De verkiezingen van de afgelopen week in de USA, hebben enkele bijzondere of beter gezegd opmerkelijke gebeurtenissen evident gemanifesteerd. Hoewel ik niet alle detail informatie heb kunnen ‘tracen’ en analyseren, is het voor mij niet moeilijk om de zojuist bedoelde gebeurtenissen die meer op het sociaal-maatschappelijk vlak bewegen te kunnen vaststellen. Eerlijkheidshalve moet ik aangeven dat ik enkele commentatoren heb gevolgd die dezelfde mening zijn toegedaan. Een eerste opvallende gebeurtenis is dat het percentage van de aan de verkiezing deelgenomen witte bevolking ongeveer 72% is. Dit betekent dat in de Amerikaanse landelijke demografie er zichtbare verschuivingen hebben plaatsgevonden. Of deze data in absolute zin geïnterpreteerd moeten worden, weet ik niet. Ter zake deskundigen moeten dit maar uitzoeken. Het kan ook zijn dat de witte bevolking om diverse redenen niet naar de stembus zijn gegaan. Ik weet uit andere bronnen dat het conservatiefste deel van de GOP, zoals de Republikeinse partij populair wordt genoemd, niet 100% achter de kandidatuur van Mitt Romney heeft gestaan. Dit conservatiefste deel van de GOP is al bijkans 5 jaar gegroepeerd in The Tea Party. Wie de ‘primaries’ om te geraken tot de keuze van de presidentskandidaat van de GOP die het moest opnemen tegen de zittende democratische president gevolgd heeft, kon al vaststellen dat het heel moeilijk was een keuze te maken uit de in eerste instantie ongeveer 8 kandidaten. Geen van deze kandidaten scheen te voldoen aan 70% van het ideale beeld van een presidentskandidaat zoals het conservatiefste deel van de GOP ziet of wenst. Dit geeft aan dat er ook een leiderschapsprobleem zich voordoet in de GOP. Ik denk dat het mij ver zal voeren om uitgebreid te analyseren waaraan het leiderschapsprobleem in deze partij toe te schrijven kan zijn. Toch denk ik dat een van de redenen die hieraan ten grondslag ligt zeker te maken heeft met de achterhaalde ideologie die als leidraad dient voor de GOP. Een element van deze ideologie is het denken dat Amerika de wereld op alle gebieden kan dirigeren, of nog steeds de wereldpolitie kan uithangen. Adaptatie van het oude programma en denkrichting of paradigma aan de hedendaagse pragmatiek, heeft zich in de GOP niet of weinig voorgedaan. Een medium dat het voortouw heeft genomen in het vertolken van dit achterhaalde paradigma (denken over mens en maatschappij) is ongetwijfeld Fox News. Treurig is het te beluisteren hoe mannen als Oreilly en John Hannity deze achterhaalde denkrichting propageren. Een denkrichting die overigens ook duidelijk racisme predikt. Hoewel president Obama tot het gemengde ras behoort, zwarte vader, blanke moeder, ziet Hannity in hem de neger die niet eens geboren zou zijn in Amerika. Hij tracht steeds weer de geboorteplaats van Barack Obama in twijfel te trekken, ondanks de transparante bewijzen daartoe.
Een tweede opvallende gebeurtenis tijdens de afgelopen verkiezingen is toch wel de keuze die de meerderheid van het Amerikaanse keizersvolk gemaakt heeft voor Barack Obama. Dit stel ik omdat de actie die met name de Tea Party met actieve ondersteuning van Fox News ondernomen heeft om het Amerikaanse volk etnisch te verdelen, zeer intensief en wel vanaf 2008 gevoerd is. Het is dus duidelijk gebleken dat deze actie van Tea Party niet geslaagd is. Ook de agressieve, meestal polariserende aanval van de GOP in het huis van afgevaardigden waar zij de meerderheid bezitten, heeft wel stagnatie bewerkstelligd in de realisatie van het beleid, maar heeft niet kunnen voorkomen dat Barack Obama populairder werd. Uiteindelijk is de president herkozen met een ruime meerderheid. De reden van het falen van de strategie van GOP is reeds genoemd hierboven. De achterhaalde (botte strategie) dogma van GOP werkt niet meer en is dus aan adaptatie toe. Maar ook het niveau van leiderschap en de stijl van leiderschap van Barack Obama hebben een zeer importante rol vervuld in het succes van de democraten.
Dat de GOP de president als socialist afschildert, heeft te maken met het steeds rechtser raken van de GOP van het centrum van de beleids- en ideologische indeling van het politieke spectrum. Of het is het eerder geconstateerde statisch blijven in denken en handelen over mens en maatschappij, of men gaat in die partij daadwerkelijk in denken en handelen achteruit.
Ik zag tijdens de debatten een onpragmatische Mitt Romney tegenover een zeer intelligente pragmaticus Barack Obama. Een man die de wereld benadert vanuit de hedendaagse werkelijkheid in al haar correlerende aspecten.
Dit alles boeit de jonge generatie dwars door de etnische scheidslijnen heen.
Wees ervan verzekerd dat Barack Obama ook de relatie met Cuba verder zal versoepelen, omdat er ook een nieuwe werkelijkheid zich heeft aangediend voor wat het embargo betreft, dat het regelrechte gevolg is geweest van het koude oorlogse tijdperk. De periode waarbij twee grote machtsblokken de sociaaleconomische en vooral de geopolitieke verhouding bepaalde. Bij de inrichting van het immigratiebeleid in deze tweede ambtsperiode van Barack Obama zal zeker de strategie ontwikkeld worden om de stroom van migranten uit de Latino-landen met name Cuba te ontmoedigen. Barack Obama zal zeker al begrepen hebben dat een goed draaiende economie van Cuba die ook positieve elementen van de markt economie in zich herbergt, het immigratiebeleid positief zal beïnvloeden. De Amerikaanse economie zal in vele opzichten absoluut profijt hebben van de groei van de economie van Cuba.
In elk geval hebben de verkiezingen van 6 november in Amerika voor de hele wereld bevestigd dat Amerika ook aan het veranderen is en dat de leidende rol van de democraten ook na de periode van Barack Obama prominent aanwezig zal zijn in de Amerikaanse politiek. Verandert de GOP haar strategie niet dan zal deze partij steeds het onderspit moeten delven. Over twee jaren zal de dominantie van de democraten ook in het Huis van Afgevaardigden een feit zijn. Dan zal Barack Obama enkele progressieve issues in snel tempo kunnen uitvoeren.
Bert Eersteling