Er is in Suriname een enorme heisa ontstaan rond de uitgifte van stukken grond aan bepaalde personen door de minister van GGB. Ons grootste bezwaar in het geheel is geweest, dat de regering op bijzondere wijze, in afwijking van wat normaal is, een aantal burgers een stuk grond heeft toegewezen, dus hen ongerechtvaardigd heeft verrijkt. We zeggen ‘in afwijking van wat normaal is’, omdat normaal grond dan in boezem van de staat is geweest, aan burgers op hun verzoek wordt toegewezen. Het gaat dan om vrij domein dat altijd in de boezem van de Staat is geweest. Nu heeft de regering een stuk grond gekocht voor een behoorlijk bedrag en die waarde overgedragen aan een aantal burgers die bevoordeeld zijn boven anderen.
Een ander bezwaar van ons is ook geweest, dat het gaat om personen die al grond hebben dan wel in staat zijn om een stuk domeingrond te bekomen. We hebben bezwaar tegen het oneigenlijk aanwenden van macht om in het bezit te komen van een titel op grond, iets dat de normale burger niet kan. We zien dat zo zoetjes aan alle namen van personen en van allerlei dubieuze stichtingen als eigenaren opduiken. Indien duizenden burgers op een stuk grond wachten en daardoor extreme armoede ervaren, hoe kan een minister percelen opgekocht en klaargemaakt met middelen van de staat, overdragen aan stichtingen die dubieus zijn? Hebben deze stichtingen zich ingeschreven bij Volkshuisvesting als woningzoekende? Wat is het sociale doel van deze stichtingen? Als gekeken wordt naar de namen van deze stichtingen, dan blijkt dat deze stichtingen bedoeld zijn om de namen van de oprichters en/of bestuurders te verdoezelen. Deze stichtingen lijken te zijn opgericht met kwade bedoelingen om ‘wit te wassen’ dus om ze te gebruiken om onder andere op oneigenlijke wijze grond overgedragen te krijgen.
Inmiddels zijn de mensen achter de stichtingen bekend geworden en is niet uitgesloten dat ook Nederlanders achter deze dubieuze stichtingen staan. Namen van notariële medewerkers komen naar buiten die speciaal voor dit doel kennelijk stichtingen hebben helpen opzetten. De vraag is wat de rol van de notarissen in deze is, omdat gesproken wordt van het opkopen van de stichtingen door de personen bij de notarissen of een notaris. Indien de notarissen oneigenlijk of tegen hun ambtseed hebben gehandeld, dan zullen er maatregelen tegen hen of de betreffende notariële medewerkers worden getroffen door het Tuchtcollege? Als bestuurders zijn de namen van Adipi O.R.., Adipi M.O., Legiman G.G. en Saaki B.I. al in de media verschenen. Wat is de relatie van deze personen met de regeringspartijen?
Ook de naam van Leo Brunswijk, de broer van de vp, is genoemd als te zijn een der zogenaamde arme sloebers in het land die in aanmerking moest komen voor (nog) een perceel. Ook gezinsleden van het DNA-lid Mahinder Jogi van de VHP, bekend als een grootgrondbezitter, staan op de lijst, dit is niet ontkend. Eerder noemden we de naam van O. Kanape, waarmee alles begon en die denkt dat als je openlijk steelt, het niet strafbaar is. De columnisten Soekhlal en Mahabier hebben nagenoeg alle namen al in de ether gegooid.
Intussen heeft de president in duidelijk bewoordingen aanggegeven dat hij moreel-ethisch afkeurt wat bij Sabaku Village is gebeurd, maar heeft de vp duidelijk weer eens direct benadrukt, dat hij totaal ongeschikt is voor een aantal zaken. Hij is ongeschikt om vp te zijn, ongeschikt voor integer bestuur, ongeschikt voor beleid om een land te ontwikkelen, ongeschikt voor herstel van een crisis, ongeschikt voor corruptiebestrijding, ongeschikt voor structureel en duurzaam sociaal beleid en ongeschikt voor de rechtsstaat en rule of law. Zo een hooggeplaatste bestuurder heeft Suriname op dit moment niet nodig. Op dit moment zijn er 2 kapiteins in de Surinaamse regeringsboot: de een pagaait naar voren en de ander pagaait naar achter. Daarom zal noch economisch noch sociaal beleid echt lukken.
Inmiddels is het duidelijk, dat een in grondhuur uitgegeven perceel niet binnen twee jaar mag worden overgedragen. Er is echter verschil tussen verkoop (kan bij onderhandse overeenkomst) en overdracht (dus tenaamstelling wat moet notariële akte moet). Dus is het wel mogelijk om rechten op grond van een bereidverklaring te verkopen, maar men kan dat niet niet overdragen. Kenners zeggen, dat de minister van GBB de wettelijke regels met betrekking tot publicatie van de aanvragen in acht moet nemen, alvorens tot toewijzing in grondhuur althans bereidverklaring kan worden overgegaan. Binnen 2 jaar mag niet worden overgedragen; dat sluit de mogelijkheid voor onderhandse verkoop niet uit. Daarbij zijn nodig verkoopovereenkomst en onherroepelijke volmacht. Slechts de notariële overdracht kan niet binnen 2 jaren na verkrijging van de beschikking. Voor overdracht moet ook de Wet Uitgifte Domeingrond in acht worden genomen, waar staat dat steeds de toestemming van de minister van GBB is vereist.
Kenners zeggen verder dat er een verkavelingswet is die bepaalt dat er eerst een verkavelingvergunning moet zijn voordat men grond kan overdragen. Deze wet geldt voor alle percelen binnen bepaalde in wet aangegeven begrenzingen (bijvoorbeeld: binnen straal van 1 kilometer van hoofdverbindingswegen enzovoorts). Echter, er zijn tot op heden geen duidelijke beleidsregels en\of wetten die regelen hoe het zit met percelen van de Staat zelf (waarvan de Staat eigenaar is, bijvoorbeeld grondhuur). Een denkrichting is, dat de Staat over haar eigen percelen zelf mag bepalen hoe en wat zij doet. Er zijn verder geen duidelijke beleidsregels en bestemmingsplannen, ondanks dat we al 15 jaar een minister van Ruimtelijke Ordening hebben. Die minister is dus altijd voor spek en bonen geweest. Nu lopen 2 ministers langs elkaar heen te werken met hun eigen regels. Er is nog geen duidelijke scheidslijn of richting hoe en wat.
Nu is het terecht om de minister te clearen van alle blamage, een klacht tegen haar is ingediend zoals het in een democratische rechtsstaat betaamt. Het OM zal de zaak onderzoeken en op de gebruikelijke wijze trachten om de minister in staat van beschuldiging te doen krijgen. Dat zal betekenen, dat de politieke spanningen in het aan elkaar gelijmde coalitie verder onder druk zal komen te staan. In de DNA-vergadering van dinsdag heeft de ABOP laten blijken ontevreden te zijn in het coalitiehuwelijk. Men heeft beweerd onafhankelijk in de coalitie te zullen optreden, maar we dachten dat ze dat al waren. Het zou pas nieuws zijn, als men zou beweren om uit de coalitie te treden, maar de minderheidsregering te blijven ondersteunen. Zover is het nog niet.
Deze zaak van Sabaku laat 1 ding duidelijk zien: er zijn politici en politieke partijen aan het stuur zonder rijbewijs en die niet in staat zijn hun rijbevoegdheid te verkrijgen. Dit alles verklaart de recente cijfers van de ECLAC, waar we lantaarndrager zijn in de regio.
