Het is schandalig dat de rijstboeren van Suriname al geruime tijd van de regering een gratis basiszorg- of Sociale Zaken-kaart hebben geaccepteerd. Nog erger en zelfs schandalig is het dat de rijstboeren nu klagen dat de regering na een grondige evaluatie overgegaan is tot het saneren van het bestand en het weghalen van iedereen die niet thuis hoort in het bestand. Al jarenlang is aangegeven dat het Sozavo- en Bazo-bestand is vervuild. Het voorbeeld wordt vaak gegeven daarbij dat er mensen zijn die in een Mercedes Benz hun kaarten komen ophalen. In het buitenland horen we wel eens dat er sprake is van zorgfraude: dat is het zonder gerechtigd te zijn, hulp te trekken uit het zorgsysteem. Wat het gezondheidszorgsysteem betreft is er een groot cultuurprobleem in Suriname. Er zijn burgers die denken dat het een grote zonde is als ze zelf voor hun eigen ziektekostenkaart betalen. Dat moet men ook gratis van lanti krijgen, ongeacht of men inkomen heeft of onvermogend is of niet. Er zijn zelfs velen die ervan uitgaan dat hun eigen gezondheid niet hun probleem is, maar bijvoorbeeld van hun arts. We hebben het hier vaker gehad over de eeuwig klagende boeren, dat ze helemaal geen hulp van de overheid krijgen. Eeuwig hebben ze een probleem met de prijs van padie, met de aanvoer of afvoer van water, met de wegen naar hun rijstpolders, met de bank die hun machines en hun gronden op de veiling zal zetten. Het nieuwsbericht dat de rijstboeren winst hebben gemaakt en tevreden zijn, is waarschijnlijk nooit in enige krant van Suriname verschenen. Nooit heeft men bij het klagen aangehaald dat men vanwege de regering een gratis gezondheidskaart heeft gehad. Men klaagt dat de regering de sector niet ondersteunt en niet subsidieert, maar hoe moeten we dan deze gratis kaarten noemen? Indien de boeren onterecht kaarten hebben ontvangen van de Staat, moeten ze dat nu niet met twk terugbetalen? In Suriname is in 2015 een aanvang gemaakt met een nieuw zorgsysteem middels de Wet Nationale Basiszorgverzekering. Vanaf de intrede van deze wet was iedereen die in Suriname voor een werkgever, als ondernemer of als zelfstandige werkt verplicht om een zorgverzekering te hebben. Voor de mensen die werken is het zo geregeld dat hun werkgever ervoor moet zorgen dat ze een zorgverzekering hebben. Die verzekering moet voldoen aan bepaalde minimale standaarden. Veel bedrijven hadden al verzekeringen bij verzekeringsmaatschappijen en die voldeden in het algemeen aan de standaarden. Verlagen van de geldende standaarden naar de minimale van de Wet Nationale Basiszorgverzekering (dus inknippen in de verworvenheden van werknemers) was/is niet toegestaan. Indien er niets was, konden werkgevers volstaan met een Basiszorg(Bazo)-verzekering. En daarbij kon men de werknemer laten betalen voor de premie maandelijks maar voor niet meer dan 50%. De werkgever moet ook een bijdrage leveren en dat is ten minste 50%. De zelfstandigen en de ondernemers, en daar vallen de rijstboeren zeker onder, die moeten zelf hun basiszorgverzekering sluiten. Er is in de wet uitdrukkelijk opgenomen dat de zelfstandigen verplicht zijn om zich en hun gezinnen te verzekeren. Het hebben van een basiszorgverzekering, of geregeld door de werkgever of zelf geregeld, is volgens de wet verplicht. Nu wordt is er door de regering heel veel informatie gegeven om de burgers die geen cent aan zijn eigen gezindheid wil bijdragen, toch te bewegen om zelf de verzekeringen voor hun en hun gezinnen te regelen. En daarin is de regering met zijn campagnes niet in geslaagd bij onze geliefde rijstboeren. De wet geeft aan dat personen die tot de ‘onvermogenden’ kunnen worden gerekend en geen verzekering hebben (geen premies hebben betaald) zich kunnen aanmelden bij het Uitvoeringsorgaan. Het Uitvoeringsorgaan zal dan een vermogenstoets doen en op basis daarvan kan dan het besluit worden genomen dat de regering de verzekeringen voor deze onvermogenden betaalt. De vraag rijst dus nu of we de rijstboeren als onvermogenden kunnen noemen. Zien de rijstboeren zichzelf als onvermogenden? We denken niet dat over het algemeen de rijstboeren tot de onvermogenden kunnen worden gerekend. Is er überhaupt bij hun een vermogenstoets gedaan zoals de wet dat voorschrijft? Het geval van de klagende rijstboeren is een duidelijk voorbeeld dat de cultuuromslag die eens is nagestreefd nog lang niet is ingetreden. Er zijn nog mensen die bij lanti willen werken ‘voor de voorzieningen’. Daarbij slaat men soms mogelijkheden waar men veel meer aan inkomsten kan hebben af, omdat men niet beseft dat het mogelijk en zelfs verplicht is om zelf een voorziening in orde te maken en dat het kan bij de verzekeringsmaatschappijen of bij het SAF. Nu rijst ook de vraag of er geen sprake is van discriminatie. Want waarom zou de regering een groep zelfstandigen wel (onterecht) een Bazo-kaart geven maar andere groepen niet. Dat de regering de ongezonde zaak heeft gesaneerd is een gezonde zaak. Er moet een discussie weer in het land komen of wij met zijn alleen willen of de regering (dus niet wij zelf direct) alle zorgkosten moet nemen of niet. We denkend at er nu een consensus is dat iedereen die in staat is zijn gezondheidszorg te regelen (zorgkaart) dat zelf moet doen. Wie onvermogend is gaat naar de Staat.
