Wij, als een land, Suriname, met een slechte economie, een inflatie van 50% en geen korte termijn vooruitzichten in de sector buiten de mijnbouw, kunnen ons geen burenruzie of conflicten veroorloven. Het grensgeschil tussen Venezuela en Guyana bereikt een climax nu Venezuela in eigen land een referendum heeft uitgeschreven voor 3 december om het volk te laten beslissen of zij het gebied van Essequibo tot Venezolaans grondgebied moeten verklaren. Dit betreft driekwart van het Guyanese grondgebied. Venezuela heeft nu reeds extra troepen langs de grens gestationeerd.
Het Guyanese parlement heeft unaniem een motie aangenomen waarin solidariteit wordt betuigd met het Guyanese standpunt in het langlopende grensgeschil, ter ondersteuning van de arbitrale uitspraak van 1899 die de grens tussen Guyana en Venezuela vastlegde. Een beslissing die Venezuela afwijst.
Ingrijpende gevolgen
Een burenruzie kan ingrijpende gevolgen hebben voor ons land, aangezien bekend is dat buitenlandse oliemaatschappijen ook al olievondsten hebben gedaan in onze wateren. Met optimistische vooruitzichten hoopt men in 2028 reeds de eerste olievaten te kunnen exploiteren, mits de Franse oliemaatschappij TotalEnergies eind 2024 haar buitenlandse directe investeringen (FDI) bekendmaakt.
Rol middels diplomatieke wegen
Om snel geld te verdienen, heeft ons land geen andere opties. Bij een burenruzie kunnen oliemaatschappijen, afhankelijk van de omvang van de escalatie, hun investeringen uitstellen, met alle gevolgen vandien. Ze zullen geen risico willen nemen om in een oorlogsgebied grote miljardeninvesteringen te doen. Dit zou betekenen dat de verpaupering van het volk ernstigere vormen zou gaan aannemen. Wij als land hebben geen andere keuze dan via diplomatieke wegen een rol te spelen om ervoor te zorgen dat er geen escalatie plaatsvindt tussen Guyana en Venezuela.
In Guyana heeft president Ali verklaard, dat zijn land zich voorbereidt op alle mogelijke gevolgen van het aanstaande referendum in Venezuela, gepland op 3 december. Venezuela heeft onlangs aangekondigd een ‘Consultatief Referendum’ te willen houden met vijf vragen, waarvan één specifiek gericht is op het annexeren van de regio Essequibo van Guyana. Guyana beschouwt het referendum als een bedreiging voor zijn territoriale integriteit en beweert dat Venezuela probeert een groot deel van Guyana’s grondgebied te annexeren.
Dit plan is controversieel en Guyana heeft het Internationaal Gerechtshof gevraagd om voorlopige maatregelen te treffen om het referendum te stoppen. Venezuela heeft de jurisdictie van het Hof betwist, ondanks dat ze wel deelnamen aan de procedure.
Het conflictgebied is zowel op land als op zee rijk aan minerale reserves. In de wateren zijn door Amerikaanse oliemaatschappijen zoals Exxon en Hess grote olievondsten gedaan. Momenteel produceert het land ongeveer 360.000 vaten olie per dag en Exxon bereidt zich voor om een zesde offshore olieproject te starten met een budget van 12,93 miljard dollar.
In het geval van een burenruzie kan Guyana rekenen op diplomatieke steun van de CARICOM-lidstaten, die hun steun reeds hebben toegezegd, en in het geval van een militair conflict op die van de Verenigde Staten, die haar oliebelangen zal verdedigen. Dit zou de regio, die tot nu toe vrij was van gewapende conflicten, in vlammen kunnen doen opgaan.
Hoewel de presidenten van beide landen dit niet zeggen, hebben ze beiden dit conflict nodig, aangezien geen van beiden kan rekenen op grote populariteit in eigen land. Een grondconflict zou de burgers van beide landen verenigen op basis van nationalistische gevoelens, waarmee ze achter hun presidenten zouden gaan staan, waardoor deze ‘oorlogspresidenten’ zouden worden. Dit komt hen goed uit met de verkiezingen die het volgend jaar in beide landen plaatsvinden.
