De onnodige oorlog in Oekraïne heeft een heel onverwachte wending aangenomen. Het gaat om de opstand van de huurlingengroep Wagner die tegen de opdrachtgever Rusland en Poetin in opstand is gekomen. In de internationale media worden handlangers bij een vuile oorlog, gewoon met veel respect als ‘mercenaries’ aangeduid. Het zijn huurlingen van de Wagner Groep, het zijn personen die moorden voor het geld. Deze mensen worden niet gelijkgesteld met militairen die gevangen zijn genomen onder de Geneefse Conventie. Ze vallen buiten de bescherming van deze wet.
Op 4 december 1989 namen de Verenigde Naties resolutie 44/34 aan: het Internationaal Verdrag tegen de rekrutering, het gebruik, de financiering en de opleiding van huurlingen. Het is op 20 oktober 2001 in werking getreden en staat gewoonlijk bekend als het VN-huurlingenverdrag. De United Nations Mercenary Convention is een verdrag uit 2001 dat de rekrutering, training, inzet en financiering van huurlingen verbiedt. Een huurling kan ook geen wettige strijder of krijgsgevangene zijn dus die status hebben en evenmin de daarbij behorende bescherming. Elke persoon die huurlingen rekruteert, gebruikt, financiert of opleidt, begaat een misdrijf in de zin van het Verdrag. Een huurling die rechtstreeks deelneemt aan vijandelijkheden of aan een gezamenlijke daad van geweld, naargelang het geval, begaat een misdrijf in de zin van het Verdrag. Deze zaken worden in de internationale media niet belicht. In principe zijn huurlingen, zeker in het geval van het in dienst zijn van een agressor en mensenrechtenschender, niets anders dan beroepsmoordenaars en criminelen. De Staten die partij zijn bij het Verdrag van 2001, mogen geen huurlingen rekruteren, gebruiken, financieren of opleiden. Ze moeten dergelijke activiteiten verbieden.
De Staten die partij zijn bij het Verdrag, mogen geen huurlingen rekruteren, gebruiken, financieren of opleiden om zich te verzetten tegen de legitieme uitoefening van het onvervreemdbare recht van volkeren op zelfbeschikking. In het geval van Oekraïne is hiervan sprake. Suriname is partij bij dit verdrag. Ook Belarus heeft het verdrag geratificeerd, evenals Oekraïne. Sommige landen die dit verdrag hebben geratificeerd, hebben dat ook gedaan met het Montreaux Document, waaronder Oekraïne. Dit document laat dan weer ruimte om onder gunstige omstandigheden huurlingen in te zetten.
Oekraïne heeft dus zowel internationale regels die huurlingen verbieden, als die het gebruik van huurlingen toestaan, geaccepteerd en tot ze toegetreden. De USA is ook partij bij het Montreaux Document, waardoor ze het gebruik van huurlingen op zich niet kunnen veroordelen. De USA heeft het Verdrag van 2001 dat het inzetten van huurlingen in oorlogen verbiedt, niet geratificeerd.
De wetten van sommige landen verbieden hun burgers om in buitenlandse oorlogen te vechten, tenzij ze onder controle staan van hun eigen nationale strijdkrachten. Dat schijnt niet het geval te zijn in en rondom Rusland. Daar mogen mannen het vermoorden van mensen, van de onschuldige burgerbevolking, als hun beroep hebben. Het is onduidelijk hoeveel van de burgerdoden in Oekraïne het werk is van de Wagner Groep en zijn baas. De internationale westerse media besteden hier geen aandacht aan en schilderen Wagner-baas Pregozjin heel positief af.
Wij zijn van mening dat de inzet van huurlingen alleen mogelijk moet zijn in landen die aangevallen worden en in de verdediging zijn en het slachtoffer zijn van agressie, zoals Oekraïne. De Wagner Group verklaarde op 24 juni dat de troepen het Russische militaire hoofdkwartier in de Zuid-Russische stad Rostov aan de Don hadden bezet, nadat het Russische leger een bom gooide op zijn manschappen. Poetin reageerde in een televisietoespraak en sprak over “landverraad”. Prigozjin liet zijn troepen verder optrekken tot zo’n 200 kilometer van Moskou.
Het Europees Parlement heeft op 22 november 2022 opgeroepen om de Wagner Group op de Europese terreurlijst te plaatsen. Als reactie stuurde Prigozjin het Europees Parlement een met kunstbloed besmeerde moker in een vioolkist. In februari 2023 heeft het Oekraïense parlement een motie aangenomen die de Wagner Group aanwijst als terroristische organisatie. Andere Europese landen hebben dat ook gedaan, waaronder Frankrijk in mei 2023. Volgens berichten in de media zouden ook de Verenigde Staten (VS) en het Verenigd Koninkrijk (VK) plannen hebben de groep als terroristische organisatie te beschouwen. Begin 2023 heeft het Office of Foreign Assets Control de Wagner Group opgenomen in de lijst van transnationale criminele organisaties.
De Wagner Groep, ook bekend als PMC Wagner (Private Military Company), is een extreem gewelddadige Russische paramilitaire organisatie van de ondernemer Jevgeni Prigozjin. De organisatie wordt omschreven als een privémilitie of een de facto privéleger van de Russische president Vladimir Poetin, dat in opdracht van het Russische Ministerie van Defensie opereert. Prigozjin is eigenaar van een netwerk van bedrijven, waaronder de Wagner Group. Deze door de Russische staat gesteunde paramilitaire organisatie wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden in de Centraal-Afrikaanse Republiek, de Libische burgeroorlog, de interne strijd in Syrië en de Russische invasie van Oekraïne in 2022.
