Ambtenaar zijn is voor velen een droombaan. Toch zijn er ook landgenoten die vinden dat er meer gedaan moet worden aan de kwaliteitseisen van personen, die in overheidsdienst treden. Bepaalde critici roepen zelfs hardop dat het zijn van partijloyalist meer oplevert dan diploma’s op zak hebben. “Deze discussie is niet nieuw”, reageert bestuurskundige August Boldewijn. “In de loop der jaren is het probleem van partijloyalisten ontstaan”, merkt Boldewijn op. “Een loyalist wordt als het ware vergoed en beloond met een bepaalde positie, waarbij men niet kijkt naar common sense, maar naar non sense.” Boldewijn noemt het Tienjarenplan van Suriname in 1957 dat hij kenmerkt als het eerste ontwikkelingsplan van Suriname. Tijdens de uitvoering van dit plan constateerde men dat de uitvoeringscapaciteit zwak was. Bepaalde opdrachten konden niet worden uitgevoerd. Het salarissysteem van de overheid werd gewijzigd. Er waren maand-, week-, dag- en fortnight-loners binnen de overheid. Van al deze personen kon niet worden gesteld dat hun functie was gewaardeerd of gewogen. Een functie-analyse ontbrak, waardoor men niet kon stellen dat de ene functie zwaarder was dan de andere. Dit heette het traktementensysteem dat door alle ongemakken die het bracht, werd veranderd. In de jaren ’60 werd een 21-schalensysteem geïntroduceerd. De schalen met 7 functiecategorieën waren vooral gericht op het uitbetalen van maandsalarissen, waarbij de functies die werden bekleed werden gewogen. Simpel gezegd, mensen met dezelfde functie werden gelijk beloond. Van dit systeem dat rangenstelsels kent, zoals de onderverdeling tussen hoofd en sub-ambtenaren, is men later afgestapt”, merkt Boldewijn op.
Boldewijn geeft aan dat binnen elk systeem gekwalificeerde mensen nodig zijn. “Je hebt mensen van een bepaald opleidingsniveau nodig, vandaar dat ook het Instituut voor de Overheidsdienst (IVO) is opgericht.” De bestuurskundige merkt op dat de opleidingsvereisten moeten worden gebruikt bij de positionering van mensen bij de overheid. “In dit merit systeem worden mensen op basis van kennis en kunde beloond met een positie. In de Verenigde Staten hanteert men voor bepaalde federale functies personen van een partij.” Dit noemt Boldewijn het ‘spoil systeem’. Suriname hanteert het merit systeem. “Maar we hebben ontdekt dat in de loop van de tijd het spoil system is geïntroduceerd zonder dat het is tegengehouden.”
Kennis
Boldewijn wijst op de realiteit dat er hierdoor mensen op functies zitten, die niet over voldoende kennis beschikken om die functies naar behoren uit te voeren. De bestuurskundige wijst ook op formaties, dit zijn de aantallen mensen die van een bepaald kennisniveau nodig zijn. “Maar ook aan de formaties houdt men zich niet vanwege het accommoderen van personen, waardoor de personele uitgaven van de overheid schrikbarend hoog zijn, terwijl het resultaat van de geleverde arbeid daar niet in verhouding tegenover staat.” Tot slot wijst Boldewijn op het belang van deskundigen, die wetten screenen zonder dat deze tot een bepaalde partij behoren.
RB
