Termen als braafheid, deugdzaamheid, eerlijkheid, goedheid, onkreukbaarheid en oprechtheid zijn dagelijks gebruik. Het woord integriteit is synoniem voor deze begrippen en de vraag is of het belang van integriteit en ethische normen binnen ’s lands bestuur ondersteuning vinden in alle lagen van de maatschappij inclusief de politiek. Angelique Del Castilho, voorzitter van DA’91, wijst erop dat in de uitspraak deze zaken al voldoende aanwezig zijn waarbij gekozen vertegenwoordigers geen verantwoording hoeven af te leggen en zich politiek onethisch kunnen gedragen, iets waarin een zich zelf respecterende Surinamer zich niet zal herkennen. Del Castilho wijst erop dat de overtuiging overheerst dat integriteit een schaars goed is in de Surinaamse politiek.
De politica wijst erop dat er geen continuïteit in beleid is en daarom geen ontwikkeling mogelijk is zonder politieke integriteit. Algemene uitingen van goede wil zijn niet voldoende om te kunnen spreken van politieke integriteit. “Het vereist meer dan dat. Integriteit in de politiek is ook niet alleen afhankelijk van het ethisch gedrag van het individu.”
Gevolgen
“Maatstaven voor de integriteit zijn nodig, aangezien integriteit verregaande gevolgen heeft voor de democratie.” Del Castilho noemt integriteit een sleutelverantwoordelijkheid van alle regeringen die staan voor goed bestuur. “Afwezigheid van integriteit in de top tast de morele en ethische wortels van de samenleving aan”, benadrukt de voorzitter van DA’91.
Eigenbelang ondergeschikt
Integere personen handelen niet op basis van oneigenlijke belangen, maar in het belang van de organisatie en in het belang van de samenleving. “Eigen belang en groepsbelang hebben geen of een ondergeschikte rol. Een kenmerk van een integer persoon is dat die niet omkoopbaar is, bovendien toont integriteit zich door de afwezigheid van fraude en corruptie. “Mensen die integer zijn, doen wat ze hebben beloofd.” Del Castilho wijst ook op een ander bijzonder kenmerk, namelijk dat de integere persoon ook onder moeilijke omstandigheden, wanneer er druk wordt uitgeoefend om van zijn of haar principes af te wijken, toch gemaakte afspraken na komt en loyaal blijft.
Corruptie
“Het is belangrijk dat van beleidsmakers wordt verwacht dat zij zich op een ethisch verantwoorde manier gedragen.” Hierbij wijst Del Castilho op het verschil in karakters van mensen. “Daarom is het niet realistisch om te verwachten dat er alleen maar vrome beleidsmakers zijn. Echter is het de verantwoordelijkheid van elke regering om, uitgaande van de feilbaarheid van ieder mens, dusdanige structuren en processen te hanteren die de gelegenheid en verleiding tot corruptieve handelingen minimaliseren en hen die zich eraan schuldig maken, zonder uitzondering, zwaar bestraffen.”
Politieke integriteit en democratie
Volgens Del Castilho zijn velen ervan overtuigd dat politiek en politici onverenigbaar zijn met integriteit. Ze wijst op een breed gedragen cynisme over politici en hun motieven. “Dit cynisme is vernietigend voor de democratie en brengt de maatschappij, indien het niet wordt gecorrigeerd, in een neerwaartse spiraal naar totale politieke verloedering en aantasting van de democratische pijlers van de samenleving.” Volgens haar wordt ook het contract tussen de kiezer en de gekozene ondermijnd. Hierdoor loopt ook het mandaat gevaar.
“Als burgers geen geloof meer hebben in de oprechte uitvoering van beleid, dan wordt het voor hen zinloos om een keuze te maken tussen rivaliserende beleidsopvattingen van politieke partijen, want hun woorden tijdens campagnes zijn niet hun daden na de overwinning”.
Vertrouwen als basis
Het staat buiten kijf dat vertrouwen een centrale plaats hoort te hebben. Vertrouwen in de processen binnen de regering, in de bediscussiëring van beleid, in de mechanismen van transparantie en aansprakelijkheid zijn cruciaal. Del Castilho haalt tot slot aan dat er vertrouwen moet zijn in de instituties en in de personen.
RB
