Door het IMF (de executive board) is de IMF-lening goedgekeurd. Deze lening is bedoeld om bepaalde veranderingen aan te brengen in de economie. De verandering van de economische parameters is niet het uiteindelijke doel, maar het middel om sociale vooruitgang in het land te realiseren. De IMF-regeling is voor de duur van 36 maanden goed in het kader van de Extended Fund Facility. Het bedrag dat ermee gemoeid is, SDR 472,8 miljoen (ongeveer US $ 688 miljoen of 366,8 procent van het quotum). SDR staat voor special drawing rights en is een ‘munteenheid’ of een eenheid die door het IMF wordt gebruikt. Het besluit maakt een onmiddellijke uitbetaling mogelijk gelijk aan SDR 39,4 miljoen (ongeveer US$ 55,1 miljoen). Dit zal dus ten goede komen van de monetaire reserves kennelijk en dat is goed voor het draagvlak en dekking van de munt. Het IMF praat in zijn documenten over een ‘homegrown plan’ van Suriname, waarmee men dus wil benadrukken dat het geen plan is dat afkomstig is van het IMF. Het is dus dan ook niet opgelegd door het IMG, maar het moet zo zijn geweest dat Suriname bij het opstellen van het plan rekening heeft gehouden met de rules and regulations van het IMF. Dus er is dus toch sprake van een indirecte oplegging van spelregels. Of deze spelregels goed zijn voor Suriname, is een vraag. Het IMF vraagt discipline en transparantie en een gezonde fiscale situatie waarbij inkomsten en bestedingen in balans zijn en dat is zeker een goede zaak. In principe moeten deze zaken niet opgelegd worden aan landen, de landen moeten reeds daaraan voldoen. Opvallend is dat het IMF in het beschrijven van de plannen al heel gauw het heeft over de kwetsbaren die moeten worden beschermd volgens het IMF. Het IMF geeft aan dat de bescherming moet plaatsvinden door sociale vangnetprogramma’s uit te breiden. Dat betekent dat bedragen omhoog moeten en/of dat de scope van programma’s moeten worden uitgebreid en/of dat nieuwe programma’s moeten worden ingevoerd voor het helpen van kwetsbare individuen en huishoudens. Er wordt de gehele tijd gesproken over de fiscale maatregelen die getroffen moeten worden en enkele zijn zelfs in het Herstelplan en in het tripartiet akkoord genoemd. Maar het stuk van het uitbreiden van het sociale vangnet, daarover bestaat er bij de burgerij geen beeld. Een van de zaken is dat er heldere criteria in de wet, of een bestuursbesluit (staatsbesluit, resolutie, beschikking) moeten worden opgenomen voor elke vorm van hulp aan kwetsbare subjecten. Daarbij moet de benadering niet zijn dat niet iedereen geholpen zal kunnen worden. Want dat brengt dan willekeur in de hand en dan worden alleen de mensen geholpen die goede lijnen hebben en geregeld worden. En dat is wat bekend staat onder patronage. De criteria moeten helder zijn en objectief. Iedereen die onder de criteria valt moet in het sociaal vangnet geholpen worden. Nu is het systeem zo dat mensen eigenlijk ontmoedigd worden om hulp te zoeken. Nieuwe vormen van overheidssteun moeten in Suriname ingevoerd worden waaronder steun voor de werklozen. Dat moet niet oneindig gebeuren, maar mensen moeten bereid zijn om te solliciteren, echt op zoek te gaan naar werk en bereid zijn op advies verder te worden getraind waardoor men aantrekkelijk wordt op de arbeidsmarkt. Werkt men daaraan niet mee, dan zal dat niet leiden tot een uitkering. Een groot probleem van het sociaal vangnet zal zijn de informele sector. Want formeel is iedereen in de informele sector werkzaam, werkloos. Men heeft een dokterskaart omdat men niet in staat is zogenaamd de bazo-premie te betalen. Deze werklozen zullen ook in het sociaal vangnet systeem zitten en voorzieningen afnemen, terwijl ze misschien in de informele sector meer verdienen dan de gemiddelde werknemer op de Surinaamse arbeidsmarkt. Dat is zeker het geval als we nemen de sectoren bouw- en constructie en de kleinschalige mijnbouw en de bosbouw. De regering en de belastingen zijn niet zo gauw geneigd om de informele sector aan te pakken, maar de informaliteit zal verhinderen dat een effectief sociaal vangnetsysteem in werking zal kunnen komen. Het geheel zal te log zijn en veel kosten.
Het IMF geeft aan dat de lening zal helpen om de overheidsschuld terug te brengen tot houdbare niveaus, Het zal verder moeten leiden tot een beter monetaire en wisselkoersbeleidskader. Het IMF wil dat met de lening institutionele capaciteit wordt versterkt om corruptie en witwassen van geld aan te pakken. De vraag rijst wel hoe de lening precies daartoe zal bijdragen, of is het zo dat een deel van het geld besteed zal worden aan verbetering of invoering van regelgeving, het invoeren van nieuwe instituten of het versterken in kwantitatieve of kwalitatieve zin van de mensen die in de instituten zitten? Het IMF geeft aan dat in 2021 er weer een krimp in de economie was, maar dat op den duur groei moet worden gerealiseerd. Daarnaar kijken we uit, maar we blijven herhalen dat groei duurzaam zonder een verbreding van de productiebasis niet mogelijk is.
