“Hoe marktwaardiger het bos, hoe groter de kans op de oogst. Als wij werkelijk pretenderen om 93% te behouden, zal je moeten planten. Je zult sowieso een deel moeten gebruiken voor de ontwikkeling. Zijn er verplichtingen voor herbebossing? Nee. Er zijn wel voorbeelden daarvan in Peru en Brazilië. Echter is het best om de natuurlijke groei van het bos te bevorderen.” Dit waren de woorden van Rudi van Kanten, docent op de Anton de Kom Universiteit van Suriname, gisteren tijdens een workshop over het duurzaam gebruik van ons bos. Een dag ervoor verzorgde Van Kanten een lezing over hetzelfde onderwerp, waarin hij specifiek de focus richtte op de uitdaging van Suriname om zich duurzaam te ontwikkelen. In de Surinaamse situatie is het bijkans onoverkomelijk om een klein deel van de natuur in te zetten voor de ontwikkeling. Elke handeling in de natuur zorgt voor een verstoring van het ecosysteem. Als dat nou de mijnbouw is, of zelfs de kleinste vorm van recreatie.
Effect op bos en waterkracht
In Suriname heeft de mijnbouw effecten op zowel het bos als de waterkracht. Het stuwmeer bijvoorbeeld is ingezet om eerst Suralco te voorzien van elektriciteit en daarna delen van het land. De komst van de meer heeft echter niet alleen de compositie van het bos erin en erom heen veranderd, maar ook bijvoorbeeld de visstanden in de Surinamerivier. “Er is een soort onderbreking ontstaan vanaf de dam. De mensen die in Boven Suriname wonen, hebben duidelijk gemerkt dat zij minder vis hebben”, stelt Van Kanten.
Nemen, nemen en nemen
De mentaliteit die wij volgens Van Kanten in Suriname hebben, is één van ‘nemen, nemen en nemen’. “Zonder dat je erbij stilstaat wat je kunt doen om te kunnen blijven nemen (doordat het bos de kans krijgt om enigszins te herstellen). Gelukkig heb je mensen die in de boom klimmen om palmvruchten te plukken. Echter heb je gevallen waar men de bomen omhakt om te oogsten. Er zijn manieren om de natuurlijke regeneratie te bevorderen met simpele technieken, maar velen doen dat niet”, stelt de docent. Hij benadrukte tijdens de workshop dat het mogelijk is dat sommigen het niet omwille van eigen keuze, maar vanwege onwetendheid zich ook niet houden aan de code of conduct, die hen wordt toegekend bij het verkrijgen van een concessie.
Wetten en rechten
De milieuraamwet en erkenning van de grondenrechten laten al jaren op zich wachten. “De milieuraamwet is een moederwet, waarvan ook andere wettelijke activiteiten afhankelijk zijn. Bepaalde bedrijven hebben reeds milieustandaarden, maar je zou meer wettelijke verplichtingen kunnen opleggen. De grondenrechtenkwestie is een erfenis die wij hebben. Het moet echter wel gecorrigeerd worden voor de ontwikkeling van het land”, meent Van Kanten.
Monitoring
De SBB heeft in de afgelopen jaren een belangrijke vooruitgang geboekt in het opzetten van een forest monitoringsunit. Dit is een systeem dat zou moeten leiden tot een goede monitoring van het geoogst hout vanaf de plaatst van herkomst tot en met de haven. “Het probleem is echter dat het operatievermogen van SBB duidelijk is afgenomen. Tegelijkertijd is zowel de houtkap als export bijzonder toegenomen. De houtproductie was een hele poos stabiel op ongeveer 200.000 kubieke meters op jaarbasis. De doelstelling van SBB is om te gaan naar 1 miljoen kubieke meter per jaar. In principe is dat ook haalbaar.” Het probleem volgens Van Kanten ligt echter in de vraag op welke wijzedat te doen. Van Kanten benadrukt dat er nauwelijks aan kaalkap gedaan wordt in Suriname. “Wat je wel hebt, is dat er veel destructie plaatsvindt. Dat is het grootste probleem momenteel”, stelt Van Kanten.
Kavish Ganesh
