Er is in de samenleving met enige scepsis gereageerd op de benoeming van de broer van de vp als directeur van de EBS. Er is een nieuw directieteam benoemd met een persoon die al eerder bij de directie van de EBS betrokken was. Deze persoon werd eerder vervolgd voor corruptieve handelingen bij de EBS, maar is daarvan vrijgesproken. De algemeen directeur, de broer van de vp, heeft een verbod van het Openbaar Ministerie om het land uit te reizen. Hij wordt ervan verdacht om in een eerdere betrokkenheid bij de EBS, als raadslid van de Raad van Commissarissen (RvC), deel te zijn van corruptieve en strafbare zaken.
We menen ons te herinneren dat de vp zelf ‘not so amused’ was met het verbod van het Openbaar Ministerie en dat hij het OM van racisme had beschuldigd. Nu rijst de vraag hoe een persoon waarover er twijfels en verdenkingen zijn, dat hij van zijn positie bij de EBS misbruik heeft gemaakt en ontoelaatbare handelingen heeft gepleegd, benoemd kan worden in de hoogste bestuurlijke functie van dezelfde onderneming. Hoe valt dat alles met elkaar te rijmen als een regering zegt, dat zij corruptie wil bestrijden? Is dat niet vragen naar meer problemen bij de EBS?
De regering maakt het allemaal voor zichzelf moeilijk tegenover bijvoorbeeld de vakbeweging. We herinneren ons dat niet zo lang terug de vakbeweging bezwaren had aangetekend tegen de verhoging van de tarieven bij de EBS. Er is veel oneerlijkheid in het systeem van de EBS. Er zijn deals waarbij personen zittend rijk worden en dat over de ruggen van de consument die het gelag moet betalen.
Met de komst van een meneer die verdacht wordt van het misbruik maken van zijn positie, is de kans dan weer groter geworden dat er oneerlijke deals en praktijken worden uitgebreid. We weten wat de cultuur is van de politiek en staatsbedrijven in Suriname. De EBS wordt een afdeling van de Abop eigenlijk en dat mag in Suriname. Bij deze partij maakt het niet uit of de mensen van de partij geschikt zijn om leiding te geven aan ingewikkelde ondernemingen. Dat is van ondergeschikt belang. We kunnen verwijzen naar wat er met de Grassalco gebeurt. In EBS is er veel inefficiëntie en corruptie en de staat moet alles gaan subsidiëren. Doet de Staat dat niet, dan krijgt de consument te maken met tarieven die onbetaalbaar zijn. De belastingbetaler draait uiteindelijk op voor alles corruptie en inefficiënties bij de EBS. De vakbeweging die de belangen van alle werkers behartigt, die heeft naar een doorlichting van de EBS gevraagd. Het zijn de overkoepelende vakcentrales die dat hebben gevraagd, maar de bond bij de EBS heeft zich behoorlijk stil gehouden bij deze oproep. Terwijl juist deze bond er alle baat bij heeft dat er geen verspilling is bij het bedrijf.
Verspilling zal ooit leiden tot een inkrimping wanneer het bedrijf gezond wordt gemaakt. Er zijn door de regering al enkele opdrachten gegeven aan onderzoekers om het bedrijf door te lichten. Over het rapport van Jacobs hebben we hier meermalen het een en ander gezegd. Maar de informatie is er dat er daarna weer een team met ook internationale experts en nationale kenners van de sector aan het werk zijn gezet met de opdracht om een onderzoek in het bedrijf te starten. Ook deze groep zou tot de conclusie zijn gekomen, dat er sprake is van corruptie en machtsmisbruik in het bedrijf. En wij menen te weten dat deze persoon die volgens het friends and family concept is benoemd, al geruime tijd in een toppositie aanwezig was in het bedrijf. Suriname is klein en de informatie luidt dat de onderzoekers enorm veel tegenwerking hebben gehad ook van de RvC waarin de broer van de vp zit om data aan de onderzoekers te geven. Er zou geweigerd zijn aan de onderzoekers om gevraagde informatie te geven, omdat de mensen er alle baat bij hadden om informatie geheim te houden. Uiteindelijk is de pg een onderzoek gestart en is de nu benoemde algemeen directeur een reisverbod opgelegd. Het is onduidelijk of dat verbod al is opgeheven.
De vraag die nu rijst is of de regering die steeds zegt tegen corruptie te zijn, althans dat hadden ze in het begin gezegd, een code over ‘good corporate governance’ kent die eist dat aangestelde managers in elk geval het bedrijf niet hebben benadeeld of daarvan niet verdacht moeten worden. Is het volgens deze normen toegestaan, dat iemand die met benadeling van een bedrijf in verband wordt gebracht, als hoogste leidinggevende in die onderneming kan worden aangesteld? We meenden dat het niet kan. De vraag rijst nu ook wat er allemaal gaat worden met de praktijken in het bedrijf.
En we zijn ook benieuwd naar de reactie van de vakbeweging. Gaat een grondige doorlichting en correcties in het bedrijf nog wat komen. De informatie is, dat de grote verspilling in het bedrijf niets te maken heeft met de personeelskosten, maar met de corruptie en ook met de nadelige deals die het bedrijf heeft met Staatsolie, ten voordele van Staatsolie. Het gaat bij dit laatste om het afnemen van olie door de EBS, wat uiteindelijk door de Staat wordt gekocht voor de EBS. Het is dus de belastingbetaler die de gebeten hond weer is in deze. Sinds 2017 is er bij wet een Anti-Corruptie Commissie ingesteld en we vragen ons af waarom deze commissie de zaak bij de EBS nooit heeft onderzocht. Want het is niet zo dat deze commissie niet bevoegd is om in staatsbedrijven onderzoek te doen.
De EBS kan als een staatsinstelling worden aangemerkt.
Een staatsinstelling kan een door de overheid bij of krachtens wet ingesteld bedrijf zijn. Dat staat in de Anti-Corruptiewet. Al met al is het een zeer dubieuze benoeming van de broer van de vp. Wat het de EBS zal brengen zal op den duur duidelijk worden, maar dan zullen we met zijn allen weer achter het net hebben gevist.