Door de voormalige president van de Republiek Suriname zijn zeer gevaarlijke uitspraken gedaan richting de democratie en de rechtstaat in Suriname. Die uitspraken heeft hij gedaan in het partijcentrum, nadat hij door de rechterlijke autoriteiten ‘gedwongen’ uiteindelijk toch in persoon bij de Krijgsraad moest verschijnen en een verklaring moest voorlezen. Over de inhoud van de verklaring kunnen we niet veel woorden besteden, omdat er niets nieuws daarin aan de orde is gekomen. De voormalige president heeft laten merken dat er een bepaalde ontwikkeling aan de gang is nu. En een soortgelijke ontwikkeling hebben we in onze geschiedenis ook gehad. Volgens hem kunnen soortgelijke ontwikkelingen alleen veranderd kunnen worden met wapens. Wanneer we in het dagelijks gebruik de uitdrukking ‘met wapens’ gebruiken, dan bedoelen daarmee dat er met echte vuurwapens moet worden gedreigd en als het noodzakelijk is moet worden geschoten. Precies was het volgens verklaring van de toenmalige legerleider ook noodzakelijk in 1982 om te schieten. Het gevolg was dat 15 mensen, onze eigen mensen, werden gemarteld, gefolterd en neergeknald. ‘Met wapens’ wordt vaak in relatie gebracht met gewapenderhand overnemen van de macht, dus het vestigen van een dictatuur. De voormalige president van de republiek en de voorzitter van de NDP heeft aangegeven dat hij en zijn vrienden van toen niet meer in staat zijn om de wapens op te pakken. Maar er zijn, blijkt uit het relaas, voor de jongeren maar twee keuzes: om de situatie te accepteren en een ‘puppet’ te zijn van regeringen die langs democratische weg aan de macht komen. ‘Puppet’ zijn betekent dus dat men zich moet neerleggen bij democratische besluiten die door een meerderheid worden genomen waarvan de NDP geen onderdeel is. Toen de NDP de meerderheid vormde en allerlei besluiten heeft doorgedrukt, toen heeft de oppositie nooit geroepen dat je deze situatie met wapens moet veranderen. De tweede keus naast het zijn van puppet, en dat vloeit voort uit het relaas van de NDP-voorzitter, is dat de jongeren nu de wapens moeten oppakken, want de Bouterses en de Abrahamsen kunnen dat niet meer. Wat dus de voormalige couppleger, dictator, militaire leider en president en de huidige NDP-voorzitter toe heeft opgeroepen, is om met wapens de (politieke) situatie in het land te wijzigen, dus om de macht omver te werpen zoals dat in 1980 was gedaan en waarbij mensen gedurende de dictatuur constant hun levens hebben verloren.
We gaan ervan uit dat de voormalige president wel bij was en niet onder invloed van alcohol toen hij de uitspraken deed. We hebben altijd hier beweerd dat de NDP geen nationale multi-etnische partij is. De NDP-voorzitter heeft zich altijd voorgedaan als te zijn de meest nationale en alle groepen overstijgende leider. Maar dat wordt men niet door een paar ministers van bepaalde bevolkingsgroepen tot minister of tot vp te maken en door roti te gaan eten onder huizen bij mensen. Het gaat om waarachtig respect voor de culturen en de taal van de mensen en voor hun historische en sociale achtergrond. En dat is er niet bij de voorzitter van de NDP. Dat bleek laatst weer toen hij aangaf dat hij mensen in het land ‘koelie(man)’ wil noemen. Maar wat doe je als mensen niet zo genoemd willen worden, maar dat ze ze gewoon hindoestaan of hindustani noemt? Ga je dan doordrammen en hun als koeli blijven aanduiden? Is het nodig om vast te houden aan die aanduiding die door de groep niet als vlijend wordt ervaren? Deze uitdrukking wordt in Suriname als kwetsend ervaren omdat in de vorige eeuw deze term is gebruikt om de immigranten en hun nazaten denigrerend te behandelen, vooral als ze de Nederlandse taal of het Sranantongo niet al te geweldig machtig waren. De uitdrukking is gebruikt om de mindere positie van de hindoestanen in de samenleving te benadrukken. Wij dachten dat wij enkele decennia terug met elkaar hadden begrepen dat we de uitdrukking ‘koeli’ vanwege de afstand die men daarmee wilde scheppen tussen de hindoestaan en de samenleving waarin hij woonde en werkte, niet zouden gebruiken. Dezelfde understanding dachten wij te hebben over het begrip ‘djuka’ die in het stedelijk gebied ook een negatieve lading heeft gehad. De verklaringen van de NDP-voorzitter komen in principe erop neer dat sinds een hindoestaan president van het land is geworden, er een zekere attitudeverandering is opgetreden bij de ‘koelieman’. Die wil opeens niet meer zo genoemd worden, die wil met respect behandeld worden. In de koloniale tijd zou de witmang Bouterse de uitdrukking ‘hoog steigeren’ gebruiken om de nieuwe allure aan te duiden. En die ontwikkeling moet met wapens tot een stop worden gebracht. Uit het relaas moeten wij halen en concluderen dat de huidige president ‘een koeliman’ is. En omdat deze koelieman de president van het land is, zouden de andere ‘koelimans’ een zekere sterallure hebben gehad. Deze situatie, dus dat er een koelieman-president op de stoel zit, moet met wapens worden beëindigd. Wat de NDP-voorzitter heeft gezegd, is zijn aanhang oproepen om de wapens op te pakken. Wanneer dat gebeurt, ontstaat er in landen een burgeroorlog of is er een verhoogde criminaliteit. De NDP-voorzitter heeft een oproep gedaan om wapens op te pakken tegen de huidige president. Door een oproep te doen die neerkomt op het oproepen tot geweld tegen het wettig gezag is een strafbaar feit, het uitlokken daarvan ook. Het oproepen of uitlokken tot openlijke geweldpleging tegen bevolkingsgroepen is een strafbaar feit. Het organiseren of deelnemen van openbaar geweld of aan een machtsomverwerping is ook strafbaar. De pg moet deze zaak grondig aanpakken en de veiligheidsdienst moeten de situatie goed in de gaten houden.
