Woensdag 12 september herdenken Hindoes overal ter wereld de dag van Ganesha Chaturthi, de geboortedag van God Ganesha. Ganesha wordt gezien als de god van het geluk en de vernietiger van het kwaad. Hij wordt ook aanbeden als de god van kennis, wijsheid, rijkdom en verdrijver van obstakels. Mensen herkennen hem vooral als de deva, de God met het olifantenhoofd.
Er wordt in vele verschillende vormen verteld over de geboorte van Ganesha, maar er is één algemene lijn. Ganesha zijn ouders, Shiva en Parvati, kunnen worden gezien als de twee goden die samen symbool staan voor de eenheid van alles. Ganesha is een uitvloeiing van Parvati; een goddelijke zoon die bestaat vanuit de wil, het lichaam en het bewustzijn van zijn moeder.
Parvati gaf de jonge Ganesha de opdracht om haar vertrek te bewaken, terwijl zij baadde, maar toen Shiva thuiskwam en haar vertrek wilde betreden ontstond er een conflict. Shiva, zich niet bewust dat Ganesha zijn zoon was, wist met een list en de hulp van zijn halfgoden de wakende Ganesha te onthoofden.
Parvati was woedend en Shiva realiseerde zich dat hij zijn eigen zoon had gedood. Er ontstond een conflict waar de hele godenwereld bij werd betrokken, totdat Brahma als heilige bemiddelaar optrad. Toen de vrede was teruggekeerd, beval Shiva zijn dienaren om hem het hoofd te brengen van het eerste levende wezen dat met zijn hoofd richting het noorden aan het slapen was.
Na enige tijd keerden zij terug met het afgehakte hoofd van een olifant. Shiva bevestigde de olifantenkop op het lichaam van zijn zoon, die terug tot leven kwam en gezegend werd door alle goden als Ganesh. Dit is een symboliek die we terugvinden in de etymologie van de naam Ganesha. Gan’ betekent groep, waarmee wordt gedoeld op het groeperen van de verschillende atomen en energieën in het universum tot ‘dingen’.
Zonder de samenhang die Ganesha vertegenwoordigt, is er chaos in het universum. Dit wordt terug gezien in de olifantengestalte van Ganesha. De twee kwaliteiten van de olifant zijn wijsheid (begrijpen hoe het universum samenhangt) en moeiteloosheid (de ordelijke harmonie en balans). Olifanten lopen niet om obstakels heen, stoppen niet, maar lopen er moeiteloos doorheen.
Ganesha wordt afgebeeld met een grote buik, die staat voor vrijgevigheid en acceptatie. De geheven hand van de god wijst op bescherming. “Vrees niet, ik ben met je.” Zijn andere hand is geopend met de palm naar boven, wat wijst op het eindeloze geven en een uitnodiging is om te buigen voor de kennis dat alles ooit weer terug zal keren naar waar het vandaan kwam. Veel mensen die mediteren op- en werken met Ganesha beschrijven hoe het een symbolisch werken is met onze eigen rol in het leven in het maken en verwoesten.
De VHP die de olifant als symbool heeft, geeft u mee dat Ganesha symbool staat voor de wijsheid in ons leven en dat Ganesha, met alle eigenschappen van dien, zich in onszelf bevindt. Laten wij ons daarom op Ganesha concentreren om deze eigenschappen in onszelf naar boven te brengen. Ganesha is een welwillende leraar, die je kan laten zien hoe je de obstakels van het leven, op een creatieve manier kunt overwinnen. De VHP wenst u allen een shubh Ganesha Chaturthi toe.
