De regering heeft gisteren weer ervan langs gehad van het parlement inzake de wijziging van de Brokopondo-Overeenkomst en de ontmanteling van de Alcoa/Suralco raffinaderij. De regering heeft het verwijt gehad dat het als woordvoerder en grote pleitbezorger optreedt van de multinational. De vp heeft in DNA aangegeven dat de multinational ‘hardball’ heeft gespeeld met de regering. De vraag rijst of de regering iets anders verwacht van multinationals, want dat zou het ultieme teken van naiviteit zijn en het alleszeggend bewijs van wanbestuur. Hardball spelen betekent alles uit de kast halen om de eigen belangen veilig te stellen. Deze houding mag van een bedrijf verwacht worden. Van een multinational mag niet verwacht worden dat zij uit sympathie rekening houdt met beperkingen, tekortkomingen en zwaktes van landen en regeringen. Multinationals hebben vaak in verschillende landen met regeringen gezeten, ze kennen de achtergrond van de onderhandelaars en deze worden wel eens overrompeld als het analfabeten zijn en niet zelden ook omgekocht. Suriname heeft te maken met een chronisch gebrek aan kader en een vertrouwenscrisis vanuit de politiek waardoor het schaars aanwezige kader niet wordt ingezet. De vp stelde retorisch de vraag of de regering gepakt is door de multinational en dat is een bevestiging dat de regering niet met zijn beste team het bedrijf is tegemoet getreden. De regering heeft de zaak onderschat en verwaarloosd, dat komt omdat de hoogste leiding van het land alles met vrienden wil regelen. Maar als men in de kring nauwelijks goed opgeleide mensen heeft dan zal deze werkwijze uitlopen op een grootse fiasco. Wanneer komt een partij in een onderhandeling over als een woordvoerder van de andere partij? Dat gebeurt wanneer deze partij voor zichzelf niet heeft weten te formuleren wat haar belangen zijn en wat haar bottomline is. Dat komt wanneer deze partij niet weet wat zij primair, secundair en tertiair uit de onderhandelingen moet kunnen halen. Dat gebeurt dus wanneer zaken amatueristisch worden aangepakt. Multinationals zijn door de jaren heen heel machtige organisaties geworden, de machtigste organisaties zijn niet de regeringen van de grote landen maar de grote multinationals die over enorme kapitalen beschikken. Er zijn multinationals die keihard op weg gaan naar winstmaximalisatie, het maakt voor hen niet uit hoeveel mensen door hun activiteiten chronisch ziek worden en de dood vinden. De verwijten tegen Suralco stapelen zich op wanneer het gaat om het vervuilen van het milieu. De vraag rijst wat de andere multinationals in Suriname aan het doen zijn. Waarom wordt gezwegen over het milieubeleid van deze bedrijven? De milieugevaren en -risico’s die nu aan de orde komen bij Suralco zijn al jaren bekend, het was al bekend bij de vorige politieke coalitie die nu in de oppositie. Alles was bekend, maar de vervuiling hebben wij op de koop toe genomen omdat we de garantie van het inkomen vanuit dit bedrijf niet in gevaar wilden brengen. Een klokkenluider heeft toentertijd een boekje voor de regering opengedaan en hij heeft alles recent weer netjes herhaald. Alcoa heeft radioactief van een ander land naar ons land gehaald en hier begraven. Het is onmogelijk dat de Surinaamse regering, Nimos en het Bauxietinstituut dat niet wisten. Men zweeg en deed mee. Nu is melding gemaakt van lekkages van radioactief afval en vervuiling van de grond waarop de raffinaderij staat en het grondwater. De grond moet worden behandeld, voor het geval zulks nog mogelijk is. Toen Billiton uit Surinama vertrok zijn er ook krantenartikelen geschreven over de milieuverantwoordelijkheid en rehabilitatieverplichtingen die er rustten op de multinational. Het bedrijf heeft zich waarschijnlijk niet gehouden aan zijn verplichtingen. De Alcoa/Suralco is wat het milieu betreft niet alleen gehouden aan de Bauxiet-Overeenkomst, maar ook aan haar eigen en andere internationaal geaccepteerde corporate social responsibility normen waaronder die van de Organization of Economic Cooperation and Development (OECD). In deze normen voor verantwoord ondernemerschap zijn er voorwaarden hoe om te gaan met het milieu en in het bijzonder in en rondom beschermde natuurreservaten. Suriname kent een aantal natuurreservaten waarvan het grootste is het Centraal Suriname Natuurreservaat. Het Surinaams maatschappelijk middenveld is zich niet bewust van het bestaan of de inhoud van deze regels waaraan de multinationals gebonden zijn. Er is een nationale ‘outrage’ aan het ontstaan tegen de vervuiling die door Alcoa is gepleegd en de moeite die men (al dan niet bewust) niet heeft genomen om het intstaan van milieuschade te voorkomen. De regering weet niet welke houding ze in deze zaak moet aannemen omdat de regering niet heeft gestudeerd en niet op de hoogte is van de wederzijdse rechten en plichten. Er moet een rechtszaak aanhangig gemaakt worden van de Surinaamse regering tegen Alcoa om een schadeloossteling / schadevergoeding te eisen voor het behandelen en rehabiliteren van het milieu en het gederfde verlies door het onbruikbaar worden van de grond en het grondwater. Een vraag die nog niet benatwoord is, is hoeveel mensen (werknemers / lokale bevolking) ongeneeslijk ziek en overleden zijn door de vervuiling van Alcoa. Met de multinationals die goud zoeken moet nu al om de tafel gezeten worden om te voorkomen dat we soortgelijke taferelen krijgen wanneer ze over enkele jaren vertrekken uit het land.
