Bij de benoeming van de nieuwe minister van Financiën heeft de president weer aangehaald, dat het sociale programma ter hand zal worden genomen. Hij had het over de cijfers in de komende begroting die achterhaald zijn, omdat de koers omhoog is geschoten nadat de concept-begrotingen zijn samengesteld.
Wij hebben eerder aangegeven dat in het recept van het IMF subjectsubsidies voorkomen. Soms worden deze uitkeringen conditional cash transfers genoemd. Dat is dan gericht op huishoudens die door maatregelen van de overheid in de problemen kunnen komen, bijvoorbeeld omdat de gezinnen geen eten en drinken kunnen kopen of basisuitgaven niet kunnen doen. We hebben hier vaker aangegeven dat de sociale hulp aan huishoudens een zware tekortkoming is van deze regering. Dat heeft het IMF ook vastgesteld bij een laatste assessment. Het organiseren van sociale programma’s is cultureel gebonden en dat moet door de landen zelf worden georganiseerd. De regeringen hebben belang in politiek opzicht om sociale programma’s te runnen. Doen ze dat niet, dan zal de armoede toenemen en dat zal leiden tot impopulariteit van de regering. Dat zal leiden tot het afnemen van de electorale steun bij de komende verkiezing. Die richting lijkt het nu bij onze regering op te gaan. Het gelag zal betaald worden door de VHP, maar we zien dat de kritiek op de ABOP ook niet mals is. Dat het wat dit betreft een zwaktebod is blijkt bijvoorbeeld uit het geld dat vorig jaar is blijven liggen rotten dat bestemd was voor sociale steun.
De minister van SoZaVo heeft geweigerd om alle zwakke huishoudens te ondersteunen. De minister weet tot op de dag van vandaag niet hoeveel en welke huishoudens door het IMF-programma in de problemen zijn gekomen. De huishoudens zijn tot op de dag van vandaag niet opgeroepen om zich te registreren. Het kan dat het ministerie van SoZaVo vooral in de wijkkantoren vol zit met luilakken en dat de minister de guts niet heeft om de luilakken en corruptelingen aan te pakken.
We menen ons te herinneren dat regering beloofd had in augustus dat de samenleving ondersteund zou worden bij de kosten die gepaard gaan met brandstofverbruik. Deze mededeling was gedaan in augustus 2022 toen de kosten van benzine de spuigaten begonnen uit te lopen. De regering had medegedeeld dat autobezitters gesubsidieerd zouden worden met brandstof. Hiervoor zou een Oli Moni-model gecreëerd worden welke medio augustus in uitvoering zou gaan. De regering heeft deze belofte nog steeds niet ingelost. De mededeling is toen gedaan dat de regering de bezitters van voertuigen in de categorie P1, P2 en P3 in aanmerking zou laten komen voor subsidie. Het zou gaan om ruim 133.000 voertuigen. Ook zouden ongeveer 24.000 bromfietsen hiervoor in aanmerking komen. Bussen, vrachtwagens en boten zouden op een andere manier worden tegemoetgekomen. Een groot deel van de salarissen van de loontrekkers gaat nu op aan benzine. De burgerij zou zich kunnen registreren via een website, maar deze is nog steeds niet in werking.
Aan de andere kant heeft de regering in december laten doorschemeren dat de subjectsubsidie op brandstof, wat neer zou komen op een uitgaven van SRD 400 miljoen per maand, afgeschaft zou worden. We zien op de ramingen voor 2023 dat er als subjectsubsidie voor elektriciteit een bedrag van 1.1 miljard SRD is opgebracht. Dat is bedoeld om de burgers tegemoet te komen of indirect waarschijnlijk Staatsolie en/of EBS te bevoordelen waardoor de bevolking met een iets lager tarief voor stroom te maken krijgt. Naar aanleiding van het afbouwen van de subsidie aan EBS, zal een verschuiving van de algemene objectsubsidie, waar iedereen gesubsidieerd werd naar subjectsubsidie voor elektriciteit plaatsvinden. Hoe deze subsidie zal worden georganiseerd is onbekend.
We zien ook dat er sprake is van een tijdelijke subsidie op de brandstofprijs om de gevolgen van de oorlog in Oekraïne te mitigeren. Deze algemene (object) subsidie zal worden vervangen door een subjectsubsidiesysteem waarbij op individuele basis aan consumenten subsidie zal worden gegeven. Daarvoor zou een SRD 100 miljoen zijn uitgetrokken.
Er liggen nog verhogingen van de stroomtarieven op tafel om EBS te ondersteunen, maar de grote vraag is uiteraard hoe het staat met de doorlichting van het bedrijf. Het is uit verschillende rapporten gebleken dat er veel verspilling plaatsvindt bij de EBS. Er zou sprake zijn van zeer slechte deals en zou onder andere de Staatsolie van deze deals profiteren ten koste van de consument. Ook zou er sprake zijn van ongerechtvaardigde verrijking van enkele tussenpersonen die totaal overbodig hadden moeten zijn in het systeem. De rapporten zijn steeds duidelijk, maar is het de regering niet gelukt om maatregelen door te voeren bij de EBS.
We zien dat de president praat over ondersteuning van de bevolking, maar in de uitvoering is er geen grip op SoZaVo, omdat door de verkaveling in de regering deze valt onder de vp. Indien het de president niet lukt om de sociale paragraaf van de IMF-deal uit te voeren, zal dit leiden tot verdere politieke afbreuk bij de grootste regeringspartij. En dat zal men dan merken bij de verkiezingen die uiterlijk mei 2025 zullen worden gehouden.
