Enkele weken geleden heeft DNA-lid Rabin Parmessar wereldkundig gemaakt, dat hij om privé redenen verhuist van het district Paramaribo naar het district Wanica. Hij ontkent min of meer dat er politieke redenen hieraan ten grondslag liggen. Maar politiek Suriname kan op zijn klompen aanvoelen dat naast de privéredenen ook hoogstwaarschijnlijk politieke motieven een rol spelen van zijn verhuizing. Hij geeft wel aan dat hij voor maximale zetelwinst in district Wanica wil gaan. Maar kan en mag Rabin Parmessar tijdens de wedstrijd de spelregels opzij leggen? Hij geeft aan dat je minimaal 2 jaar in een district woonachtig moet zijn om als DNA-kandidaat voorgedragen te kunnen worden door jouw politieke partij of politieke partijcombinatie. Op dit punt heeft hij natuurlijk gelijk. Maar er zijn nog meer wetten en regels in onze kiesregeling opgenomen waarbij zijn tussentijdse verhuizing van het district Paramaribo naar Wanica consequenties heeft.
Onze kiesregeling vertelt in hoofdstuk: “ Het beslissen over de geldigheid der lijsten en het schrappen van de kandidaten”, artikel 50 lid 3 sub d, het volgende: ‘In de volgende gevallen worden kandidaten van de lijst(en) geschrapt: indien een kandidaat voorkomt op een kandidatenlijst van een kiesdistrict dat niet het zijne is’.
Met andere woorden Rabin Parmessar heeft in 2010 als kandidaat bewilligd dat hij in district Paramaribo woonachtig was. Dit is één van de vereisten om zich kandidaat te mogen stellen voor een politieke partij. Natuurlijk zijn er ook andere eisen aan de kandidatuur verbonden, zoals de nationaliteit en de leeftijd van de aspirant-kandidaat.
Onze kiesregeling vertelt verder in hoofdstuk “Algemene en strafbepalingen” Artikel 141 lid 3 het volgende: ‘Wanneer een lid van De Nationale Assemblee of enig ander volksvertegenwoordigde lichaam één der vereisten verliest, houdt hij op lid te zijn van De Nationale Assemblee dan wel van het andere volksvertegenwoordigde lichaam’.
Suriname heeft geen landelijk kiesstelsel (one man one vote) maar een districtenkiesstelsel. Dus is het een vereiste dat je als voorgedragen DNA-kandidaat uit je district komt, waar je ingeschreven en woonachtig bent. Het hoofdstuk ‘Algemene- en strafbepalingen’, artikel 141 lid 3 geeft helder en duidelijk aan dat als je één der vereisten verliest, (dus ook van district tussentijds wisselt), je ophoudt lid te zijn van De Nationale Assemblee.
Het is eigenlijk de taak van het Centraal Hoofdstembureau om actie te ondernemen. Als het Centraal Hoofdstembureau zijn taak serieus neemt, dan zal het dit geval tegen het licht moeten houden en waar nodig stappen moeten ondernemen. Het Centraal Hoofdstembureau zou Rabin Parmessar schriftelijk te kennen moeten geven dat hij vanaf de dag van zijn verhuizing van district Paramaribo naar district Wanica geen DNA-lid meer is. De eerstvolgende kandidaat op de Megacombinatie-lijst zou dan moeten bewilligen.
Als het CHS geen stappen onderneemt, dan is elke (politieke) organisatie vrij om het Centraal Hoofdstembureau schriftelijk te vragen om hiernaar een onderzoek te doen instellen. Het CHS is dan verplicht dat alsnog te doen en de bevindingen met onderbouwingen terug te koppelen.
Het is ook de taak van het CHS om periodiek alle DNA-leden tegen het licht te houden. De twee belangrijkste eisen zijn dat een DNA-lid de Surinaamse nationaliteit bezit en ingeschreven staat (met hoofdverblijf) in zijn/haar district.
Als bovenstaande bewering over Rabin Parmessar waar blijkt te zijn, dan zal de DNA moeten nagaan hoeveel keer er gestemd is in de DNA waar Rabin Pamessar lijfelijk aanwezig was en deelgenomen heeft aan stemmingen. Hoogstwaarschijnlijk zullen die stemmingen ongeldig verklaard moeten worden.
De politieke keus van NDP om Parmessar naar Wanica te laten verhuizen, is begrijpelijk. De huidige assembleeleden van NDP, die district Wanica vertegenwoordigen, zijn blijkbaar niet opgewassen tegen Chan Santhoki. NDP ziet de bui al hangen in district Wanica. Rabin Parmessar wil het opnemen tegen Chan Santhoki. Zo te zien wordt dat een ongelijke strijd. De winnaar is bij voorbaat bekend. Als het Centraal Hoofdstembureau aan de verhuizing van Rabin Parmessar geen consequenties verbindt, dan zou Chan Santhoki politiek strategisch bekeken naar Paramaribo moeten verhuizen. Dan is de strijd evenwichtiger. Dan mag Desi Bouterse het opnemen tegen Chan Santhoki. Tegelijkertijd zou bijvoorbeeld Ganeshkoemar Kanhai naar Wanica moeten verhuizen. Laat Rabin Parmessar het dan met Ganeshkoemar Kanhai in Wanica uitvechten.
Maar laten we niet vooruit lopen en laten we kijken hoe het CHS deze kwestie aanpakt. We gaan ervan uit dat het CHS een onafhankelijk orgaan is en niet politiek gelieerd is.
Ashwien Sewnaik ([email protected])
