Winston Ramautarsing, voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), stelt dat de diversificatie van de Surinaamse economie ook anno 2019 geen feit is. Bij de nieuwjaarsreceptie van VES, welke op 23 januari in de Banquet Hall van Torarica heeft plaatsgevonden, is Ramautarsing breedvoerig ingegaan op onder andere de ongunstige gevolgen van het vastklampen aan de mijnbouwsector. “Hoewel we de vrije val van het bruto binnenlands product (BBP) tot staan hebben kunnen brengen, en er zelfs een lichte economische groei verwacht wordt, blijkt dat die groei vooral uit de mijnbouwsector komt. De niet-mijnbouw-economie zit dus nog steeds in de put en dat is precies de zwakte van onze economie.”
Schuldratio kan van 86% oplopen naar 130%
Waaraan ligt de toename van de goud- en de deviezenreserve? Volgens Ramautarsing is dit niet het resultaat van productie en export, maar van de opbrengsten uit het krediet dat de staat aan Staatsolie heeft verstrekt. “Er is aan Staatsolie gevraagd om de lening, die verstrekt is voor de aandelen in Newmont, versneld af te lossen. Hiervan is er slechts USD 150 miljoen over. Voor deze lening is de staat USD 650 miljoen internationaal gaan lenen. Dus er is geen reden om te juichen.” Voorts bedraagt de staatsschuld 86% van het BBP, wat de macro-economen overigens als levensgevaarlijk typeren. “De staatsschuld blijft zorgelijk. Als de begroting voor het huidig jaar wordt aangenomen met de steun van de assembleeleden, en de begroting ook uitgevoerd wordt, gaat de schuldratio van 86% oplopen naar 130%.”
Overheidsfinanciën tijdbom
In de optiek van Ramautarsing vormt de overheidsfinanciën de grootste uitdaging voor het realiseren van een stabiele economie. Hij bestempelt de overheidsfinanciën ook wel als een tijdbom. “De vraag is niet of het af zal gaan, maar wanneer het af zal gaan. Als die begroting van SRD 15,3 miljard werkelijk wordt uitgevoerd, terwijl we maar SRD 6,5 miljard gaan ontvangen, betekent dit dat we een tekort gaan hebben van SRD 8.800 miljoen. Dit is 40% van ons BBP.” Om die tijdbom te deactiveren, heeft VES het parlement schriftelijk en onderbouwd hiervan in kennis gesteld en de 51 volksvertegenwoordigers verzocht om het begrotingstekort terug te brengen naar 3% van het BBP. “Anders gaan we direct in een diepe crisis belanden. Laten we leren van de recente geschiedenis in plaats van de gebeurtenissen van de periode 2014-2016 te herhalen.”
Verspilling van staatsmiddelen is gehandhaafd
Ramautarsing constateert dat de verspilling van staatsmiddelen nog steeds gehandhaafd is, ondanks dat de autoriteiten anders beweren. Hij accentueert dat ook de diefstal (corruptie) van gemeenschapsgeld en –middelen oftewel bezittingen van de staat steeds openlijker en op een structurele manier worden vervreemd. Een andere nijpende factor voor de economische vooruitgang is de uitermate zwakke aanpak van de drugsdoorvoer. “Dit ontwricht niet alleen de sociale en economische machtsverhoudingen, maar het stimuleert ook een ‘hit and run’ mentaliteit en verwoest het arbeidsethos in het land. Daarom dienen we alle aandacht te schenken aan drugsbestrijding, met name de aanpak van money laundering en het ontnemen van illegaal verkregen vermogen. Indien we dit niet doen, gaan we het voelen.” Ramautarsing voegt hieraan toe dat het nu al merkbaar is dat er veel hapert aan het internationaal betalingsverkeer. Dit zal verslechteren indien de autoriteiten hun verantwoordelijkheden niet naar behoren uitvoeren. “We kunnen als land geblacklist worden. Alleen met goed bestuur en hard en smart werken, met inzet van ons allen, kunnen we redelijk snel weer een acceptabel welvaartsniveau verdienen”, aldus Ramautarsing.
KSR