Het probleem van milieuvervuiling blijft groeien, waarbij meerdere malen vanuit milieu-instituten wordt gewezen op de schadelijke gevolgen van de mijnmethode en het gebruik van kwik. In een studie van de Unep is aangegeven dat de meeste kwikvervuiling veroorzaakt wordt door menselijke activiteiten. Het is daarom noodzaak om het kwikverbruik drastisch te verminderen. In 2016 is ongeveer 14.000 kilogram kwik in het milieu terechtgekomen. Deze schatting (Bron: Planbureau) is gebaseerd op de hoeveelheid goud die door de kleinschalige goudexploitatie is geproduceerd. Voor het winnen van een kilogram goud is er ongeveer hetzelfde gewicht aan kwik nodig. 95% van de gebruikte kwik komt in de atmosfeer vrij. Als niets gedaan wordt om de kwikdamp te behandelen, zal de condensatie haar weg vinden naar de bodem, kreken en rivieren. In de meeste gevallen geschiedt het kwikgebruik ook ongecontroleerd en buiten het vizier van de desbetreffende autoriteiten, waardoor het effect van deze milieuvervuiling ook moeilijk in te schatten wordt. De resterende 5% zal haar weg vinden naar goudopkoopcentra in Paramaribo.
Tussen 2011 en 2015 is er meer dan 151.000 kg goud uit Suriname geëxporteerd. Hiertussen zit er ook een grote hoeveelheid goud van Rosebel Goldmines, die haar goud op een andere wijze wint (bron: ABS milieustatistieken). Kwik heeft de eigenschap zich in zowel vaste, vloeibare als gasvorm te manifesteren, ook in verschillende voedselketens, waardoor voornamelijk vissoorten in rivieren en kreken gecontamineerd zijn en de voedselveiligheid in gevaar komt. Kwik is een zilverwit vloeibaar metaal, dat van nature voorkomt in het milieu en als kleine druppeltjes samen blijft. Kwik is voornamelijk schadelijk als er veel kwikdamp wordt ingeademd. Blootstelling aan zware kwikdamp of blootstelling gedurende lange perioden aan kwikverbindingen kan leiden tot hersenschade en uiteindelijk de dood. Bij het inslikken van kwik krijgt men mogelijk last van vermoeidheid, een mindere eetlust, maag- en darmklachten en kan het de nieren aantasten. Kwik wordt voor verschillende doeleinden gebruikt: voor de goudwinning, in spaarlampen en tl-buizen, thermometers en thermostaten en tandvullingen.
Het gebruik van kwik heeft gevolgen voor mens, natuur en dier. Als kwik in het water terechtkomt, kan het worden omgezet in een giftige vorm; methylkwik. Methylkwik hoopt zich gemakkelijk op in vissen, vooral bij roofvissen kan dit tot gevolg hebben dat deze veel van deze stof kunnen bevatten. Kwik vormt niet alleen een groot gevaar voor vis als voedselbron in het menselijke dieet, maar ook voor kwetsbare ecosystemen en dierenpopulaties (zoals visetende vogels en zoogdieren) in de voedselketens, tropisch regenwoud en microbiologische populaties in de bodem. Methylkwik zorgt daarom ook voor de meeste bezorgdheid. In de lucht wordt kwikdamp met de wind meegenomen en kan het zich met neerslag verplaatsen naar andere gebieden. Suriname heeft zich gecommitteerd aan het Minamataverdrag. Een verdrag dat in beginsel meedogenloos is tegen het gebruik van kwik. Waar het verdrag wel rekening mee gehouden heeft, is de economische kracht van staten (vooral ontwikkelingslanden) om kwikgebruik volledig uit te bannen. De overheid gaf zichzelf bij de ratificatie van het verdrag 7 tot 10 jaren ruimte om zekerheid te creëren voor de implementatie van het verdrag.
Kavish Ganesh
