De VES heeft na lang aandringen bij opeenvolgende Governors van de CBvS van Governor Roemer de verzekering gekregen dat de jaarrekening over het jaar 2015 de komende week wordt gepubliceerd. De VES is erg blij hiermee alsmede met de toezegging dat de jaarverslagen van 2016 en de jaren daarna in hoog tempo zullen volgen.
Volgens Roemer was de jaarrekening van 2015 een probleem, vanwege significante koersverliezen, met een negatief vermogen waardoor de bank niet over kon gaan tot publicatie. Hij geeft aan dat er in de afgelopen jaren veel is misgegaan w.o. vele leningen die niet voldeden aan de wet, met een véél te lage de rente, die hebben geresulteerd in onzekerheden. De juridische status van de schulden is nu geformaliseerd middels de Geconsolideerde staatsschuld 4. De VES benadrukt in een gesprek met de Governor op 7 september j.l. dat wat er binnen de CBvS is gebeurd in de afgelopen 5 jaar zich niet mag herhalen. De publicatie is niet zomaar een wettelijke formaliteit. Zaken die fout zijn gegaan met staatsmiddelen moeten transparant worden gecorrigeerd.
Hoewel de Governor verschillende zorgpunten van de VES niet heeft kunnen wegnemen was het een een bijzonder verhelderend gesprek. Enkele van de besproken zorgpunten betroffen o.a. de valuta kasreserves van de burgers, de status van de NRA, de vervanging van de RvC, de op handen zijnde koersunificatie en de financiering van het COVID-II fonds.
De Governor gaf aan dat er sinds zijn aantreden eind februari goed overleg is geweest met de banken en de valuta kasreserves zijn veiliggesteld. De centrale bank staat voor de uitdaging om het geschade vertrouwen extern terug te brengen. In elk geval is de relatie met de banken weer hersteld. Ronduit teleurstellend voor de VES was de mededeling dat de huidige RvC, onder wiens toezicht er zoveel fout is gegaan nog niet vervangen is. Terwijl er driftig partijloyalisten, friends & family en sponsoren in RvCs worden geaccommodeerd heeft die van CBvS rustig blijven zitten. Het is gebruikelijk de Governor te horen, hetgeen nog niet heeft plaatsgevonden.
Uitstel NRA aangevraagd
De status van de National Risk Assessment (NRA) is een zorgpunt aangezien er enige vertraging blijkt te zijn opgetreden. De Governor geeft aan dat de NRA weer flink is opgepakt. Er zijn nieuwe consultants aangetrokken, die door de CBvS worden gefinancierd. Er moet ook een stuk wetgeving komen. Het ander deel staat onder leiding van de PG. Het lijkt erop dat we met extra inspanning de tijdstippen wel zullen kunnen halen. Het zou beter zijn als we uitstel krijgen, er is daartoe reeds een verzoek ingediend.
Koersunificatie
De Governor heeft beaamd dat er een koersunificatie in voorbereiding is. De vraag werd gesteld of CBvS de middelen heeft om de geünificeerde koers stabiel te kunnen houden. We willen niet over een paar maanden weer een andere koers hebben. De Governor benadrukt dat stabiliteit keihard nodig is voor het bedrijfsleven en er kunnen inderdaad nieuwe onevenwichtigheden ontstaan. Daarom moeten we de nationale verdiencapaciteit verhogen. De exportproductie moet worden ontwikkeld. CBvS gaat niet interveniëren, indien de overheid te veel geld uitgeeft zal dat leiden tot een druk op de koers. Hij vraagt dan ook aan de VES om aandacht te besteden aan de reële sector omdat er te weinig aandacht is voor productie en export. Onevenwichtigheid ontstaat door gebrek aan productiecapaciteit. Het lijkt erop alsof de focus alleen gericht is fiscale maatregelen en er maar weinig aandacht is voor de reële sector. De lopende rekening van de betalingsbalans is min of meer in evenwicht, maar het is niet voldoende om al de betalingsverplichtingen die je hebt op de financiële rekening te dekken. Dat betekent dat die koers naar een dusdanig niveau aangepast moet worden, waardoor er besparingen op de lopende rekening ontstaan en weer reserves kunnen worden opgebouwd.
Financiering van het COVID-fonds
Het door DNA recentelijk goedgekeurde COVID-II fonds is van groot belang voor de volksgezondheid en de economie. De financiering hiervan baart de VES grote zorgen. Het eerste COVID-fonds van SRD 400 miljoen is door de CBvS geheel “monetair” gefinancierd. Zorgpunt is dat het monetair financieren van het COVID-II fonds van SRD 1,5 miljard de koers weer negatief kan beïnvloeden. SRD 300 miljoen per maand pompen in die samenleving heeft zeker zijn invloed. De Governor is het daar mee eens maar zegt liever dat het fonds “wettelijk” gefinancierd wordt, omdat het op basis van de wet geschiedt. Hij gaf aan te weten wat voor impact de “wettelijke financiering” heeft op de economie, het beïnvloed niet alleen die lopende rekening, maar ook de productiecapaciteit. CBvS vindt dit niet het meest ideale wijze van financiering, maar het is wel een keus.
Communiceren met de samenleving
De VES is van mening dat communicatie met en eerlijke informatieverschaffing aan de samenleving van belang is. De Governor weet dat zowat elke burger zich bezighoudt met de koers. In Suriname praat de hele samenleving mee, zelfs kinderen, en daar moet je mee leren leven. Hij bevestigd de bereidheid om de CBvS mee te laten doen aan een VES TV-voorlichtingsprogramma over de op handen zijnde unificatie van de wisselkoers. Dit programma wordt op maandag 14 september a.s. live via STVS en Pipel TV uitgezonden om 20.00 uur. Naast de Minister van Financien en een vertegenwoordiger van CBvS zullen de voorzitter van de VSB en van C-47 elk vanuit hun invalshoek het belang van en de effecten van een uniforme wisselkoers bespreken en de vragen die er bij het publiek leven beantwoorden.
Paramaribo, 10 september 2020
Persdienst VES
