De kleine man van de straat leeft in een onrealistische wereld, waardoor men aan de lopende band ontevreden zal zijn. De mensen nemen geen moeite om zich echt te laten scholen over staatszaken. Men scrollt verder als staatszaken aan de orde komen. Men denkt dat het regeren van een land even gemakkelijk is als het verbrassen van een zak met geld.
De eisen en de verwachtingen die het volk heeft tegenover het parlement en de regering zijn daarom niet realistisch. We zien een aantal activisten die luidop met een microfoon voor de mond alles wat de minder geschoolde massa vindt, aan het herhalen is. En daarmee wordt het duidelijk dat deze mensen misschien wel kunnen zorgen voor het aftreden van een regering, maar dat ze totaal niets weten van hoe een regering werkt en hoe het er aan toe gaat in DNA.
Men is ook onder de zogenaamde activisten zeer naïef, niet rationeel en onrealistisch, en dat gedrag zou je ook als dom kunnen typeren. Een goed voorbeeld van zo een activist is Maisha Neus. Dat ze ontevreden is, is te begrijpen. Maar waar we geen begrip voor hebben is wanneer men zonder zich goed te scholen in de werking van het staatsrecht en de staatsinrichting, stapt in de politiek en dus aspiraties erop na houdt om bestuurder te worden, dat men zich presenteert als een alternatief. Wat de bestuurders de laatste jaren aan het presteren zijn, is niet om over naar huis te schrijven. Maar de ideeën die Neus c.s. in hun jeugdigheid erop na houdt is niet uit te voeren. In welk land komt het voor, dat een parlement met een mes op de keel wetten goedkeurt…wetten die men gewoon van de straat voorgelegd krijgt? Het is belachelijk en komisch, dat een aantal mensen een wet van de straat plukt en dat overhandigt aan een parlementsvoorzitter en van hem eist dat het binnen een week wordt behandeld en/of goedgekeurd.
Wij dachten dat de protesten te maken hadden met het ondraaglijk geworden leven in Suriname, over de hoge prijzen van levensmiddelen en nutsvoorzieningen. Waar komt men nu opeens met een Kiesregeling? Hebben de mensen die de wet hebben aangeboden, gelezen en begrepen wat in het voorstel staat? Heeft men de kennis om in staat te zijn het voorstel te beoordelen? Is men in staat de schrijver van de wet, mr. Van Dijk-Silos, te beoordelen? Gaat men gewoon gevoeglijke ervan uit dat omdat het van de/een juriste komt, dat het goed zal zijn? Heeft deze persoon het voorstel geschreven zodat het direct in DNA wordt behandeld? Of was het niet meer een aanzet om te beginnen met een discussie, waarbij de ideeën worden meegenomen? Of is het genoeg dat het gescreend is door Maisha Neus?
We zien dat Neus en haar groep niet in staat is om eigen opinies te vormen en deze vast te leggen, maar dat men bereid is om blindelings mensen te volgen. Als politici kunnen ze zo onder invloed van buitenlandse consultants komen en het land dan naar een ravijn brengen. Hebben de activisten intern een inhoudelijke vergadering belegd en de wet helemaal doorgeblazen met deskundigen? Waar is het verslag van deze meeting?
We moeten concluderen, dat het een heel domme actie en eis is dat het parlement binnen 1 week een wetsvoorstel op de agenda plaatst. We zouden een echte bananenrepubliek daarmee worden.
Maisha Neus en de activisten die met haar samenlopen hebben geen enkele bevoegdheid en recht om een conceptwet aan DNA op te dringen. En dan te dreigen met sancties. Zo een voorstel is rijp voor de prullenbak, DNA kan onmogelijk zo een eis serieus nemen.
Het signaal is duidelijk, maar het staat wel los van de motieven die ten grondslag liggen aan de protestacties. De man van de straat heeft in principe andere zaken aan het hoofd die meer ter zake doen voor hun en hun gezin: men wil levensmiddelen en noodzakelijke kosten kunnen betalen, en daartoe is men nu niet in staat. Zo zien we dus, dat een aantal naïeve jonge politici die nooit voor verjonging en verandering gaan kunnen zorgen, hun eigen agenda opdringen aan de massa en eigenlijk de agenda van de protesten wegkapen. De DNA kan het voorstel niet binnen een week op de agenda zitten, want het is niet gekomen van instituten die bevoegd zijn wetten voor te leggen aan DNA. Er zijn 2 manieren waarop een wet in DNA kan terecht komen. Ten eerste is er de lange weg waar de regering, in deze een minister die met een wetsvoorstel komt dat goedgekeurd is door de raad van ministers, de Staatsraad en ook de president. De regeringsleider biedt het aan aan DNA. Een commissie van rapporteurs wordt benoemd die dan een onderzoek naar het voorstel start. Nadat rapport is uitgebracht naar aanleiding van het onderzoek, wordt het voorstel op de agenda geplaatst.
We kunnen ons voorstellen dat de commissie van rapporteurs bij het doen van hun onderzoek, alle betrokken stakeholders zullen horen, voordat ze tot een advies komen. En in de nieuwe Kieswet is draagvlak het kernbegrip, omdat in DNA 2/3e meerderheid van stemmen nodig zal zijn om deze wet goed te keuren en misschien ook delen van de Grondwet. Heeft de groep van Neus een peiling gehouden of er breed draagvlak in DNA is voor het wetsvoorstel?
Bij deze eerste vorm zal een minister de wet in DNA moeten verdedigen, in 3 ronden. En daarna pas zal DNA over de wet stemmen. Een tweede manier is dat het voorstel als een initiatief door enkele DNA-leden aan DNA wordt aangeboden. Ook in dit geval volgt zeer waarschijnlijk een commissie van rapporteurs, een onderzoek etcetera. En ook in dit geval zal het een minister zijn, in deze die van BiZa, die het zal moeten verdedigen namens de regering. Vanwege het karakter van de wet zal de president zich misschien ook mengen in de verdediging.
Een Kieswet begint met algemene principes en beginselen en daarna wordt het een heel technisch en gedetailleerde wet met allerlei procedures en deadlines met rechtsgevolgen. Het voorstel van Van Dijk-Silos is niet gereed en bedoeld om in DNA behandeld te worden, omdat het wel een discussie kan aanzwengelen, maar een aantal cruciale vraagstukken niet regelt. Het omvat slechts een idee. Naar we hebben begrepen zou ook een groep in opdracht van de regering nu bezig zijn met een voorstel. De ideeën van Van Dijk zouden in dat voorstel zijn meegenomen. Het systeem is een mengeling van het districtenstelsel met vastvoetzetels (1 x 10 of 2 x 10) en landelijke zetels volgens het landelijk evenredigheidsstelsel (41 0f 31). De regering heeft al aan tijdspad uitgestippeld om binnen 2 maanden de wet in DNA te hebben, en dat is wat ons betreft al zeer ambitieus.
Wat Neus wil is, dat de regering met gesloten ogen en het hoofd vooruit aanstormt op een Chinese muur. Wat er al gebeuren kunt u zelf raden. De regering moet met een mooi tempo op de gebruikelijke wijze met doorlopen van alle staatsrechtelijke instituten, zorgvuldig het traject afleggen naar DNA.
