We zien dagelijks op de televisie, beelden die aangeven dat de mens zijn geweten kwijt is. Er wordt beledigd en vernederd, vernield en gemoord alsof het dagelijkse kost is. Dit fenomeen zien we vooral in landen die zichzelf geciviliseerd noemen. Vroeger associeerde men dit asociale gedrag altijd met the under class, met vloermensen. Men ging ervan uit dat het fatsoen alleen te vinden was in de hoge klasse. Maar tegenwoordig zien we steeds meer hoe de upper class deftig in het pak rondloopt en gebrek aan fatsoen en gewetenloosheid (Poetin, Trump) ten toon spreidt.
Om in de media met deze beelden van wangedrag geconfronteerd te worden, is al erg genoeg. Vroeger konden we nog zeggen dat dit gedrag niet in Suriname voorkomt. Dat is echter verleden tijd. Sinds de jaren tachtig, toen kondreman kier kondreman, hebben Surinamers dit gedrag als normaal geaccepteerd. Never accept unacceptable behavior or make it acceptable.
Vele Surinamers nemen klakkeloos dat wangedrag over en bezorgen zo ons land het stempel van asociaal en destructief. Een groep is ermee begonnen en steeds meer groepen nemen dit gedrag over. Er wordt niet meer gepraat maar gescholden.
Het recentste voorbeeld is het gedrag van de medewerkers van het ’s Lands hospitaal. Ze stonden voor de ingang hun ongenoegen van de daken te schreeuwen. Ze noemden zichzelf activisten. Ze zien echter niet dat de echte activist niet de mens is die staat te schreeuwen, ‘we hebben honger en willen daarom salarisverhoging, maar de mens die aanpakt om iets aan zijn honger te doen, bijvoorbeeld groenten te planten.
Protesteren kan en mag want dat is hun democratisch recht en iedereen maakt op zijn eigen manier gebruik van dat recht. De een weet dat je niet kan praten en handen schudden met een gebalde vuist, dus gaat hij een fatsoenlijk gesprek aan om samen naar een oplossing te zoeken. De ander kiest ervoor om te gaan schreeuwen en vaak interesseert de oplossing hem niet eens. Het gaat hen meer om ’t uitbraken van verwijten en beledigingen. Deze laatste groep vergeet dat wie schreeuwt zelden wordt gehoord. De boodschap gaat verloren in het geschreeuw. Bovendien is schreeuwen gelinieerd aan asociaal gedrag. Great people talk about solutions. Average people become dependent and small people just complain.
Nog erger is het wanneer dit gedrag ontaardt in geweld en vernielingen. Er wilde een man langs om naar binnen te gaan. De man vroeg netjes of hij erlangs mocht. Zijn weg werd geblokkeerd door enkele spierballen. Er werd aan zijn colbert getrokken totdat het scheurde. Deze man gaf toen een les in fatsoen weg. Hij schold niet, vocht niet, maar keerde zich om en liep weg. Een op sensatie beluste journalist ging hem achterna en wees de man continu op zijn gescheurde jasje. De journalist wilde kost wat kost woede, drama en gescheld bij de man uitlokken. De meeste journalisten zijn er trots op als ze djoegoe djoegoe kunnen laten zien. Deze journalist besefte niet dat zijn gedrag opdringerig en respectloos was. You cannot control the behavior of others, but you can always choose how you respond to it. De man besloot een staaltje van fatsoen weg te geven door niet te reageren.
Whatever is begun in anger, ends in shame.
Elk fatsoenlijk mens zou schrikken bij het zien van het vernielde jasje. Deze meute schaamde zich echter niet, zei geen sorry en was er zelfs trots op dat ze op de televisie konden laten zien dat ze de jas van de man hadden vernield. Ze presenteerden zich als asociaal, dus zullen de medewerkers van ‘s Lands het stempel van aso krijgen. The future of most people dependent upon how they present themselves
Deze mensen dachten het recht te hebben om de ingang van het ziekenhuis met hun protestactie te blokkeren. Netzo heeft iemand, die niets met die actie te maken heeft, het recht om te passeren, vooral als hij er netjes om vraagt. Zij zagen echter alleen hun eigen recht.
De machogedachte van de groep manifesteerde zich in het woord en het geschreeuwde woord manifesteerde zich in de daad. De daad kan zich ontwikkelen tot een gewoonte en de gewoonte kan zich verharden tot een karakter, dat vernielen normaal vindt. If they do it often, it isn’t a mistake, it is just their behavior.
Mensen die hun gezond verstand gebruiken en nadenken, hadden wel in gezien dat een failliet land zich op dit moment geen salarisverhogingen kan permitteren. Ze zouden blij moeten zijn dat tenminste hun salaris elke maand wordt uitbetaald. Ook zou gezond verstand hebben beseft dat men geen problemen oplost met woede en geschreeuw.
“Anger doesn’t solve anything, it builds nothing, but it can destroy everything.”
Josta Vaseur