Door Visual Capitalists, een online uitgever van onder andere data over de wereldeconomie, is een zeer in het oog springend ‘schilderij’ gepubliceerd bestaande uit een grote cirkel in het midden, omringd door symmetrisch geplaatste concentrische cirkels. Een mooi plaatje, maar de cirkels geven weer de mate waarin de landen een staatsschuld hebben opgebouwd. Hoe groter de cirkel en hoe dichter bij de grote cirkel gelegen, hoe groter de staatsschuld. Als zo’n plaatje duidelijk wordt wat het is, dan is de wens van elke mens die in een slecht bestuurd ontwikkelingsland met hoge corruptie woont deze: hopen dat zijn land niet op het plaatje te zien is of niet dicht bij de grote cirkel. Surinamers echter behoren niet tot die gelukkige mensen in de wereld. En dat is een erfenis en de prestatie van een drie-eenheid. Die drie-eenheid is niet Venetiaan-Telting-Hildenberg, maar wel Bouterse-Van Trikt-Hoefdraad. Het feit dat Suriname aan de grond ligt en pal naast de grote cirkel in het midden voorkomt, is het gevolg van het grove wanbestuur van ‘skoifi-skoifi’ met staatsgelden aan de borreltafel van de voormalige top van de regering en de financiële en monetaire autoriteiten. Van enige schuld en berouw van het kapot maken van een al mank lopend land is totaal niets te merken. Integendeel, bestaat sterk de indruk dat wanneer men het weer voor het zeggen heeft, men weer op dezelfde voet verder zou gaan. Intussen falen de zittende politici om alle oppervlakkig en onterecht gemaakte beloften om alles met een zwaai van de scepter goed te maken, voor een deel door een falend kabinet dat uiteindelijk geen ‘dream team’ blijkt te zijn, want hoe heb je anders dan binnen no time behoefte aan een reshuffling. Dat het geen dream team was, was voor kritische burgers en kenners van het overheidsbestuur van meet af aan duidelijk. En het kan op een blaadje worden meegegeven, dat ook na de reshuffling er geen dream team zal zijn, althans geen droomteam vanuit het perspectief van de bevolking die bepaalde minimale en gerechtvaardigde verwachtingen van een regering heeft en mag hebben. Zo geeft een analyse in een bekende column duidelijk weer het falen van de minister van Landbouw, Veeteelt en Visserij weer. Maar, terug naar de cirkels. Het land met de grootste schuld afgezet tegen het bbp is Japan; de staatsschuld is daar 275% van het bbp. In een cirkel waarin de volgende groep van landen met grote schulden ligt zijn in volgorde van schuldgrootte: Soedan (210%), Griekenland (207%), Eritrea (175%), Kaapverdië (161%), Italië (159%), Suriname (141%) en Barbados (138%). Dus Suriname zit in de Top 8 van de landen met de grootste schulden in de wereld; we staan op plek no. 7. Het bewijs van wanbestuur van de regeringen die deze schulden hebben neergezet, hoeft niet geleverd te worden. Het zou anders zijn als men in ruil voor de schuld, een stevige basis voor economisch productie en productiviteit zou hebben neergezet: met fabrieken, economische productiezones en clusters, industrieparken, productiefondsen, innovatiestructuren, exportfaciliteiten en versterken en verbreding van de sectoren en subsectoren. Maar, dat is niet gebeurd, met het geld is feest gevierd en is een deel geconsumeerd. In de top 8 is de positie van Japan, Griekenland en Italië, anders dan die van Soedan, Eritrea, Kaapverdië, Suriname en Barbados. De eerste groep van landen heeft sterke industrieën en de schuld kan afkomstig zijn van de EU, waar er op een bepaalde manier door de Europese Centrale Bank omgegaan wordt met de schulden gegeven aan de lidlanden. Japan is een sterk industrieel land, dat de schulden op termijn zal kunnen afbetalen. Het zijn geen landen die in default zijn, omdat ze de schulden niet kunnen aflossen. De schulden zijn gemaakt om bedrijven te redden, niet om aardappelen en uien te verdelen en het via omwegen het te laten belanden op bankrekeningen van louche ondernemers. We kennen allerlei ondernemers die dichtbij de regering gaan zitten om dan opdrachten van de regering te krijgen, zelfs om overnight cambio’s te draaien. De tweede groep van landen heeft geen zware economische versterkingen en hervormingen kunnen doorvoeren met de leningen. De tweede concentrische cirkel omvat de landen liggen landen met een verschillend karakter Singapore, de Malediven, Mozambique, VS, Portugal, Bhutan, Bahrein, Spanje, Belize, Aruba, Frankrijk, België, Cyprus en Canada. Voor de landen die goed draaiende productiestructuren hebben, geldt dat de schulden worden genomen om zaken mee te doen: om te produceren en om productiestructuren te versterken, dus om geld te verdienen en de schulden terug te betalen. Er is weleens door liegende politici verwezen naar industriële landen die een zware schuldenlast hebben, maar die verwijzing is pure voor-de-gek-houderij. De vergelijking gaat totaal niet op. Japan is door Fitch gerangschikt met A en de outlook is stable in maart 2022. Italië heeft een hogere schuld dan Suriname, maar Fitch rangschikte eind 2021 het land met BBB en met outlook: stable. Griekenland is AAA en outlook positive. Soedan daarentegen had in 2019 een slechte credit rating van C. Voor Suriname staat er al SD hetgeen neerkomt dat het land niet in staat is (bepaalde) schulden af te betalen. De vraag rijst of de Surinaamse kiezers en de bevolking wel weet wat deze ‘schilderijen’ allemaal betekenen voor Suriname. Het is beangstigend, maar wij vermoeden dat het niet goed doordringt bij de Surinaamse bevolking. Het probleem waarin de vorige regering het volk van Suriname heeft gezet, daarvoor heeft de huidige regering geen antwoorden.
