De participatie van Suriname aan het internationale betalingsverkeer hangt af van goede wetgeving aan de ene kant. Aan de andere kant zal het naast de regels ook afhangen van de praktijk. De wetgeving met betrekking tot de preventie en bestrijding van money laundering en financiering van ter terrorisme is met 35 algemene stemmen door de Nationale Assemblee (DNA) aangenomen. Uit de live debatten was te volgen dat er ontevredenheid was onder de leden van DNA. De minister van JusPol zou de vragen die gesteld zijn niet naar tevredenheid hebben beantwoord, aangezien er nogal wat vragen waren gesteld. Er is door DNA-leden aangegeven, dat ondanks de mindere optreden van de minister, leden meer een nationale benadering hebben gehad.
Persoonlijk vinden wij dat Suriname de wetgeving op tijd in orde moet maken, maar moet letten op de prioriteiten in de economie. De vrees is altijd geweest dat Suriname zogenaamd kan worden geblacklist. De besluitvorming over een mogelijke blacklisting of niet zal niet dit jaar maar volgend jaar in februari zal plaatsvinden. Wij zijn niet van oordeel dat er termen aanwezig zijn om Suriname te blacklisten.
NDP-fractieleider Rabin Parmessar zei dat in belang van het land een deel van de fractie vóór zal stemmen. Enkele ontevreden leden van zijn fractie verlieten bij de stemming de zaal. Minister Amoksi van JusPol onthulde dat in november de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF) niet zal beslissen over eventuele blacklisting van Suriname. De beoordeling vindt pas volgend jaar februari plaats.
Wij vinden overigens niet dat er termen aanwezig zijn om Suriname te blacklisten. Banken zijn al onderworpen aan regels en daar houden ze zich aan. De gevoelige plek van Suriname zijn de cambio’s die van oorsprong een ‘zwarte’ en illegale oorsprong hebben. Cambio’s zijn organisaties die zich pas schikken aan wet- en regelgeving wanneer de naleving streng is. Verder moet de regelgeving niet uitgaan van zelfregulering of zelf opgelegde ethische codes. De wetgeving moet omvatten strenge verboden. De ervaring leert dat verboden in de financiële sector leiden tot verzet. Voorkomen moet worden in elk geval dat de CFATF besluit tot blacklisting van Suriname. Bedrijven en burgers zullen daar uiteindelijk enorme last van ondervinden. Uiteindelijk zal de economie ook last van ondervinden en zal dit zijn effect hebben op de totale bevolking van Suriname. Wij weten uit onze ervaring, dat strenge wetgeving en verboden stuiten op verzet. Overtreders hebben zware lobby’s of is er vrees om stemmers boos te maken. Een voorbeeld is de vrees van de vorige regering om milieuvervuilers aan te pakken. Zo heeft de vorige minister van Milieu duidelijk niet gekozen voor het invoeren van statiegeld in Suriname. Intussen duurt de vervuiling van het stedelijk gebied voort. Money laundering wetgeving bestond al in Suriname. Het moest worden aangescherpt.
Witwassen is het uitvoeren van financiële transacties met als doel om de illegale oorsprong van geldsommen of andere zaken verborgen te houden. Het doel van witwassen is om illegaal verkregen vermogen te kunnen besteden of investeren zonder dat de illegale oorsprong bewezen kan worden. Zodoende kan voorkomen worden dat het geld door Justitie of Belastingdienst in beslag wordt genomen en kan men eveneens voorkomen dat Justitie via het geld de dader van het misdrijf kan opsporen. Hoewel het meestal om witwassen van geld gaat, kunnen ook andere objecten worden witgewassen om hun illegale oorsprong te verhullen. Dit betreft vaak het uit elkaar halen, overspuiten, papieren vervalsen of meerdere malen doorverkopen van gestolen of verduisterde goederen (hoewel men dit strafrechtelijk vaak onder heling schaart). Zelfs kinderen kunnen worden witgewassen. Een methode die soms wordt gebruikt om geld wit te wassen is het kopen en weer verzilveren van fiches in een casino. De bezitter van het geld verklaart dan dat hij het geld gewonnen heeft met gokken. Dit veronderstelt echter een verregaande naïviteit van de casino-uitbater of diens medeplichtigheid.
Financiering van terrorisme wordt vaak in één adem genoemd met witwassen omdat de methode vrijwel identiek is. Het voornaamste verschil is dat het geld bij witwassen altijd een illegale herkomst heeft en dat gelden die ten behoeve van terroristische activiteiten gebruikt kunnen worden ook afkomstig kunnen zijn uit legale bronnen (zoals salaris).
Opmerkelijk is dat niet alleen witwassen zelf, maar ook bepaalde aanverwante handelingen kunnen leiden tot bovengenoemde sancties. Dan denken we aan het niet implementeren van de door de wetgeving vereiste procedures of deze procedures niet naleven (ook als er nog geen daadwerkelijke witwaspraktijken hebben plaatsgevonden). Ook denken we aan het naar een klant lekken dat diens transactie als verdacht is aangemerkt (’tipping off’).
Wanneer we naar cijfers zoeken, dan lezen we online dat in Nederland naar schatting jaarlijks voor 16 miljard euro aan zwart geld rondgaat, voor het overgrote deel gerelateerd aan drugshandel en fraude. Dit is dus een serieus maatschappelijk probleem, zo wordt gesteld. Nederlandse banken zouden samenwerken met de overheid om witwassen zo effectief mogelijk aan te pakken. In totaal gaat er wereldwijd zo’n 2.400 miljard euro per jaar om in criminele transacties, schatten deskundigen. Vaak worden winsten uit drugshandel en andere criminele activiteiten witgewassen. Maar ook tal van andere verboden activiteiten zoals terrorisme, mensenhandel en illegale dierenhandel worden met crimineel geld gefinancierd.
