“We moeten elkaar koesteren”
Op 35 jarige leeftijd maakte Pim de la Parra de film Wan Pipel. Dat is inmiddels 45 jaar geleden, kort na de onafhankelijkheid van Suriname. Afgelopen maandag ontmoette Borger Breeveld, die in de hoofdrol het personage van Roy vertolkt, de legendarische Paramacaner, Potalli Tjappa, de bootsman in de film. Deze ontmoeting is door middel van de inzet van stichting Ajawde, onder voorzitterschap van Adam Ceder en adviseur Geerdson Vantholl tot stand gekomen.
Enorme eer
Tjappa vertelt het een enorme eer te vinden in een film te hebben meegespeeld waar er 45 jaar later nog steeds over wordt gesproken. De film gaat over de creoolse student Roy die tijdens zijn studie in Nederland naar Suriname terugkeert om zijn moeder te begraven. Hier ontmoet hij een Surinaamse schone van hindoestaanse komaf terwijl zijn Nederlandse vriendin hem nareist om hem te komen halen voor de terugkeer naar Nederland. Maar Roy ‘ik hou van mijn land, ik kan het wel opvreten’ kiest ervoor om te blijven met alle bijbehorende culturele, sociale en psychologische spanningen.
Ontspanning
Bootsman Tjappa zorgt in de film voor ontspannen momenten want hij vervoert de vader van Roy, deze laatstgenoemde en diens vriendin mee, voor een kennismaking met het binnenland van Suriname.
Coppenamerivier
Dat moment, is op de Coppenamerivier, vertelt Tjappa, 45 jaar later. In de film was hij niet alleen de bootsman, in werkelijkheid had hij de boot ook zelf gemaakt. “Die boot noem ik Wan Pipel” zegt hij. Tjappa is legendarisch omdat hij de eerste Paramacaner is in een film. Zijn Paramacaanse gemeenschap is daarom dan ook enorm trots op hem. De inmiddels 86 jarige ‘water deskundige’ die in de film de boot tussen de rotsen manoeuvreert met een 35 PK buitenboordmoter, is niet alleen blij maar ook teleurgesteld omdat hij nooit iets heeft overgehouden aan de film. “Geen geld, geen cadeau, niets en dat vind ik wel jammer” verklapt hij. Dat zijn kinderen maar ook de jongeren van nu hem kunnen zien in zijn jonge jaren stemt hem tot tevredenheid. “Mijn familieleden kunnen mij nog steeds zien”.
Zeer emotioneel
Borger Breeveld omschrijft het als een zeer emotioneel moment wanneer hij Bootsman Tjappa weer ziet. “Zo een 20 jaar geleden heb ik hem al een keer ontmoet, hij ziet er nog sterk en perfect uit”. Breeveld denkt terug aan alle fijne momenten tijdens de opnamens van de film. De sfeer tijdens de opnamens omschrijft de eveneens legendarische Breeveld als harmonieus. “Iedereen kon het goed met elkaar vinden. Het was een groot gezellig Suriname. Er was geen enkel etnisch verschil. Vandaar dat de film zo is ingeslagen”. Binnenkort zet Breeveld Potalli Tjappa in de spotlight via een programma op televisie. Breeveld zegt bijna lyrisch “de film Wan Pipel, is een monument wat Pim de la Para voor ons gemaakt heeft. Een aantal personen die hebben meegespeeld zijn inmiddels overleden, maar de personen die er nog zijn moeten we koesteren. Het is fijn dat het is vastgelegd. Breeveld besluit om te zeggen dat de film haar doel deels heeft bereikt. “We zijn er nog niet, we hebben nog een lange weg te gaan totdat we dichter bij het doel zijn gekomen” aldus Breeveld.
RB