“Regeringen zijn sinds de onafhankelijkheid van Suriname in gebreke gebleven om het ambtenarenapparaat te transformeren naar een ondernemersapparaat”, stelt VHP- parlementariër Riad Nurmohamed in gesprek met Dagblad Suriname. Integendeel neemt de regering elk jaar meer mensen in dienst. Hierbij worden ook top politici van zowel de coalitie- als de oppositiepartijen vaak geaccommodeerd. “Politici verdienen de hoogste salarissen. Ik heb er geen moeite mee als zij werken. Maar de meeste doen niets. Alle ontheven ministers, dc’s, beleidsadviseurs etc., zitten gratis geld te verdienen, dat soms gelijk is aan het inkomen van 100 lage-inkomens-ambtenaren”, stelt de politicus. Hij stelt het jammer te vinden dat de overheid er nog steeds niet toe overgaat om sommige delen van het ambtenarenapparaat te verzelfstandigen.
Deze rekening heeft altijd hoog gestaan voor de overheid, en zal volgens zijn oordeel hoog blijven staan. “Als je op de ministeries gaat, zie je bij bijkans alle ministers minimaal 5 secretaresses werken, Wat zij allemaal doen, weet God alleen. 5 secretaressen is 5 keer hoofdpijn en 5 keer meer salarissen uitbetalen. Kijk naar de goed draaiende bedrijven. EBS en Staatsolie, Torarica topmannen hebben elk 1 secretaresse. Topsecretaressen die allemaal topsalarissen verdienen, maar tegelijkertijd keihard moeten werken.”
De transformatie van de overheid heeft volgens Nurmohamed ook daarmee te maken. Hij is van mening dat wie meer verdient, harder moet werken. Over rangen en functies discussieert hij niet. Als een afgestudeerde van de universiteit SRD 10.000 verdient, dient die ook daarvoor te werken. “Als men 3 dienstvrouwen heeft en een ieder een karig loon verdient, is men niet gemotiveerd. Ik had op mijn afdeling ook 3 dienstvrouwen. Op een dag zijn 2 bedankt. De ene die achterbleef, krijgt nu extra betaling. Die is nu ook zodanig gemotiveerd, dat je nooit flessen op de grond ziet”, stelt de politicus.
Hij merkt verder op dat veelal aanhangers van politieke partijen erop rekenen dat indien hun politieke partij in het machtscentrum komt, zij op een of andere manier naar een baan kunnen vragen bij de overheid. “Je neemt mensen als overheid dan in dienst (als koffiebediende of chauffeur bijvoorbeeld). Men ontvangt een laag loon en belandt vervolgens in een vicieuze cirkel van armoede. Men denkt dat men blij is. Echter is men dan van 7.00 tot 15.00 uur gebonden aan een baan waar men hoge bloeddruk van krijgt. Vandaar dat bij de overheid de meeste verlofdagen worden aangevraagd vanwege suikerziekte en hoge bloeddruk”, aldus Nurmohamed.
Hoewel er sprake is van een personeelsstop voor het aantrekken van nieuw personeel, blijft het aantal landsdienaren jaarlijks groeien. Per 31 december 2017 telde het apparaat 48.839 ambtenaren. Door het aangaan van arbeidsovereenkomsten komen mensen toch in overheidsdienst. Het grootste deel van de staatsbegroting wordt opgeslokt door salarissen en algemeen wordt onderkend dat het ambtelijk apparaat van Suriname buiten aanvaardbare proporties is gegroeid.
Het proces tot hervorming van de publieke sector komt moeizaam op gang. Een hervorming moet, volgens het laatste Rekenkamerverslag, resulteren in een goed functionerend overheidsapparaat, waarin functionarissen voldoende werk hebben om een volledige dagtaak uit te voeren en waarin de personeelskosten van iedere ambtenaar gerechtvaardigd worden door de meerwaarde van zijn of haar werk voor de samenleving. Voor werkzaamheden die geen volledige dagtaak omvatten en/of van aflopende aard zijn, dient de overheid een arbeidsovereenkomst te sluiten.
In het dienstjaar 2017 zijn er in totaal 301 beschikkingen betreffende arbeidsovereenkomsten getoetst. Van dit aantal zijn er 223 overeenkomsten gesloten in het dienstjaar 2017, 70 in het dienstjaar 2016 en 8 in het dienstjaar 2015. Van de ministeries van Buitenlandse Zaken, Sport en Jeugdzaken en Handel en Industrie zijn er voor het dienstjaar 2017 geen arbeidsovereenkomsten ontvangen.
Kavish Ganesh
