We hebben in het verleden topregeringsleiders gekend in Suriname. De eerste regeringsleider was Julius Caesar de Miranda. Daarna hebben we achtereenvolgens gehad Johannes Buiskool en later was het Severinus Emanuels die ons land heeft geleid.
Opvallend is dat de eerste minister presidenten allen jurist waren stammend uit de betere families. Toen nam Johan Adolf Pengel het roer in handen en begon de toer bergafwaarts.
We zijn nu vijftig jaar verder. De regeringsleider heet Desire Delano Bouterse en is geboren in 1945 Na een niet afgemaakte opleiding aan de middelbare handelsschool vertrok hij in 1968 naar Nederland waar hij zijn militaire dienstplicht vervulde. Hij werd opgeleid tot onderofficier en leider van het basketbal- en voetbalteam. Via een militaire coup kwam hij in 1980 aan de macht samen met een klein aantal onderofficieren. Om in stijl te blijven voorzag hij zichzelf van de militaire titel van kolonel. Zijn kornuiten werden ruimschoots van titels voorzien.
In de ruim zestig jaar sinds wij het zelf mochten doen is er veel voorgevallen in dit land. In 1975 toen de volledige onafhankelijkheid in zicht kwam vluchtten velen naar Nederland uit vrees voor elkaar. We kregen een inflatie om u tegen te zeggen.
Half ontwikkelde militairen die nooit de binnenkant van een hogere opleiding hadden gezien, zagen kans de wettig gekozen regering opzij te schuiven, de leden in te sluiten, het roer over te nemen, intellectuelen die van grote betekenis zouden kunnen zijn tijdens de reis, zonder vorm van proces ter dood te brengen. Ze werden beloond met hoge militaire rangen plus een monument waar elk jaar hulde kon worden gebracht aan de daders. Ze maakten maatschappelijke en financiële sprongen die geen van hen in hun stoutste dromen ooit had verwacht en zetten de toon van de kwalificaties die benodigd waren om in de samenleving een hoge positie te kunnen bekleden.
We kregen een staatsleider die door de Nederlandse justitie en Interpol gezocht werd om een straf uit te zitten wegens gepleegde delicten en die opdrachten van de plaatselijke rechterlijke macht om berecht te worden wegens moord aan de laarzen lapt en zich boven de wet verklaarde.
Het staken om meer loon en arbeidsvoorwaarden af te dwingen werd een gewoonte. Het werd een volksgewoonte om periodiek de straat op te gaan om te eisen dat de zittende regering opsodemietert. Er werden nieuwe termen bedacht om andersdenkenden te verwensen en voor rotte vis uit te maken.
Op economisch gebied werd het een ramp. We kregen een geldontwaarding om u tegen te zeggen. De term wij eisen werd een stopwoord. We eisen dat de talen van het oerwoud een officiële status krijgen. Via de t.v. worden de binnenlandse stammen dagelijks opgeroepen tot eenheid om een grotere vuist te kunnen maken tegen het gezag. In speeches in het parlement verklaren zij zich de eigenaren van de bodemschatten die zich in hun territoir bevinden. We kregen een binnenlandse oorlog. Velen van hun vestigden zich in de bewoonde wereld om beslag te kunnen leggen op de sociale voorzieningen van de staat.
De verkrotting van de binnenstad nam een aanvang. Veel erven zijn al overwoekerd door onkruid. De corruptie ontwikkelde zich tot een way of life. De regering weigert een wet geldig te verklaren die daartegen een dam moet opwerpen. Dr. Frits Bolkestein de vroegere Nederlandse liberale voorman duidde ons land aan als rovershol en zijn huidige partijgenoot, de minister van Buitenlandse Zaken zei kortgeleden dat ons land was verworden tot een failed state.
De naam van de nieuwe universiteit werd veranderd in Anton de Kom universiteit. Dat was de naam van een bekende communist die nooit iets gepresteerd had op wetenschappelijk gebied puur om gestalte te geven aan het nieuwe denken van de huidige generatie. Verzet tegen alles. De ambtenarij werd omgebouwd tot werkverschaffing om mensen die bereid waren voor de machthebbers te stemmen, aan een rustige goed betaalde baan te helpen waar men niet veel behoefde te doen of te weten. Om hen te kunnen betalen alsmede de mensen in het binnenland een vergoeding te kunnen geven voor hun stemgedrag wordt er a la dol geleend in het buitenland. De huidige minister van Financiën die bij zijn aantreden voorgaf een tegenstander te zijn van leningen reist nu dagelijks de wereld rond op zoek naar cash om alle monden gevuld te houden en om aan alle eisen, hoe absurd ook, te voldoen.
Wat nu!
Over ongeveer een jaar vinden nieuwe verkiezingen plaats. De campagne is al in volle gang. Mensen komen helemaal uit de bossen om te vertellen hoe zij het zullen doen als ze de macht in handen hebben. Op zich is dit een geweldige prestatie. Hoe mensen die opgegroeid zijn in een hut kunnen menen anderen te kunnen leren hoe ze een kasteel of een wolkenkrabber kunnen bouwen is toch wel een hele prestatie.
Dit doet me denken aan een film die ik in mijn jeugd zag over een boeiing die in een woestijn wegens een of ander mankement gecrashed was.’’
De kapitein en de bemanning maakten pakketten van de meest noodzakelijk geachte spullen, inclusief het kompas en gingen daarmee te voet op weg naar de bewoonde wereld. Een paar Hottentotten die vanuit de verte alles hadden zien gebeuren kwamen op het toestel af. Een paar moedigen drongen naar binnen. Overmoedigen gingen de cockpit binnen en keken met verbaasde blikken naar al die knoppen en hendels. Ze raakten ze aan. Er gebeurde natuurlijk niets. Na verloop van tijd werden ze bij de lurven gevat door stamgenoten en vervangen door andere. Die bereikten precies hetzelfde. Dus nada. Uit pure balorigheid en verveling werd het meubilair gesloopt om als verwarming te dienen en sloegen ze bij elk wissewasje aan het vechten. De lucht was steeds zwanger van hun klikklak taal.
Velen zien de toekomst met angst en beven tegemoet en lijken wel radeloos, reddeloos en redeloos. Krijgen wij een voortzetting van het beleid dat ons de afgelopen zestig jaren slechts in neerwaartse richting heeft geleid? ( wordt vervolgd )
Mr.dr. W.R.W.Donner