Keti Koti 1863-2022
Eenheid de wens van de Surinaamse droom
Keti Koti 2022 is een geschikt moment voor de bevolking om zichzelf een spiegel voor te houden. Zodoende wordt gezien en gehoord, dat de weerspiegeling niet altijd naar verwachting is.
Bundeling
“Eenheid is de wens van de Surinaamse droom. Deze redenering was het denkbeeld van politicus Johan Pengel. Het bundelen was bedoeld om sterk te staan tegen de bestuurlijke machthebbers, die in de eind jaren 50 en begin jaren 60, er alles aan deden om de touwtjes in handen te blijven houden.”
Motief
“De voorgestelde verbroedering was niet ingegeven omdat er geen vrede was tussen creolen, hindostanen en Javanen. Discriminatie en racisme werden toen niet ervaren zoals zulks vandaag aan de dag het geval is. Deze woorden waren toen nog niet gangbaar. Het motief van de creools/hindostaanse bundeling was, deugdzaam, had een zuivere grondslag en geweten. Er werd samengewerkt om rechtvaardigheid te bewerkstelligen bij de verdeling van de koek.”
Machtsevenwicht
“Pengel en Lachmon consolideerden hun positie door veranderingen in het kiesstelsel door te voeren, waarbij er een politiek van machtsevenwicht werd gehanteerd. Het duo trok tot 1967 met elkaar op. Na één kabinet Emanuels en drie kabinetten Pengel, eindigde het tijdperk Pengel in 1969.”
Interim-kabinet
“Na de val van Pengel, trad het interim-kabinet May aan. Bij de zevende Algemene Verkiezingen behaalde de VHP 19 zetels, het PNP-blok kreeg er 8 en de NPS 11. De PNR kwam binnen met 1 zetel. De VHP en PNP (een splitsing van de NPS) vormden de regering. Dr. Jules Sedney werd premier.”
Getalsverhoudingen
“De samenwerking tussen de NPS en de VHP raakte vooral verstoord door getalsverhoudingen tussen de bevolkingsgroepen. Getalsverhouding tussen de etnische groeperingen is van essentiële betekenis. Heb je een kleine immigranten minderheidsgroep, dan gaat de kleine groep sneller op in de stroom van de grote meerderheid. De hindostanen vormden geen kleine groep en overtroffen de creolen in wat bevolkingsaanwas betrof.”
Standpunten
“De Hindostanen namen toe in aantal en de creolen voelden zich bedreigd. Naarmate de urbanisatie toenam en het aantal aan zwol begonnen partijen anders naar elkaar te kijken. Etnische standpunten leefden op. De politiek van machtsevenwicht zoals Pengel en Lachmon die voerden kwam onder druk te staan.”
Vergelijking
“Nationaal leeft de eenheidsgedachte vooral onder de creool. Het frappante is, dat de eenheid binnen de creoolse groep in vergelijking met dat in andere bevolkingsgroepen, het zwakst is. De creool geeft toe dat er het een en ander hapert aan de eenheid binnen eigen gelederen”
Tot op de botten
“Deze verdeeldheid die een kakofonie van jewelste met zich meebrengt, wordt onder andere afgelezen van het aantal politieke partijen opgericht door creolen in vergelijking met de tientallen politieke partijen die door exponenten van de overige bevolkingsgroepen zijn gesticht. Het tot op de botten verdeeld Stadsdistrict Paramaribo, het centrum van bestuur, is de enige zo niet verreweg het meest verdeelde district in Suriname.”
Historisch gegroeid
“De tweedracht die er vandaag in Paramaribo bestaat is historisch gegroeid. Paramaribo heeft vanaf de vroege koloniale tijd agerende groepen gehuisd, die elkaar fel bestreden. De Cabalen onder aanvoering van Salomon Du Plessis, de rijkste ingezetene van de Kolonie Suriname, heeft gouverneur Jan Jacob Mauricius rond 1750 geen rust gegund.”
Sterkere eenheid in de districten
“De bewoners van de districten zijn in vergelijking met die van het verafgelegen Paramaribo, minder verdeeld. De meer homogene bevolkingssamenstelling in de districten werkt mee aan het smeden van een hechtere eenheid dan in Paramaribo. Het daar geboren en getogen zijn, de kleinschaligheid, het op elkaar aangewezen zijn hebben saamhorigheid gekweekt.”
Nieuwkomers
“Urbanisatie draagt bij aan de grotere verdeeldheid in Paramaribo, de groep hoofdstedelingen die van oorsprong uit Paramaribo komt wordt in vergelijking met stadsbewoners die van elders komen steeds kleiner en het duurt generaties voor het gevoel van fotoman de nieuwkomers eigen wordt”, aldus wat leeft in de samenleving.”
Wordt vervolgd.
HD
