Elk jaar wordt op 1 juli de afschaffing van de slavernij herdacht. Dit betekent dat mensen blij zijn dat ze hun vrijheid terug hebben. Een blik in de samenleving laat echter zien dat vele Surinamers niet vrij zijn, ze zitten gevangen in mentale slavernij. Dit keer is het niet de witte basja, die ze hun vrijheid ontneemt maar zij doen het zichzelf aan. Ze werken niet zelf, denken niet zelf, zorgen niet zelf. Ze hebben zich bewust afhankelijk gemaakt van anderen, en hunkeren als een drugsverslaafde naar financiële steun en voedselpakketten.
Ook ons land zucht onder het juk van slavernij, daar ze nationaal en internationaal een enorme schuld hebben uitstaan.
De regering probeert mensen in nood met geld en pakketten te ondersteunen. Er zijn mensen die deze hulp accepteren zoals het is bedoeld, namelijk als een tijdelijke ondersteuning, maar enkelen zien het als een mogelijkheid om zich te laten verzorgen en ontnemen zichzelf daarmee hun vrijheid.
Ook wordt de hulp vaak niet gewaardeerd. Recent nog riep er iemand: “We zijn moe van sardien en bruine bonen.” Hiermee gaf ze aan, dat ze wat variatie wilde in dat pakket. Als ze werkte en haar eigen geld verdiende, had ze kunnen kopen wat ze wilde. Daar ze niet werkt, is ze afhankelijk van hetgeen een ander haar geeft.
Toch verwacht ze dat de gever van het pakket haar tegemoet komt in haar behoefte aan variatie.
Ook ons land is niet vrij, ze is geketend aan schuldeisers. De president zet zich in om ons land haar vrijheid terug te geven. Hij onderhandelt over schuldsaneringen en accepteert dankbaar alle toezeggingen.
Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om zichzelf te redden op alle levensterreinen met zo min mogelijk ondersteuning. In Suriname zijn velen eraan gewend om te hebben en krijgen dus komt het niet in ze op om zelfredzaam te zijn. Ik hoor zo vaak parlementariërs tijdens de DNA-vergaderingen pleiten voor hulp aan de armen. Dan vraag ik me af of die hulp zal bestaan uit het blijven pamperen van deze mensen of in het stimuleren richting zelfredzaamheid.
Mensen die de regie van hun leven in eigen hand nemen en proberen op eigen kracht iets te bereiken en eigen verantwoordelijkheid te nemen, dragen bij aan de kwaliteit van hun leven.
Hulp bieden en zorgen, is een mooi streven, maar als het niet goed wordt aangepakt, kan het leiden tot blijvende afhankelijkheid. Mensen raken zodanig gewend aan die hulp dat ze het op de duur niet meer waarderen. Bijvoorbeeld, toen Suriname in de jaren tachtig in een crisis belandde, werden er vanuit Nederland geld en dozen gestuurd. De mensen waren dankbaar voor die hulp. Maar, toen de crisis voorbij was, stopte die hulp niet en daardoor werden de mensen niet gestimuleerd om zelfredzaam te zijn. De dozen en het geld bleven komen en wat de inhoud van de dozen betrof, begon men zelfs eisen te stellen. Niemand vroeg zich af of de mensen in Nederland zich dit wel konden permitteren. Men zag de broeders en zusters in Nederland als de bron waaruit continu kon worden getapt. Ook tijdens de huidige crisis zijn er lange rijen van mensen bij de Suri change kantoren en stromen de dozen binnen.
De geboden hulp moet tot doel hebben om mensen te leren om zichzelf te redden op een manier die past bij wat ze kunnen en willen. Men moet zich dus blijven afvragen of de geboden hulp leidt tot zelfredzaamheid of mensen juist afhankelijk maakt. Er zijn mensen die in die afhankelijke rol blijven hangen en mentaal slaaf blijven. Ze ontnemen zichzelf de vrijheid om de regie van hun leven in eigen hand te nemen. Op de duur geloven ze zelfs dat ze recht hebben op die hulp en gaan mopperen en eisen. Een verstandig persoon accepteert de hulp voor zo lang als nodig is, maar werkt in die tussentijd ook aan zijn of haar zelfredzaamheid.
Het is echt frustrerend voor de leiding van het land om te moeten constateren dat, ondanks de geboden hulp, de zelfredzaamheid maar niet op gang komt.
Ik zie dagelijks mensen die zelfredzaam zijn, ze hosselen en zorgen ervoor dat ze elke dag te eten en drinken hebben. Maar dat betekent niet dat ze ook zelfstandig zijn. Je bent zelfredzaam als je dagelijks zelf voor je eten en drinken kan zorgen en je bent zelfstandig als je zelf op onderzoek kan uitgaan, zelf naar oplossingen en mogelijkheden kan zoeken, jezelf kan stimuleren en je wilt inzetten.
Vele overheden spreken steeds vaker mensen aan op hun ‘eigen verantwoordelijkheid’ en om zelfredzaam te zijn omdat ze hopen dat als mensen meer gaan doen, ze al doende zelfredzamer en initiatiefrijker zullen worden.
Echter een volk leren om de regie van haar leven in eigen hand te nemen, zodat ze eigenwaarde en zelfvertrouwen krijgt, is geen gemakkelijke klus. Toch zullen we als land daar naar toe moeten werken als we een natie willen met sterke, zelfstandige en vrije mensen. Elk mens moet ervan doordrongen worden dat zijn of haar toekomst niet afhankelijk is van hoe anderen je behandelen, maar van hoe jij jezelf behandelt. Kennis is macht en kennis delen is kracht.
Tenslotte, zelfstandigheid is een van de belangrijkste eigenschappen die een ouder haar kind kan meegeven. Dat doe je niet met woorden maar door het goede voorbeeld te geven. Great parents don’t tell you what to do, they show you how it is done! Het besef dat jij jezelf kan redden, in elke situatie, is een zeer belangrijke basis. Kinderen die hun problemen zelf leren oplossen, vergroten zo hun eigen vrijheid en zullen nooit mentale slaven worden. Het maakt kinderen slim, trots, zelfverzekerd en actief. Als zulke kinderen de pijlers zijn waarop een land mag steunen, kan dat land nooit kapotgaan.
Emancipate yourselves from mental slavery.
None but ourselves can free our minds.”(Bob Marley)
Josta Vaseur