Burgers en ingezetenen, de Surinaamse kolonie in Nederland, op de Nederlandse Antillen, in de Verenigde Staten en andere landen (900.000 zielen verspreid over de wereld), zijn betrokken bij de 45ste verjaardag van de Republiek Suriname op 25 november 2020. Dit jaar zou het extra groots gevierd moeten worden. Maar vanwege de verachtelijke omstandigheden waaronder het land gebukt gaat, is de vreugde getemperd.
Complexe materie
Het kolonialisme heeft de wegen gebaand, waarlangs de integratie van de wereld tot stand komt. Het is niet zonder strijd en intermenselijke spanningen. Een haat-liefde verhouding. Een strijd om betere economische verdeling. Een wereld van etnische tegenstellingen. Kolonialisme is een complexe materie. Men kan nooit helemaal zeker zijn of de goede kant opweegt tegen de slechte zijde, of dat de wereld beter of slechter zou zijn zonder kolonialisme.
Emoties
De herdenking van de staatkundige onafhankelijkheid van Suriname wordt niet door iedereen met dezelfde emotie beleefd. Het is de gekoloniseerde, die het leed zwaar voelt. De herdenking wordt door de kolonisator afstandelijk beleefd. Verwijten over de koloniale tijd en de slavernij wordt als irrationeel bestempeld door de kolonisator.
Nakomelingen
De nakomelingen van de Europese overheersers achten zich niet verantwoordelijk voor de daden van hun voorouders. “Dat was toen. Wij hebben er niets mee te maken gehad”, luidt veelal de verontschuldiging. De kolonisator praat, anders dan het eens gekoloniseerde deel van de wereld, niet graag over het verleden.
Herstelbetaling
Vanuit meerdere voormalige koloniën wordt aangedrongen op herstelbetaling, schadevergoeding, smartengeld en andere genoegdoeningen. De eisende partijen wijzen erop dat de voormalige koloniën tot nu toe in een wurggreep worden gehouden. Hadden Suriname en andere gekoloniseerde landen vroeger elk slechts één koloniale overheerser tegenover zich, thans is het de hele Europese Unie met haar globalisatiepolitiek, waarmee de oud-koloniën geconfronteerd worden.
Globalisatie
Tegenstanders vinden globalisatie verontrustend en zijn het oneens met de manier waarop het plaatsvindt. Globalisatie wordt beschouwd als een kapitalistisch complot. “Het maakt de rijken nog rijker en de armen armer. Globalisatie is sinds de eerste ontdekkingsreizen aan de gang. Het is statistisch geschoeid. Er wordt primair gedacht aan inkomen en eigendom, de positie op de wereldmarkt. Het cijfermatig tot ontwikkeling brengen van de wereld volgens één model. Het is het domein van de verenigde rijke landen, waar het collectief van arme landen geen gewicht heeft.”
De wet van de sterkste
“Globalisatie is dictatoriaal. Het wordt tot uitdrukking gebracht in statistieken, bezittingen en patenten. Globalisatie loopt mank, omdat het gebaseerd is op verdeling van inkomsten en rijkdom. Het is geen band die volken bindt. Het is geen broederschap. De wet van de sterkste, brutaalste, meest geslepen, wreedste geldt.”
Neokolonialisme
Oud-koloniën moeten verworvenheden, die veelal na langdurige strijd werden verwezenlijkt en de grondslag van de onafhankelijkheid vormen, inleveren. Het eigene wordt daarbij opgegeven. Nationale behoeften en culturen worden verdrongen. Verdragen en conventies worden opengebroken. Globalisatie is neokolonialisme. Voorstanders van globalisatie zijn de mening toegedaan dat het bevorderlijk werkt in materieel opzicht. “De sociale positie en de welvaart van de mensen gaan erop vooruit.”
HD