Suriname werkt te weinig samen met Brazilië. We staan met onze rug naar Brazilië en het gezicht gewend naar de Noordzee. Wat ons betreft moet het gezicht meerdere kanten gaan uitkijken. Wat de Noordzee betreft zou het handiger zijn om het blik verder te werpen dan Nederland; België is een veel betere partner om efficiënt met een aantal zaken op het politiek en ambtelijk niveau af te spreken. Cultureel liggen de Belgen nader dan de Nederlanders. De beladen geschiedenis met Nederland verhindert een goede samenwerking. Maar het gezicht moet vaker en langduriger afgewend worden ook naar Frankrijk en zeker ook Brazilië.
Suriname heeft in het verleden een militaire en een diplomatieke samenwerking gehad met de Brazilianen. De samenwerking was gericht op voornamelijk het trainen van Surinaams kader. En het was allemaal met succes. De enige drempel die er is in de samenwerking met de Brazilianen is de taal, maar vele Surinamers hebben die drempel genomen. Het ministerie van LVV moet zeer nauw gaan samenwerken met het Braziliaanse ministerie van landbouw. Brazilië is een gigant wanneer het gaat om landbouw, de veeteelt en de agro-industrie. Het is frappant dat er geen enkele grote Braziliaanse investeerder in het land aanwezig is met bijvoorbeeld de veeteelt.
Brazilië en Suriname zijn buurlanden, maar er is heel weinig samenwerking. Suriname kan scholingsprogramma’s overeenkomen met Brazilië. Ook kunnen sectoren en industrieën in Suriname worden ontwikkeld.
We schrijven dit naar aanleiding van de verkiezing van de links georiënteerde partij Luiz Inacio Lula da Silva, meer bekend als Lula, in ons buurland als president. Zijn voorganger was een soort Trump en had meer gevoel voor de ondernemers en de elite van het land. Hij was geen tegenstander van ontbossingen om het land in te zetten voor de agrarische productie en de industrialisatie. Het Amazone regenwoud kwam onder hem onder druk te staan. Lula komt voort uit de vakbeweging en is niet voor de eerste keer president van Brazilië.
Eerder heeft een zeer groot sociaal programma van ondersteuning en versterking doorgevoerd in het buurland, waardoor miljoenen de armoede in Brazilië ontstegen. Lula heeft zijn handen ook uitgestoken naar Suriname, maar Suriname heeft de aangeboden hulp niet met enthousiasme aangenomen. We menen ons te herinneren uit de berichten in de media, dat de Brazilianen onder zijn periode in Suriname waren om hulp aan te bieden op het gebied van de versterking van de jongeren via een leer-werk-systeem waardoor kinderen en jeugdigen niet op straat en in de informele sfeer belanden en dat ze geen drop-out worden.
Suriname heeft behoefte aan zo een programma en de Brazilianen kunnen Suriname daarbij zeker helpen.
We hebben enkele maanden terug Bolsonaro hier op een bliksembezoek gedaan, maar wat het concreet heeft opgeleverd aan samenwerkingsovereenkomsten is niet bekend. Met de komst van Lula kan het zijn dat er meer kansen in Suriname ontstaan om sociale programma’s te ontwikkelen. Suriname kan op dit stuk veel leren van Brazilië. In Suriname zijn sociale programma’s bekend die een vorm van conditional cash transfer inhouden. Suriname is heel slecht in sociale programma’s die tegelijk ook een versterkingskaraker hebben, bijvoorbeeld dat afhankelijken omgeschoold en bijgeschoold worden zodat ze elders inzetbaar worden of een eigen onderneming starten.
Lula was van 1 januari 2003 tot en met 1 januari 2011 de 35ste president van Brazilië en nu opnieuw vanaf 30 oktober 2022. Als sociaal-democraat en ex-gevangene was hij de meest linkse Braziliaanse president sinds João Goulart in 1961-1964. Hij is een van de oprichters van de Partido dos Trabalhadores do Brasil (PT), de Braziliaanse arbeiderspartij.
Lula werd geboren in een arme, ongeletterde boerenfamilie in Caetés (toen nog een district in de gemeente Garanhuns) in de Braziliaanse staat Pernambuco. Lula heeft nauwelijks officieel onderwijs gevolgd, hij verliet school in de vierde klas en zijn beroepsmatige leven begon op zijn twaalfde als schoenpoetser en straatverkoper. Op veertienjarige leeftijd kreeg hij zijn eerste officiële baan in de koperindustrie.
Da Silva ging uiteindelijk toch studeren en haalde een diploma gelijkwaardig met de middelbare school. In 1956 verhuisde zijn familie nogmaals, maar nu naar de stad São Paulo, die meer kansen en mogelijkheden bood. Lula, zijn moeder en zeven broers en zussen woonden daar in een klein vertrek achter een café. Rond zijn 20ste raakte hij betrokken bij vakbondsactiviteiten en leidde hij diverse stakingen. Het dictatoriaal regime van Brazilië beteugelde de vakbonden sterk en in reactie hierop schoven de denkbeelden van Lula verder op naar links. Op 10 februari 1980 stichtte Da Silva samen met een groep academici, vakbondsleiders en intellectuelen de Partido dos Trabalhadores (PT) (arbeiderspartij) op, een links-georiënteerde partij met progressieve ideeën.
In 1982 nam hij zijn koosnaam Lula aan als onderdeel van zijn wettelijke naam. In 1983 hielp hij met het stichten van de centrale vakbondsorganisatie Central Única dos Trabalhadores (CUT). Na twee regeertermijnen werd Lula veroordeeld voor corruptie en zat hij kort in de bak. De veroordeling zou politiek gemotiveerd zijn.
Nu is hij weer president van Brazilië. Wij hopen dat hij een bezoek aan Suriname brengt en dan enkele dagen met enkele ministers aanwezig is om een paar diepgaande deals voor samenwerking met ons te sluiten.