Ook in ons land is het goede zaad overwoekerd door de wortels van corruptie. Stelen van land en volk, wordt een normaal verschijnsel. Velen nemen zich heilig voor om corruptie aan banden te leggen, maar men slaagt er niet in om dit woekerend gezwel te beteugelen. Het is alsof men niets voor elkaar krijgt tenzij er smeergeld wordt betaald. Bijvoorbeeld met steekpenningen aan de juiste persoon kan men door een examen komen, een rijbewijs krijgen, een contract in de wacht slepen, grondpapieren vervalsen of een proces winnen. Corruptie groeit gestaag en voelt zo langzamerhand als een zware vervuiling die de structuur van de samenleving ondermijnt. Niet een bom zal de Surinaamse natie vernietigen maar de mensen die meer waarde hechten aan bezit en geld dan aan het welzijn van hun medeburgers.
Regeringsbureaucraten worden continu omgekocht, waardoor slechts enkele bevoorrechten, die goede connecties hebben, worden begunstigd. Arme mensen hebben het geld niet om anderen om te kopen. Toch hoeft er bij corruptie niet altijd geld aan te pas te komen. Er wordt vaak invloed geruild: doe jij wat voor mij dan doe ik wat voor jou. Daar komt geen bankbiljet en geen bankrekening aan te pas.
Corruptie onderdrukt ons moreel en de hamvraag is of dit soort onderdrukking overwonnen kan worden of onontkoombaar is? Om die vraag te beantwoorden moeten we eerst enkele van de fundamentele oorzaken van corruptie identificeren.
Waarom verkiezen mensen corrupt zijn boven eerlijk handelen?
Voor sommigen is corrupt zijn misschien de makkelijkste of zelfs de enige weg om te krijgen wat zij willen. Een volk dat moet toekijken dat gezagsdragers corrupt gedrag negeren of niet bestraffen of zelf ook corrupt zijn zal zich niet inzetten voor een verbetering. Door het sneeuwbaleffect van corruptie wordt deze in de praktijk acceptabeler totdat ze ten slotte een levenswijze wordt.
Twee sterke krachten blijven de vuren van corruptie aanwakkeren namelijk zelfzucht en hebzucht. Uit zelfzucht sluiten corrupte mensen hun ogen voor het lijden van anderen en rechtvaardigen zij omkoping simpelweg omdat zij er wel bij varen. Hoe meer materiële voordelen zij verwerven, des te hebzuchtiger worden zulke mensen.
Corruptie is een virus dat onze economie blijft aantasten. Tot nu toe is het een uitzichtloze strijd gebleken. De strijd tegen corruptie vereist namelijk integere, gemotiveerde mensen. Maar al te vaak zijn regeringen niet gemotiveerd en zijn topbestuurders juist de bron en de grootste profiteurs van corruptie.
De kleine corruptie (een tientje in het paspoort, voortrekken in de rij, tegen betaling laten weten welke examenvragen er gaan komen, enzovoorts), is verhoudingsgewijs minder schadelijk maar kan wel de basis zijn waarop de grote corruptie floreert.
Corruptie heeft te maken met macht en machtsuitoefening. Zij die rijk zijn geworden (door bijv. drugs of diefstal), hebben macht kunnen kopen. Als je maar genoeg macht hebt, kan je zelfs de wet naar je hand zetten, mensen betalen om over te lopen of aanzetten tot illegale acties (fraude bij verkiezingen). Daarom doen de mensen aan de top er alles aan om nog rijker te worden. Eigenlijk is het niet macht die corrumpeert, maar het is de angst om de macht te verliezen die degenen die macht uitoefenen corrumpeert.
Waarom zijn er zoveel corrupte leiders aan de macht? Dat komt omdat er veel meer corrupte mensen zijn die op hem stemmen.
Er zijn gelukkig ook eerlijke en hardwerkende mensen die ontzettend hun best doen om niet meegesleept te worden in dat stinkende, absorberende corruptie moeras. Deze mensen weten dat het tegen corruptie opnemen, vechten tegen de bierkaai is en toch beginnen ze er heel dapper aan om tenslotte de strijd op te geven. Moegestreden zeggen ze: ”Ach het heeft geen zin, dit gedrag zal in Suriname nooit veranderen. Als ik protesteer tegen wanpraktijken of een illegaal bevel naast me neerleg, speel ik met mijn baan.(Pokie) Ik moet mijn gezin onderhouden dus zwijg ik en vervals in opdracht van hogerhand grondpapieren.” Men ziet, hoort maar zwijgt om zichzelf te beschermen. Het geloof in verandering en vertrouwen is weg. People’s indifference is the best breeding ground for corruption to grow.
De groep die uit wanhoop tenslotte gaat meedoen aan wanpraktijken omdat ze denken dat het is meedrijven of verzuipen, wordt steeds groter.
De grootste boosdoener hier is geld. Het overgrote deel van ons volk zal altijd overstag gaan voor geld. Men kijkt niet naar het grote plaatje of de toekomst van Suriname, men ziet slechts het eigenbelang.
Wanneer een volk zich berust en gemaakte fouten door de vingers ziet, illegale praktijken onder het tapijt schuift, voor struisvogel speelt en excuses verzint voor wangedrag, dan is dat een teken dat het moreel daalt.
Ik hoop dat ik het nog mag meemaken dat het fatsoeniveau in Suriname weer hoog in het vaandel staat. Dat ik mijn land kan respecteren en mij met trots een Surinamer kan noemen.
Beste mensen, corruptie ontstaat niet per ongeluk maar door mensen handelen en kan alleen uitgeroeid worden door mensen handelen.
“Corruption is a cancer that eats away at a citizen’s faith in democracy, diminishes the instinct for innovation and creativity.”
Josta Vaseur
