‘Een boedelprobleem kan jaren duren en zelfs ontaarden in hevige ruzies en met elkaar op de vuist gaan’
Bijna dagelijks zijn op de pagina’s van de dagbladen advertenties te vinden, waarin de openbare verkoop van een pand wordt aangekondigd, vaak als gevolg van een onoplosbaar gebleken boedelprobleem. Maar waardoor kan zo’n probleem ontstaan, wat kunnen de gevolgen zijn en hoe is het te voorkomen? Vragen die de redactie van Dagblad Suriname heeft voorgelegd aan advocaat Humphrey Schurman van Schurman Advocaten NV.
‘Een boedelprobleem begint wanneer de erflater overlijdt en een woning of perceel nalaat. Hij laat bijvoorbeeld twee huizen achter: het ene huis is van meneer K en het andere huis van mevrouw M. Dan is er geen probleem. Het probleem begint wanneer iemand een boedel achterlaat en geen bestemming geeft. Dan ontstaat er bij de verdeling een stukje voorkeur bij erfgenamen. Komen ze er niet uit, dan is er de weg naar de rechter om eruit te komen. Zolang betrokkenen geen problemen hebben om er samen uit kunnen komen, dan is er niets aan de hand.’
‘Een groot probleem ontstaat als het gaat om tien of meer mensen. Dan is vaak het hek van de dam. Want dan moet bepaald worden wie welk deel krijgt. Dan wordt het verkocht en krijgt iedereen zijn of haar deel. Als een van de erfgenamen de woning bewoont en er veel erfgenamen zijn, dan moet het huis verkocht worden en moet betrokkene de woning verlaten. Meestal denkt een persoon aan zichzelf, maar de anderen zijn ook rechthebbenden. Het begint wanneer men niet uit de problemen kan komen.’
Boedelproblemen kunnen volgens Schurman leiden tot hoogoplopende ruzies. ‘Families raken uit elkaar, ze haten elkaar. Een familievete kan jaren duren. In het extreme geval gaan mensen zelfs met elkaar op de vuist. Ik krijg regelmatig dit soort zaken en meestal eindigen ze met een openbare verkoop. Zeker vijftig zaken jaarlijks krijg ik op mijn bureau, ook vanuit het buitenland.’
‘Een boedelprobleem kan ook ontstaan in een echtscheidingszaak’
Schurman zegt verder dat er ook problemen kunnen ontstaan, wanneer er bijvoorbeeld vijf kinderen zijn en de ouders de boedel aan een kind hebben toebedeeld. ‘Zolang een ouder leeft, is er niets aan de hand. Maar overige betrokkenen zoeken ook hun deel. Als een erfgenaam geen geld heeft om anderen uit te kopen, dan volgt men de weg naar de rechter. Ook bij een echtscheiding ontstaan boedelproblemen. Twee mensen zijn met elkaar gehuwd en ze wonen in een woning. Wie krijgt de woning of het geld na de scheiding? Ook dat is een probleem. In een echtscheiding kan het er ook tof aan toe gaan. Of het gaat naar de man of naar de vrouw of de woning gaat in de verkoop. Dan krijgt ieder zijn deel, maar dat is wel het minst lucratief voor partijen. Bij het aangaan van een huwelijk is het verstandig om vast te leggen of in gemeenschap van goederen of onder huwelijkse voorwaarden wordt gehuwd.’
Schurman stelt dat er mensen gespecialiseerd zijn om op openbare verkopen zaken heel goedkoop op te kopen. De huilende derden zijn de eigenaren, de personen die er aanspraak op maken. Het is altijd wijs een oplossing te zoeken, om een openbare verkoop te voorkomen. Partijen moeten goed overleg voeren, maar dat lukt niet met emoties. Iedereen beargumenteert dat hij of zij denkt te weten wat goed is voor hem of haar.’
‘Een boedelconflict heeft ook iets emotioneels’
‘Een boedelconflict heeft, los van het financieel aspect, ook iets emotioneels en dat maakt het zo moeilijk. Als partijen niet aan het kortste eind willen trekken, dan zullen ze er samen uit moeten komen. Het punt is, het blijven emotionele zaken. Niemand kan verplicht worden om in een onverdeelde boedel te blijven. Als het niet zachthandig kan, dan maar via de rechter. Als basis gaat het om het willen gunnen en vaak dichtbij: je zus, je broer, je neef, je nicht en in een vroeg stadium afspraken maken en niet wachten tot het overlijden van vader of moeder.’
‘Het is meer een mentaliteitskwestie’
Tot slot zegt Schurman dat voorlichting over en bewustwording inzake het voorkomen van boedelproblemen aan te bevelen is, maar zegt er meteen achteraan: ‘Het is meer een mentaliteitskwestie, ik moet mijn deel. Als er geen geld is om de andere erfgenamen uit te kopen, moet een pand of perceel verkocht worden. Dat schopt het hele leven in de war. Het is nodig om goed overleg te voeren met een advocaat om belangen goed met elkaar te delen om de schade tot een minimum te beperken.’
PK
