land beter wordt, dat onze kinderen het beter hebben.’ Maar sinds de jaren tachtig is dat gevoel steeds meer verwaterd. Er heerst nu meer een cultuur van ieder voor zich. We zien deze egoïstische houding terug in het bedrijfsleven, in de politiek, in onderwijs en in het dagelijks leven. Voordat we deze geestelijke ziekte kunnen elimineren, zullen we eerst moeten erkennen dat we een verkeerde afslag hebben genomen.
In plaats van naar binnen te keren en te reflecteren op ons gedrag, vluchten we liever in drugs en allerlei verdovende middelen.
Die grote problematische wereld genezen, zal ons niet lukken, maar we kunnen wel proberen om iets aan Suriname doen en dat is corruptie bevechten. De kwaadwillige elementen als hebzucht, corruptie, eigenbelang die momenteel overheersend in de samenleving werkzaam zijn en die onze innerlijke vrede, onze eigenwaarde en de stabiliteit in onszelf vernietigen, moeten we bevechten.
Als corruptie een ziekte is, vormt transparantie een centraal onderdeel van de behandeling.
We moeten meer empathie ontwikkelen en meer gefocust zijn op dat WIJ gevoel. Het gaat dus om het ontwikkelen van een moreel standpunt
We moeten proberen samen te leven als broeders en zusters i.p.v.samen ten onder te gaan als dwazen. Life’s most persistent and urgent question is what Are you doing for others?
Beste mensen, laten we terugblikken op het oude jaar en ons voornemen om al die destructieve en kwaadwillige elementen achter te laten in 2023 en de deur stevig dicht te doen. Laten we er samen voor zorgen dat ons nageslacht meer hoop heeft en zich niet hoeft aan te passen aan een land waar de zucht naar geld, macht en egoïsme hoogtij viert.
When ‘I’ replaced with ‘We’, even the illness becomes wellness. (Malcolm X)
Josta Vaseur
