Onder normale omstandigheden zou het in deze feestelijke periode regenen van de festiviteiten, feesten, oudejaarsbijeenkomsten, nieuwjaarsrecepties, enzovoorts. Gelegenheden waar onder andere ministers, assembleeleden en districtscommissarissen graag geziene gasten zijn. Overigens, zij zijn sowieso het hele jaar door graag geziene gasten op party’s en bij diverse bedrijfsactiviteiten. Niet ongebruikelijk is dat zij dan in allerlei vormen giften, geschenken kunnen ontvangen. Maar mag dat? Is dat toegestaan?, immers, het kan de indruk wekken dat er sprake is van een vorm van omkoping. Het antwoord is helder: nee, het is niet toegestaan, bij wet.
Assembleeleden
Nieuwe assembleeleden dienen bij het aanvaarden van het ambt de eed of belofte af te leggen, waarin zij verklaren geen giften te zullen aannemen. Dat is in de Grondwet verankerd in artikel 65: ‘Bij het aanvaarden van hun ambt leggen de leden de volgende eed of verklaring en belofte af: Ik zweer (verklaar), dat ik, middellijk noch onmiddellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, in verband met mijn verkiezing tot lid van De Nationale Assemblée aan iemand, wie hij ook zij, iets heb gegeven of beloofd, noch zal geven of beloven. Ik zweer (beloof) dat ik, om iets hoegenaamd in dit ambt te doen of te laten, van niemand hoegenaamd enige belofte of geschenken zal aannemen, middellijk of onmiddellijk.’
Leden van de Tweede Kamer in Nederland moeten geschenken van meer dan vijftig euro aanmelden bij de griffie, zo staat in een Reglement van Orde. Als een Kamerlid binnen een week geen melding heeft gemaakt van de gift, dan wordt de gift in de openbaarheid gebracht. Oud-D66-voorman Alexander Pechtold kwam in 2018 in opspraak, omdat hij een appartement ter waarde van 135.000 euro had ontvangen van een Canadese oud-ambassadeur, met wie hij al sinds zijn studietijd bevriend was. Hij registreerde de gift niet, omdat het naar eigen zeggen om een privékwestie ging. Er volgden geen maatregelen tegen de politicus.
Ministers, districtscommissarissen
Het aannemen van giften is in Suriname strafbaar gesteld bij de artikelen 426 en 427 van het Wetboek van Strafrecht. Een ambtenaar die een gift aanneemt, kan worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van ten hoogste vier jaar en een geldboete van de vierde categorie. Degene die een gift accepteert in verband met zijn hoedanigheid van minister, districtscommissaris of lid van een algemeen vertegenwoordigend orgaan, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste negen jaren en een geldboete van de vijfde categorie, aldus de wetsartikelen.
Ministers niet bekend met regels inzake aannemen van giften
Of iedere minister ervan op de hoogte is dat het aannemen van een gift strafbaar is, valt te betwijfelen. Diverse ministers laten tegenover Dagblad Suriname weten, eigenlijk niet te weten of regels rond het accepteren van een gift zijn vastgelegd in een document. Naast de artikelen in de Grondwet en het Wetboek van Strafrecht blijkt er niet bijvoorbeeld een integriteitsdocument te zijn, waarin wordt uiteengezet wat wel en wat niet aangenomen mag worden als gift. Minister Armand Achaibersingh van Financiën zegt in een reactie tegenover Dagblad Suriname op de vraag of er regels zijn vastgelegd voor ministers inzake het aannemen van giften: ‘Ik ben me daar niet van bewust. Ik moet dat uitzoeken.’ Zijn collega Riad Nurmohamed van Openbare Werken reageert met de mededeling: ‘Nee, de Anti-Corruptiewet is wel beter daarin.’
PK
