In een poging de economie te herstellen, zal de regering haar subsidiebeleid vanaf komend jaar aanpassen. Het is een van de maatregelen die getroffen moeten worden, zodat er niet meer geld uitgegeven wordt dan er binnenkomt. Daarmee wordt de boekhouding van de staat in balans gebracht, zo bericht het ministerie van Financien en Planning woensdagavond 20 oktober.
Subsidies drukken zwaar op de begroting
Het Herstelplan 2020-2022 laat zien dat de subsidies te zwaar op de begroting van de staat drukken en daarom herzien moeten worden.
Het Herstelplan geeft hiervoor de volgende richtlijnen:
- De overheid kan zich niet meer permitteren om ongelimiteerd subsidies te verstrekken.
- Subsidies moeten gebonden worden aan duidelijke kaders, met rapportage- en prestatienormen.
- Staatsbedrijven behoren in principe geen subsidie te ontvangen, maar gezond gemaakt te worden.
- Voor vele kleine subsidies aan zorginstellingen zonder sluitende begrotingen, dient er een specifiek subsidiemodel ontwikkeld te worden waar wellicht het bedrijfsleven een grote rol in kan spelen.
Van object- naar subjectsubsidie
De subsidies als factor van het Bruto Binnenlands Product zullen teruggebracht worden van 4,5 procent in 2020 naar 3 procent in 2023. Daarbij worden de objectsubsidies omgezet in subjectsubsidies.
Subsidies koppelen aan prestaties en eigen inkomen
Wat betekent het aangepaste subsidiebeleid in de praktijk? Het ministerie van Financiën en Planning beveelt aan dat elk ministerie en elke subsidieontvanger zeer kritisch naar deze materie kijkt. De overheid zal geen salarisverhogingen toekennen aan ontvangers buiten de al toegekende subsidie om. Elke ontvanger is zelf verantwoordelijk voor de lonen en salarissen en de centrale overheid zal niet steeds geld bijpassen. Men moet dus binnen de ontvangen subsidie naar oplossingen zoeken.
De subsidieontvanger zal personen die niet presteren of te weinig presteren zelf moeten aanpakken. Ook moeten de ontvangers naar mogelijkheden kijken om inkomsten te genereren, zodat ze minder afhankelijk zijn van overheidssubsidies. Vanuit Financiën wordt van elke ontvanger een recente jaarrekening -niet ouder dan twee jaar- verwacht, voordat men nieuwe subsidie ontvangt. Ook zal de tegemoetkoming veel meer output georiënteerd worden verstrekt en niet op basis van kosten. Een voorbeeld hiervan: bij een onderwijsinstelling zal gekeken worden naar de afgeleverde studenten en de kwaliteit daarvan. Net zo betekent subjectsubsidie dat na enkele jaren niet de instelling wordt gefinancierd, maar de student een beurs krijgt. Uit de beurs kan de student dan zelf collegegeld betalen en kiezen waar hij/zij wil studeren.
Beleidsmaatregelen zoals het terugbrengen van subsidies zorgen ervoor dat de staat minder uitgeeft. Daardoor kan het begrotingstekort teruggebracht worden naar nul.
In het verleden is het financieringstekort gedicht via monetaire financiering en via leningen, wat leidde tot een stijging van de wisselkoers en toename van de inflatie. Door niet meer uit te geven dan zij ontvangt.
